Irak eski Dışişleri Bakanı ve Kürdistan Demokrat Partisi Politbüro üyesi Hoşyar Zebari de, Zaxo-Perex Katliamı’a dair açıklama yaparken Türkiye’ye işaret etti
Irak eski Dışişleri Bakanı ve Kürdistan Demokrat Partisi Politbüro üyesi Hoşyar Zebari, ‘Türk yetkililerin anlamadığı şey, masum şehitlerin tamamının yaz tatili için Irak’ın güney kesimlerinden gelen Iraklı Araplar olduğu ve 155 mm’lik toplarla gerçekleştirilen bombardımanın belki de Türkiye içinden yapıldığıdır’ açıklaması yaptı.
Irak eski Dışişleri Bakanı ve Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Politbüro üyesi Hoşyar Zebari, sivillerin ölümü ile sonuçlanan saldırıya ilişkin Twitter hesabından bir açıklama yaptı. Zebari, şunları kaydetti “Zaho’da sivil bir turizm beldesinin hedef alınması konusunda Türk yetkililerin anlamadığı şey, masum şehitlerin tamamının yaz tatili için Irak’ın güney kesimlerinden gelen Iraklı Araplar olduğu ve 155 mm’lik toplarla gerçekleştirilen bombardımanın belki de Türkiye içinden yapıldığıdır!” Hoşyar Zebari, konunun aydınlatılması için Irak, Kürdistan Bölgesi ve Türkiye tarafından ortak bir soruşturma komitesi oluşturulmasını önerdi.
Saldırı sonrası Türkiye’ye dair açıklamalar
Irak Başbakanı Mustafa Kazımi tarafından görevlendirilen heyet 20 Temmuz’u 21 Temmuz’a bağlayan gece Zaxo’ya geçerek incelemeler yaptı. Heyet yaralıları da ziyaret etti. İnceleme sonrası basın mensuplarına açıklamada bulunan Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin askeri uzmanlarca yapılan incelemeler neticesinde gerçekleştirilen saldırının Türkiye tarafından yapıldığının tespit edildiğini dile getirdi. Zaxo’da incelemelerde bulunan Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Türkiye’nin açık şekilde bu tür saldırılarına son vermesini istediklerini ve Irak halkından özür dileyip, saldırının kurbanlarına tazminat ödemesi gerektiğini ifade etti. Hüseyin, “Bu durum sona ermeli. Bu Türkiye topraklarını korumak mı, yoksa Irak halkına saldırı mı? Bu PKK ile mücadele mi yoksa sivillerin öldürülmesi mi?” dedi.
Başbakanı Mustafa El-Kazımi
Irak Başbakanı Mustafa El-Kazımi (Mustafa Al-Kadhimi) deTwitter’dan yaptığı açıklamada, “Bu vahşi saldırı, Türkiye’nin Irak’ın, Irak topraklarına ve halkına yönelik askeri ihlallerden kaçınması yönündeki ısrarlı taleplerini görmezden geldiğinin altını çizdi” ifadelerini kullandı.
Irak Milli Güvenlik Kurulu
20 Temmuz 2022 gecesi olağanüstü toplanan Irak Milli Güvenlik Kurulu, toplantı sonrası yazılı açıklama yaptı. Zaxo’da sivillerin ölümüne sebep olan saldırının sert bir dille kınandı. Açıklamada, Türkiye’den resmi olarak özür dilemesi ve askeri güçlerini Irak’tan çekmesi istendi. Irak Milli Güvenlik Kurulu toplantısında alınan kararlar şöyle:
“* Güvenlik Konseyi, Dışişleri Bakanlığı’na Türkiye’nin Irak’ın egemenliğine ve güvenliğine yönelik saldırılarına ilişkin bir dosya hazırlaması talimatını verdi. Ayrıca dosyaların acilen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne göndermesini istendi.
* Irak Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin Irak büyükelçisini arayarak yaptırımlar hakkında bilgi verecek.
* Irak’ın Türkiye’de bulunan büyükelçisinin durumu değerlendirmek için çağrılmasını ve yeni bir büyükelçinin gönderilmemesine karar verildi.
* Ortak operasyon komutanının Irak-Türkiye sınırındaki durum hakkında bir rapor sunmakla görevlendirildi.
* Saldırıya uğrayanların ve şehit ailelerinin durumları ve tazminatları hakkında gerekli araştırmanın yapılması istendi.
* İhlalleri önlemek ve kararlı önlemler almak için bölgesel hükümetle koordinasyon sağlanılması istendi.
* Türkiye’den resmi olarak özür dilemesi ve askeri güçlerini Irak topraklarından çekmesi talep edildi.
* Güvenlik Konseyi, Irak topraklarının hiçbir ülkenin saldırı ve hesaplaşma alanı olmaması gerektiğini bir kez daha yineliyor ve ayrıca Irak topraklarında herhangi bir terör örgütünün veya silahlı grubun varlığını şiddetle reddediyor.”
91 milletvekilinden ortak bildiri
20 Temmuz 2022 akşamı Irak Meclisi’ndeki 91 milletvekili ortak bir bildiri imzaladı. Bildiride parlamentonun olağanüstü gündemle toplanması çağrısında bulunuldu. Bildiride Irak Başbakanı Mustafa Kazımi ve Genelkurmay Başkanı’nın olağanüstü toplantıda hazır bulunması talep edildi. Yayınlanan bildiride Türkiye’nin sivilleri katlederek savaş suçu işlediği hem de Birleşmiş Milletler yasalarını ayaklar altına aldığı vurgulandı.
Olağanüstü toplantı
21 Temmuz 2022 Gecesi Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, Irak Başbakan Mustafa Kazımi, Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zedan ve Irak Parlamentosu Başkanı Muhammed Halbusi başbakanlıkta Iraklı siyasi liderler olağanüstü toplandı. Başbakan Kazımi, toplantı öncesinde sahadaki durumun ayrıntıları, Türkiye’nin son saldırısının detaylarını, hükümetin şehit ve yaralı ailelerine yaptığı yardımı değerlendirdi. Irak’ın egemenliğini sağlamak için farklı düzeyde alınan önlemleri katılımcılara açıklayan Başbakan Kazımi, Irak’ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne sunacağı şikayete atıfta bulunarak, hükümetin attığı siyasi ve diplomatik adımlar hakkında da konuştu. Toplantıya katılanlar da Irak’ın egemenliğini ve Iraklıların hayatlarını koruma konusunda ülkenin ulusal birliğini desteklediklerini vurguladı. Saldırı nedeniyle Türkiye’yi kınayan katılımcılar, hükumetin uluslararası alanda atacağı adımları desteklediklerini söylediler.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı ne demişti?
Türkiye Dışilleri Bakanlığı 20 Temmuz 2022 gecesi resmi açıklama yaptı. Açıklamada şunlar kaydedildi: “Irak’ın Dohuk Vilayeti’nde Gerçekleştirilen Saldırı Hk. Irak’ın Dohuk Vilayeti’nin Zaho İlçesi’nde bir dere kenarına bugün (20 Temmuz) gerçekleştirilen saldırıda, ilk belirlemelere göre 8 kişinin hayatını kaybettiği; 23 kişinin ise yaralandığı büyük üzüntüyle öğrenilmiştir. Bu elim hadisede hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet diliyor; yakınları başta olmak üzere dost ve kardeş Irak halkına ve Hükümetine taziyelerimizi iletiyor, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Türkiye sivilleri hedef alan her türlü saldırının karşısındadır. Türkiye terörle mücadelesini uluslararası hukuka uygun şekilde, sivillerin, sivil altyapının, tarihi ve kültürel varlıklar ile tabiatın korunmasına azami hassasiyet göstererek yürütmektedir. Masum insanları hedef alan ve terör örgütü kaynaklı olduğu değerlendirilen bu gibi saldırılarla ülkemizin terörle mücadeledeki haklı ve kararlı tutumunun hedef alındığı kıymetlendirilmektedir. Türkiye gerçeğin açığa çıkması noktasında her türlü adımı atmaya hazırdır. Irak hükümeti yetkililerini hain terör örgütünün söylem ve propagandasının etkisi altında açıklamalar yapmamaya, bu elim hadisenin gerçek faillerinin açığa çıkarılması için iş birliği yapmaya davet ediyoruz.”
Bakan Çavuşoğlu’nun ‘işbirliği yapalım’ vurgusu
21 Temmuz 2022’de TRT Haber’e röportaj veren Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu şunları söylemişti: “Dün bu üzücü haberi aldıktan sonra bir açıklama yaptık. Bir kere daha vefat eden 9 kardeşimize Allah’tan rahmet diliyoruz, yaralılara şifa diliyoruz. İhtiyaç duyulursa yaralıları Türkiye’ye getirebileceğimizi de söyledik. Bu saldırı ile ilgili Türkiye’yi suçlayıcı, karalayıcı haberler de çıktı. Türk Silahlı Kuvvetleri’nden aldığımız bilgiye göre sivillere yönelik herhangi bir saldırımız olmamıştır. Bizim hedefimiz Suriye’de terör örgütleri olmuştur. Irak’ta da bugüne kadar hep terör örgütlerine yönelik olmuştur. Terör örgütlerinin gerçekleştirdiğini düşündüğümüz bu hain saldırı neticesinde Irak makamlarıyla işbirliği yapabileceğimizi de açıkladık. Bir kez daha buradan vurgulamak istiyoruz. Bu sis perdesi aralanmadan Türkiye’ye yönelik açıklamaları reddediyoruz. Türkiye’ye yönelik gerek yetkili gerek yetkisiz yapılan açıklamaları da reddediyoruz.”
Daha önceki Federe Kürdistan’da köylülerin öldürüldüğü bazı saldırılarda KDP ile işbirliği yapılmış, saldırlar gündemleştirilmesin diye bombaların zarar verdiği köylülere tazminat ödenmişti.
Zaxo-Perex Katliamı
Türkiye’nin Federe Kürdistan’ın Zaxo kentine bağlı Derkarê beldesinin Perex (Perexê) Köyü’nde yer alan mesire (piknik) alanını 20 Temmuz 2022 Çarşamba günü iki kez topçu ateşine tuttuğu kaydedildi. Saldırılarda piknik yapan 3’ü çocuk en az 9 Arap turist yaşamını yitirdi, 29 kişi de yaralandı. Yaşamını yitiren çocukların biri bir yaşında, biri 12 yaşında, biri 16 yaşındaydı. Saldırı yeni Roboski olarak nitelendirildi. Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin askeri uzmanlarca yapılan incelemeler neticesinde gerçekleştirilen saldırının Türkiye tarafından yapıldığının tespit edildiğini açıkladı.
Irak Başbakanı Mustafa El-Kazımi (Mustafa Al-Kadhimi), Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Bu vahşi saldırı, Türkiye’nin Irak’ın, Irak topraklarına ve halkına yönelik askeri ihlallerden kaçınması yönündeki ısrarlı taleplerini görmezden geldiğinin altını çizdi” ifadelerini kullandı. Bağdat’tan Kerbela’ya, Basra’dan Necef ve Hewler’e çok sayıda kentte türkiye protesto edildi. Büyükelçilik, Vize Merkezleri önünde gösteriler yapıldı, bazı yerlerde Türkiye bayrağı indirildi.
Biri daha 1 yaşında Zehra bebek, biri 12 yaşında Sara
20 Temmuz 2022’deki katliamda hayatını kaybedenlerin iimleri ve geldikleri yerler şöyle:
* Zehra Xeyri Mihemed 1 yaşındaydı, ailesiyle Bağdat’tan gelmişti
* Sara Qeys Eli, 12 yaşındaydı, Bağdat’tan gelmişti
* Zehra Qeys Eli, 16 yaşındaydı, Bağdat’tan gelmişti
* Eli Sebah İsmail, 43 yaşında, Bağdat
* Secad Mihemed Casim, 24 yaşında, Bağdat
* Ebas Ela Ebdul Ehmed, 30 yaşında, Bağdat
* Hesen Ebdulemir, 55 yaşında, Kerbela
* Teha Ebdulrehman Nemet, 25 yaşında, Bağdat
* Ebas Mihemed Cewad, Kerbela
BAĞDAT-HEWLER