Soma madencilerinin kıdem tazminatı için sunulan teklife madenciler şerh koydu
Soma Katliamı sonrası birçok madenci tazminatlarını alamadıkları gibi 6 yıldır sürdürdükleri mücadele ise sürekli AKP’nin engellemelerine maruz kaldı. Geçtiğimiz yıl Ankara’ya da yürüyen madenciler haklarını alacakları sözü ile eylemlerine son vermiş, ancak aradan geçen zamana rağmen yine verilen sözler tutulmadı. Geçtiğimiz hafta uyarı açıklaması yapan madenciler gerekirse yine direneceklerini belirtti.
Yaşanan gelişimler ile birlikte önceki gün AKP milletvekilleri Meclis Başkanlığı’na sundukları 10 maddelik teklifte, Soma Katliamı’nın ardından Uyar Madencilik A.Ş.’ye ait Işıklar, Atabacası, Geventepe maden ocaklarında işten çıkarılan 3 bin 500 işçinin aradan geçen 5 yılın ardından kıdem tazminatlarını alabilmesini sağlayacak düzenleme de yer aldı. Düzenlemeye göre kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde işlerine son veriler işçilerden kıdem tazminatını alamayanlar, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’na başvuru yaparak kıdem tazminatını alacak.
Sendika bu haliyle olmaz dedi
Ancak kıdem tazminatlarını alamayan işçilerin örgütlendiği Bağımsız Maden İş Sendikası ise düzenlemeye şerh koyduklarını açıklayan bir metin yayınladı. Açıklamada tazminatları almaya yönelik atılan adımın önemli olduğu fakat düzenlemenin yeni mağduriyetler yaratacağı belirtilerek, yasa teklifinde süre kısıtı olduğu ve bu kısıtın hak mağduriyetine yol açmaması için “yasanın yürürlüğe girdiği tarih itibarı ile” ifadesinin teklife eklenmesi istendi: “… Özellikle belirtilen ocaklarda çalışmış olanlar 2020 yılında dahi çıkarılmış olsunlar gerçekleşen kazayla ilgili olmadığını söyleyebilmek Soma madenleri hakkında en küçük fikri olanların dahi bilebileceği bir konudur. Soma’da 13 Mayıs 2014’teki kazadan sonra bugüne kadar bu ocaklarda çalışırken çıkarılmış olan tüm maden işçileri sadece bu sebepten çıkarılmıştır” denildi.
Olacaklar sıralandı
Açıklamada yaşanacak mağduriyetler ise şöyle sıralandı: “*Yasa teklifinin Soma’da bulunan Işıklar, Atabacası ve Geventepe ocaklarında çalışanlarla sınırlı olmamalıdır. Tüm Rödovanslı sahalar için geçerli olmalıdır. *Teklifin bu haliyle yasalaşması halinde; 28 Ekim 2014 tarihinde Karaman iline bağlı Ermenek ilçesinde bulunan maden ocağında gerçekleşen maden kazasında tazminatlarını alamayan ailelerin ve işçilerin tazminat ödemeleri yapılamayacaktır. *Soma’da ve ülkemizin başka şehirlerinde faaliyet gösteren Uyar Madencilik’te çalışıp işten atılan ve tazminatları ödenmeyen sayısı bini aşan işçilerin tazminat ödemelerini kapsamamaktadır. *Belirttiğimiz örnekler dışında lokal olarak birçok mağduriyet de devam edecektir. *Yasa teklifi sadece kıdem tazminatı ödemesi yapılmasına ilişkin olması çok büyük bir eksikliktir. Zira 13 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleşen maden kazasında dahi işten atılmış olsalar ihbar tazminatlarını, ödenmeyen işçi ücretlerini vs. alamayacaklardır. *Yasa teklifi iş kazasından sonrası malul kalma veya ölüm halindeki tazminat ödemelerini de kapsamamaktadır.”
‘İşten çıkarmanın kapsamı genişletildi’
Yaşanan ekonomik krize ve işsizliğe karşı geçtiğimiz haftalarda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan “İstihdam Kalkanı” paketi açıklayacaklarını belirtti. Ancak milyonlarca işsizin gözü olan paket ekim ayına kalırken, gele gele Meclis’e işsizliğin kapsamını genişletecek mini paket geldi. ETHA’da yer alan habere göre, 10 madden oluşan teklife ilişkin Birleşik Metal İş Sendikasında TİS Uzmanı İrfan Kaygısız, Twitter hesabından teklifin içeriğine ilişkin değerlendirmede bulundu. Kaygısız’ın paylaşmaları şu şekilde: “Temmuzdan önce yapılan başvurularda kısa çalışma ödeneğinden yararlanan ya da ücretsiz izine çıkarılan işçi, işten çıkarılmazsa işçi ve işverenden kesilen SGK primlerinin asgari ücretten yapılan kesinti kadarı, 31 Aralık’a kadar 3 aylık dönem için işverene ödenecek. Dolayısıyla, işçiden kesilen 412 TL (%14 SGK primi) ile işverenden kesilen 456.17 TL (% 15.5 SGK primi) olmak üzere toplamda, 868 TL İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanarak işverene verilecek. İşçi, benim paramı kesip niye işverene veriyorsun diyemeyecek. İşten çıkarmanın kapsamı genişletildi. İşten çıkarmak için, 25/II olarak bilinen ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık dışında, belirli süreli çalışma sona erdiyse, iş yeri kapatıldıysa, taşeron işçinin süresi sona erdiyse işçiler işten çıkarılabilecek. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu uyarınca, 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerleri ile kamuya ait iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi görevlendirilmesi 2023 yılı sonuna kadar uzatılacak.”
ANKARA
