Sêrtli köylüler, Zorava Çayı’na yapılan HES’e karşı danıştay tarafından ikinci kez haklı bulundu. Dava avukatı Elçiçek, şirketin projeyi gerçekleştirmek için türlü yollar aradığını belirterek, köylülerin mücadelelerinde ısrarlı olduğunu söyledi
Danıştay, Sêrt’te Zorava Çayı üzerinde yapılmak isteyenen Hidroelektrik Santrali (HES) için verilen Çevresel Etki Değerlendirmes (ÇED) raporunun iptali yönünde ikinci kez karar verdi. İlk raporun yerel mahkeme tarafından reddedilmesiyle, yerel mahkemenin kararını iptal eden Danıştay, yerel mahkemenin iptal kararına itiraz eden ve iptal kararının reddini isteyen idarenin talebini reddetti.
Sêrt’in Dihê (Eruh) ilçesine bağlı Şavuran köyünden geçen Zorava Çayı’nda, 2015 yılında köylülerin tepkilerine rağmen Hidroelektrik Santrali (HES) yapıldı. Beş yıl içinde tamamlanan HES’e, yaklaşık 7-8 kilometre uzaklıkta yeni bir santral kurulmak istenmesi köylüleri harekette geçirdi. İkinci santralin yaşam alanlarını olumsuz etkileyeceği gerekçesiyle verilen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporuna karşı idare mahkemesine başvuran köylülerin talebi mahkemece reddedildi. Talebin reddedilmesiyle Danıştay’a itirazda bulunan köy sakinleri, yerel mahkemenin kararının iptalini istedi. Danıştay, köylüler lehine karar vererek, ÇED raporu için keşif raporu kararı verdi.
Danıştay kararında keşif ve bilirkişi incelemesinin yaptırılarak rapor hazırlanması gerektiğini belirterek, “yeterlilikte olmayan bilirkişi raporuna dayanılarak verilen davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır” dedi.
İmar planı değişikliği
Keşif raporunun ÇED raporu aleyhine olması nedeniyle yerel mahkeme, HES kararını iptal etti. Bunun üzerine Siirt İl Genel Meclisi, harekete geçti. 4 kişinin görevden alınmasıyla HDP’nin 3, AKP’nin ise 15 üyesinin bulunduğu İl Genel Meclisi, 2 Ağustos’ta aynı bölgede HES yapılması için İmar Planı’nda değişikliğe giderek, 3’e karşı 15 oyla kabul etti. İmar Planı değişikliğinin Siirt Valisi Osman Hacıbektaşoğlu tarafından onandı.
Mahkemenin ÇED raporunu iptal etmesiyle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile HES’in yapımını üstlenen firma, “imar değişikliği” gerekçesiyle Danıştay’a ÇED raporunun iptalinin reddi istemiyle başvurdu. Danıştay, oy birliğiyle ÇED raporunun iptalinin reddi istemini reddetti.
Köylüler ısrarlı
Mezopotamya Ajansı’ndan (MA) Fethi Balaman‘a konuşan davanın avukatı Fatma Elçiçek, Zorava Çayı’nın birçok köy için su kaynağı olduğunu hatırlatarak, “Çay boyunca yerleşim yerleri bulunmaktadır, hayvanların su ihtiyacını ve tarımsal faaliyetlerini bu su kaynağından karşılamaktadırlar. Ayrıca yine söz konusu ÇED projesinin hayata geçirilmesi halinde gerek yaban hayatının zarar görmesi, gerekse habitat kaybının oluşacağı açıkça ortada olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Mahkemenin aldığı kararla haklı olduklarını gösterdiğini belirten Elçiçek, ancak şirketin projeyi hayata geçirmek için farklı projelerden vazgeçmediğini ifade etti. Elçiçek, köylülerin bu süreçteki ısrarlı ve güçlü iradelerinin çok kıymetli olduğunu belirterek, “Onlar atalarından kalan son yaşam alanlarını proje tutkunlarına, doğa ve doğadaki canlı düşmanlarına kurban vermek istemiyorlar. Bu ısrarlı ve güçlü iradelerini de hukuki yollarla en güçlü şekilde gösterdiler ve gösteriyorlar” dedi.
Yaşam alanına tehdit
Yapılması planlanan projenin köylülerin yaşadığı yerde olduğunu belirten Elçiçek, Zorava Çayı’nın, tarım alanlarının, soludukları havanın ve suyun olumsuz etkileneceğini belirtti. Elçiçek, “Proje kapsamında proje üniteleri olarak regülatör, su alma yapısı, cebri boru, santral binası, şalt sahası, enerji iletim hatları ve alternatif tali ulaşım bağlantılarının yapılacak olup, mevcut projenin inşa edilmesi için dinamitler patlatılacak hafriyat atıkları dere kenarlarına boşaltılacak ve ormanlık arazilerin çoğu yok olacaktır” diye konuştu.
Sahip çıkma çağrısı
Yurttaşların yaşama alanlarının tahrip edildiğini kaydeden Elçiçek, “Siirt’in çevresindeki çoğu doğa ve tarihi güzellikler, hatta yüzlerce köy HES projelerine kurban edilmiştir. Kalan son yaşam alanlarımıza, yeşilimize, suyumuza, doğamıza, geleceğimize hep beraber sahip çıkalım” diye ekledi.
SÊRT