Uzun yıllardır sağ siyasetin tercih edildiği Xerpêt’te ibre soldan yana. Halkın büyük ilgi gösterdiği Yeşil Sol Parti, kentte vekil çıkararak bir tarih yazmak istiyor
Selman Çiçek
Dersim’in eşsiz güzelliğini bırakarak yönümüzü Xerpêt’e (Elazığ) veriyoruz. Dersim dağları ve Munzur suyunun eşsiz manzarası eşliğinde ilk olarak Xerpêt’in Dep (Karakoçan) ilçesine geliyoruz. Dersim’in Mazgirt (Mêzgir) ve Xerpêt’in Dep ilçesi arasında kalan bölgenin tarım alanları için eşsiz bir verime sahip olduğuna tanık oluyorum. Yolculuk ettiğim minibüsten bir yolcu, bu bölge de “Dersim’in Çukurova’sı” diyor. Yıllarca güvenlik politikaları ve iktidarın yanlış politikaları yüzünden bu verimli topraklar hak ettiği üretimi yapamıyor. İktidarın ekonomik politikaları yüzünden ürettiklerinin karşılığını alamayan Mazgirt, Perî, Palî ve Xerpêt halkı geçim sıkıntısı nedeni ile göç etmek zorunda kalıyor.
Göçe zorlanan bir kent
Seksenli yıllar öncesi solun kalesi olan Xerpêt, asimilasyon politikası ve devletin zor aygıtı yüzünden yıllardır bu kimliğinden uzaklaştırıldı. Önemli devrimci önderler yetiştiren bu kentte seksen darbesi sonrası “gakkoş” uydurması ile yıllarca milliyetçilik anlayışı pompalandı. Devrimcileri katlederek, tutuklatarak milliyetçi anlayışa teslim edilen kent, 40 yıldır bu zihniyet ile yönetiliyor. “Vatan, millet, Sakarya” anlayışı ile yönetilen kent, bu nedenle yıllardır bir adım ilerlemedi. Sağ zihniyetin adeta açlığa terk ettiği kentte genç nüfus bulmak oldukça zor. Gençlerin iş bulamama sıkıntısı yüzünden yönünü batıya çevirdiği kentte diğer kalan yurttaşlar ise oldukça zor şartlarda geçimlerini sağlıyor.
Sağ zihniyet yıkılacak
Dep, Xulaman (Alacakaya), Palî (Palu) ve Miyaran (Arıcak) verimli tarım arazileri ve Hazar Gölü gibi turizm alanı olmasına rağmen açlığa terk edilen kent, artık sağ zihniyetten kurtulmak istiyor. Bunun ilk ışığını da 2018 yılında yapılan seçimlerde vermişti. Uzun bir aradan sonra kentte sağ zihniyet yerine soldan bir aday vekil olarak Meclis’e gitmişti. CHP’nin bir vekil çıkardığı kentte HDP ise vekilliği bin oy ile kaçırmıştı. Gümrükten gelen oylar olmasaydı, CHP’ye giden vekil HDP’ye gidecekti. Bu yılki seçimlerde ise Xerpêt’te Yeşil Sol Parti’nin bir vekili Meclis’e göndermesi sürpriz olmayacağı, kesin bir durum olduğu konuşuluyor.
Dengeler değişecek
Sağ zihniyetten bıkan kentte AKP’nin kendi arasında da bölünmesi sonucu uzun bir aradan sonra Xerpêt’te sol partilerin sağ partilere yakın bir oy alacağı tahmin ediliyor. AKP’nin listeleri açıklandıktan sonra kendilerini listelerde görmeyen iki kişi bağımsız aday oldu. AKP’nin aday adayı olan Prof. Dr. Yasemin Açık ile MHP’den aday adayı olan Bilal Çoban listelerde kendilerini göremeyince bağımsız aday oldu. Her iki ismin de Xerpêt’te önemli bir karşılığı olduğu, bu nedenle bu iki adayın dengeleri değiştireceğine inanılıyor.
Yeşil Sol’a ilgi büyük
Xerpêt halkının sağ siyasetten bıktığı için bu yılkı tercihini soldan yana yapacağı tahmin edilirken bu anlayışa yakın Yeşil Sol duruyor. Geçen dönem Meclis’e seçilen CHP’li vekilden aradıkları sahiplenmeyi göremeyen halkın üçüncü yol ittifakı Yeşil Sol’a ilgisi daha çok. Dep’te yapılan Yeşil Sol mitinginin yüksek katılımla ve coşkuyla geçmesi zaferin de bir ilanı gibiydi. Hem Dep’te hem de Xerpêt’te Yeşil Sol’a ilginin diğer seçimlere göre daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Bu ilginin mutlaka vekil ile taçlanacağı da kesin gibi.
Tarihe not düşeceğiz
Xerpêt’in Yeşil Sol Parti 1’inci sıra adayı Savaş Erdoğan, kentte 15 yıldır gazetecilik yapıyor. Kentin her türlü sorununu kalemi ile dile getiren Erdoğan, şimdi ise halkın vekili olarak halkın yaşadıkları sorunu Meclis çatısı altında dile getirmek istiyor. 15 yıllık gazetecilik hayatında Xerpêt’in her sorununu dile getirdiğini belirten Erdoğan, bu mücadelesini bir üst seviyeye çıkarmak için vekil adayı olduğunu söyledi. “Temennimiz Xerpêt’te bir tarih yazmak” diyen Erdoğan, Xerpêt’te bugüne kadar vekil çıkaramadıklarını, bu sefer tarih yazmak için bir vekil çıkaracaklarına inandıkları için aday olduğunu, bu durumun da kendisini motive ettiğini söyledi. Miting ve halk buluşmalarının çok coşkulu geçtiğini, bir vekilin de ötesine geçtiklerine dikkat çeken Erdoğan, “Halkımız bu yönlü bir karar vermiş. Umarız ikinci bir vekili çıkararak Xerpêt’te tarihe not düşmek istiyoruz” diye konuştu.
Bu şehri ihmal ettik
Yeşil Sol Parti’nin ikinci sıra adayı ise Nurşat Yeşil. Dersimli olan Yeşil, uzun yıllar emek alanında mücadele etti. Sendikal mücadelesi ardından demokratik siyasal mücadeleye katılan Yeşil, yerel seçimlerde Dersim Belediye Başkanlığı’na aday gösterildi. Büyük bedeller ödeyen bir mücadelenin temsili olarak burada olduklarına dikkat çeken Yeşil, halkın kendilerine büyük sorumluluklar yüklediğini, bu sorumluluğun gerekliliklerini de yerine getirmeye çalıştıklarını söyledi. Xerpêt’in yüzde 85’inin Kürt nüfusundan oluştuğunu hatırlatan Yeşil, “80 öncesi sol siyasetin aktif olduğu bir bölgeydi. Çok büyük değerlerin yetiştiği bir şehir. Uzun yıllar bu şehri ihmal ettik. Bunun özeleştirisini veriyoruz. Güçlü bir tabanımız var burada. Bu dönem bu güçlülüğümüzü bir sonuca vardırmak istiyoruz. İnsanların gözlerindeki umudu görüyoruz. İktidarın yarattığı yıkımı görüyorlar ve buna dur demek istiyorlar” dedi.
Bu şehir bizim
Yeşil Sol Parti’nin bir diğer adayı Kürt yazar Sultan Yaray. HADEP’ten bu yana demokratik siyaset içerisinde aktif olarak rol alıyor. Siyasetçi kimliği kadar yazar kimliği de olan Yaray, Kürt Yazarlar Derneği’nin başkanlığını da yürüttü. Xerpêt’te Yeşil Sol Parti vekil adayı olduğu için heyecanlı olduğunu belirten Yaray, “Yıllardır bu sisteme karşı mücadele yürütüyoruz. Adaylıkla bu sisteme karşı yeni bir rol verildi bana. Bu rolü yerine getirmek için heyecan doluyum. Dışarıdan bakıldığında sistem tarafından asimilasyona uğrayan bir kent olarak görülüyor ancak gittiğimiz ilçelerde Kürt dilinin halen canlı olduğunu gördük. Ancak zihniyet anlamında örgütlenme eksik. Bizler mücadelemizle bu eksikliği gidermeye çalışacağız. Sadece seçimlerde değil, her zaman burada bir mücadele yürütmeliyiz. Bu şehir bizim ve burada varlığımızı kabullendireceğiz” diye konuştu.
Son seçimde ne olmuştu?
Xerpêt’te 18 Haziran milletvekili seçimlerinde 356 bin 260 oy kullanıldı. Bu oyların 189 bin 933’ünü AKP alarak 4 vekil çıkarırken CHP ise 37 bin 80 ile bir vekil çıkardı. HDP ise 34 bin 654 oy alarak vekilliği çok az bir sayı ile kaybetmişti.