İran, Süleymani suikastinin birinci yıl dönümünde ve Fahrizade’nin öldürülmesinin 40. gününde uranyumu yüzde 20 zenginleştirmeye başladı. İsrail sert çıktı
İran, Fordo (Fordu) Nükleer Tesisi’nde yeniden yüzde 20 oranında uranyum zenginleştirmeye 4 Ocak’ta yeniden başladığını açıklarken, “nükleer kriz” fitili yeniden ateşlenmiş oldu. İran Hükümet Sözcüsü Ali Rebii, yüzde 20 oranında uranyum zenginleştirilmesine başlandığını duyurdu. BBC’nin haberine göre Tahran yönetiminin bu kararı, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın şu ana kadarki en ciddi ihlali anlamına geliyor. Fordo’da yeraltındaki nükleer tesis, Kum kenti yakınlarında bulunuyor. Zenginleştirilmiş uranyum, nükleer yakıtın yanı sıra nükleer silah yapımında da kullanılabiliyor. Nükleer silah için uranyumun yüzde 90 oranında zenginleştirilmesi gerekiyor. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Twitter hesabından yaptığı açıklamada İran’ın açıkça nükleer silah sahibi olmayı amaçladığını öne sürdü ve İsrail’in izin vermeyeceğini söyledi.
Trump anlaşmadan çekilmişti
2015’teki BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) ve Almanya yani 5+1 İran ile anlaşma yapmıştı. İran sadece düşük düzeyde zenginleştirilmiş uranyum üretmeyi kabul etmişti. Tahran yönetimi ayrıca 2026’ya kadar en fazla 5 bin 60 adet olmak üzere en eski ve en az etkili santrifüjleri Natanz’da bulunduracağını, Fordo’daki tesisinde de 2031’e kadar zenginleştirme faaliyetinde bulunmayacağını açıklamıştı. ABD Başkanı Donald Trump’ 2018’de anlaşmadan çekilmiş ve yaptırımlar koymuştu. İran Kasım 2019’da da, Natanz’daki tesiste gelişkin santrifüj sayısını iki katına çıkardığını ve Fordo’da santrifüjlere uranyum heksaflorür enjekte etmeye başladığını duyurmuştu.
Yıldönümüne denk getirildi
Mehr haberine göre uranyum zenginleştirme kararına dair açıklama yapan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Seyyid Abbas Irakçi, “Bunun Kudüs Gücü’nün eski komutanı General Kasım Süleymani’nin şehadetinin birinci yıldönümünde ve İranlı bilim insanı Mohsen Fahrizade’nin şehadetinin kırkıncı gününde yapılması başkalarına bir mesajı verir ve ülkenin bilimsel hareketini bilim adamlarının fiziksel olarak ortadan kaldırılmasıyla durdurulmayacağını gösterir. Bu bilimsel hareket ve gelişme devam edecektir. Avrupalılar nükleer anlaşmadaki taahhütlerine bağlı kalmadıklarını gösterdiler ve İran’ın nükleer anlaşmadan doğan kazanımlarını garanti edemediler. Eğer taahhütlerini yerine getirebilirlerse, İran olarak yeniden değerlendiririz” dedi. Bu arada İran Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi, Lübnan merkezli El Manar TV kanalına verdiği özel röportajda, Süleymani suikastına işaret edip “Amerika’da gerek başkan olsun ya da olmasın, işlediği suçtan ötürü Donald Trump’ın cezalandırılması lazım” ifadesini kullandı. Öte yandan İran Devrim Muhafızları Ordusu Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Güney Kore bandıralı bir petrol tankerine el koyduğunu duyurdu.
TAHRAN