CHP tarafından hazırlanan ‘Kültür Ekonomisi Krizde’ başlıklı bir rapor, Türkiye’de kişi başı günlük kültür harcamasının sadece 2,7 lira olduğunu ortaya koydu
Meclis Genel Kurulu’nda bütçe görüşmeleri sürerken, kültür harcamaları özellikle koronavirüs salgınından sonra giderek azaldı. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi, TÜİK’in açıkladığı Kültür Ekonomisi ve Kültürel İstihdam İstatistikleri’ne dayanarak “Kültür Ekonomisi Krizde” raporu hazırladığını bildirdi.
Kültürel faaliyet imkansız
İlgezdi, açıklamasında devletin sanatı ve sanatçıyı koruma, sanatı ve kültürel faaliyetleri yayma görevinin Anayasa’nin 64. maddesinde güvence altına aldığını vurguladı. İlgezdi “TÜİK’in açıkladığı kültür harcamaları rakamları tablonun hiç de göründüğü gibi olmadığını ispatlamaktadır. Kültür harcamaları 2021 yılında önceki yıla göre yüzde 31,8 artarak 79 milyar 530 milyon 334 bin lira olmuştur. Yani bu demek oluyor ki 85 milyon nüfuslu Türkiye’de, kişi başı yıllık kültür harcaması 1000 lira, aylık 83 lira, günlük ise sadece 2,7 lira. Günlük 2,7 lira ile herhangi bir kültürel faaliyetin gerçekleşmesi imkan dahilinde bile değildir. Ülkemizde artık bu paraya satılan gazete bile zor bulunuyor” değerlendirmesinde bulundu.
Televizyon izlemek kültürel mi?
Hane halklarının geçen yıl gerçekleştirdiği kültür harcamalarında televizyon ve ekipmanı masraflarının yüzde 20,5’le ilk sırada yer aldığını aktaran İlgezdi, yüzde 20.5 ile en büyük paya sahip olan televizyonun kültürel faaliyetler arasına dahil edilmesinin bakanlığın kültür-sanattan uzak olduğunu kanıtladığını söyledi.
İlgezdi, “Televizyon izlemek bir kültürel faaliyet midir, televizyon ve ekipmanlarına harcanan para kültürel faaliyetlere mi harcanmış oluyor?” diye sorarak, “Gerçek anlamda bir kültürel etkinlik olan sinema, tiyatro ve konser masraflarına baktığımızda 2021 yılı için yüzde 1 olurken kitaplar yüzde 11,7 olmuştur. Gazete ve dergi masrafları 2020 ve 2021’de yüzde 2,1 olmuştur. Dolar kurundaki yükselmenin kağıt fiyatlarına yansıması, kağıdı ithal ettiğimiz için kurdaki yukarı yönlü hareket, etkisini maliyetlerde ve satış fiyatlarında göstermektedir” dedi.
Halk kültürden uzaklaştı
Kitap pahalılığının halkın kitaba erişimindeki engellerden sadece biri olduğunu belirten İlgezdi, “Ülke geneline hakim olan ekonomik krizin halkın üzerinde oluşturduğu baskı, ne yazık ki halkı kültürel faaliyetlerden uzaklaştırmıştır. Sinema, tiyatro, konser ve kitap masraflarındaki bir önceki seneye göre düşüş yaşanması da dikkat çeken diğer bir noktadır” ifadelerini kullandı.
KÜLTÜR SERVİSİ
