Yaşanan ekonomik krizi değerlendiren DEM Parti Milletvekili Sezai Temelli, krizin temel faktörünün Kürt sorunundaki çözümsüzlük olduğunu vurgulayarak, savaşta ısrarın ekonomik felaketi getirdiğini vurguladı. Temelli, sorunun çözümünün ise İmralı’da olduğuna vurgu yaptı
Türkiye, tarihinin en büyük ekonomik krizlerinden birini yaşıyor. Enflasyon, hayat pahalılığı ve işsizlik yüksek boyutlara ulaştı. Kötü gidişata dair alınan tedbirler de durumu düzeltmek yerine daha da karmaşık hale getiriyor. İktisatçıların “örtülü IMF programı” uyguluyor dediği Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, devreye koyduğu programlarla krizin faturasını yoksul kesimlere ödetiyor. “Kamuda tasarruf” adı altında halka kemer sıktırılıyor, “vergiyi tabana yayma” hedefiyle de halkın üzerindeki vergi yükü daha da arttırılıyor.
Temel etken Kürt sorunu
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Grup Başkanvekili olan iktisatçı Sezai Temelli, yaşanan ekonomik kriz ve topluma yayılan iktisadi şiddeti anlattı. Temelli, yaşanan ekonomik krizin temelinde Kürt sorunundaki çözümsüzlük politikalarının olduğuna işaret etti. Temelli, ekonomi krizin aşılması için yapılması gereken ilk işin ise siyasi ve toplumsal krizlerin ortadan kaldırılması olduğunu vurguladı.
Türkiye’de gelir durumu bozulmuş durumda
Temelli, toplumun sorunlarına doğru yaklaşıp, sağlıklı ekonomik programlar devreye konulmadan krizden kurtulmanın mümkün olmayacağını dile getirdi. AKP’nin 22 yıldır tercihi sermayeden yana kullanıldığını söyleyen Temelli, “Zaten Türkiye’de gelir dağılımı ve servet dağılımı aşırı derece bozulmuş. Baktığımızda; aslında Mehmet Şimşek krizi aşmak adına bildiğimiz İMF politikaları uyguluyor” dedi.
Vergi sistemi tahrip edilmiş durumda
Temelli, “Şu anki kriz, eski krizlerden daha büyüktür. Neden? Çünkü süreklileşmiştir. Yapısal olarak aslında ekonomiyi düzeltecek bütün mekanizmaları tahrip etmiştir. Şu anda ekonomi neyle düzelteceksiniz diye baktığımızda vergi sistemi ile düzeltirsiniz. Vergi yapısı o kadar tahrip edilmiş ki Mehmet Şimşek yeni vergiler sıralıyor. Bu vergiler ile mevcut yapı daha da bozulacak” tespitinde bulundu.
Militarist çözümler ile kriz çözülmez
Ekonomik kriz ile Kürt sorunu arasındaki ilişkiye değinen Temelli, ekonomik krizin en belirleyici faktörünün Kürt sorunundaki çözümsüzlük olduğunun altını çizdi. Temelli, “Bunu söylerken sadece bir yıla bakarak söylemiyorum. 50 yılla bakarak söylüyorum. AKP’nin iktidar olduğu 22 yıla bakarak söylüyorum. Bugün günü kurtarma çabasıdır Şimşek’in politikaları. Şimşek, önümüzdeki bir yılı kurtarıp, iktidarın geçici beka sorununu çözmeye çalışıyor. Birikimli olarak bakarsak ekonomideki sorunun biricik nedeninin Kürt meselesinin demokratik çözüm yerine militarist yöntemler ile çözümsüze mahkûm ettirilmesi olduğunu görürüz” ifadelerini kullandı.
Türkiye Kürt’süz bir Ortadoğu hayal ediyor
Türkiye’nin “Kürtsüz bir Ortadoğu” hayal ettiğine dikkati çeken Temelli, “Kendilerince çizmiş oldukları Misak-i Milli sınırları içinde hem ekonomik hem de siyasi krizleri çözmek istiyorlar. Bu mümkün değildir. Tarihin tersine hareket eden bir zihin, tabii ki her zaman başarısızlığa mahkumdur. Oysa bugün mesela Kerkük’ten başlayın, Musul sorunu diye dile gelen Suriye’deki meselelere bakın. Tarih bize çözümün nerede olduğunu gösteriyor. Çözüm Kürt halkı ile beraber var edilecek sistemdir” şeklinde konuştu.
40 yılda 3 trilyon harcandı
Savaş politikalarının yarattığı maliyete de değinen Temelli, “5 yıl önce silahlanma harcamalarını takip eden Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü (SIPRI) raporu, Türkiye’nin son 40 yılda 3 trilyon dolar bu savaşa harcadığını gösteriyordu. Bu rakamın şu anda 4 buçuk trilyon dolara çıktığını söyleyen çalışmalar da var. Çok büyük bir rakam. Dolasıyla bu rakam buraya gitmeseydi bugün bambaşka bir Türkiye ve Ortadoğu olabilirdi. Siyasi ve ekonomik krizi Kürt barışı üzerinden çözmek ile savaşta ısrar etmenin farkı ekonomik olarak bile bize buna 4 buçuk trilyonluk bir kaynağa denk getiriyor” diye kaydetti.
Silaha harcanan senin ekmeğindir
Temelli, şunları söyledi. “Bunun çevresel etkileri de vardır. Türkiye’nin bunca yıldır yaşadığı krizin kaynağını burada görüyoruz. Erdoğan ’30 milyar doları biz işe harcamak yerine bunu ekonomiye kazandırırız. Ekonomi daha sağlıklı bir hale getiririz’ diyordu. Bunu söylediği dönem çözüm süreci dönemiydi. Bugün ise Erdoğan 30 milyar doları yaklaşık 40 milyar dolara çıkardı. Silah harcamaları devam ediyor. Hatta çıkıp dedi ki; “Bir mermi kaç para?” Yani ben silaha, mermiye, tanka, topa, helikoptere, SİHA’ya, İHA’ya para harcayacağım, bunun kaynağını buldum. O da nedir? Senin ekmeğindir.”
Çözüm sürecindeki ekonomiye bakın
Temelli, 2013-2015 sürecini hatırlatarak, “İmralı’da görüşmeler sürerken, Sayın Öcalan ile görüşmeler sürerken, çözümün kapıları açılmaya başlanmışken ekonomiye bakın, beklentilere bakın ve bugünkü halinize bakın. O gün; ‘Kişi başına gelir yüzüncü yılla geldiğimizde 25 bin dolar olacak’ diyorlardı. Bugün yalan rakamları bile bunun yarısı kadardır” şeklinde konuştu.
İmralı Türkiye’yi bu kaderden kurtarabilir
“İmralı Türkiye’yi ve Ortadoğu’yu bu kaderden kurtarabilir” diyen Temelli, “Bunu bu kadar iddialı söylememizin nedeni; bunun dışında başka bir çözümün olmaması. Türkiye ne yapıyor? Tam tersine hareket ediyor. Bunun konuşulmasını bile engellemeye çalışıyor. Bunu savunanları cezalandırıyor. Neden bu kadar siyasi tutsak var? Gazeteciler neden cezaevine atılıyor? Barış diyen insanların yargılandığı ülke burası. Bütün mesele burada saklı” dedi.
Hukuk devleti yoksa demokrasi de olmaz
DEM Parti olarak demokratik siyaset, hukuk devleti ve demokrasi için mücadele verdiklerinin altını çizen Temelli, şöyle devam etti: “Tecridin kaldırılması, hatta Sayın Öcalan’ın özgürlüğüne kavuşması ve bir hak meselesi hukuk içinde olan bir meseledir. Hem tecrit hem hukuk devleti bir arada olmaz. Hem tecrit hem demokratik cumhuriyet bir arada olmaz. Kobanê Kumpas Davası ancak tecridin olduğu bir ülkede olabilir. Örneğin Yargıtay, Anayasa Mahkemesi kararını uygulamıyor. Normal bir hukuk devletinde böyle bir garip durum olabilir mi? Hukuk devletin olmadığı bir yerde demokrasi zaten yapılamaz.”
Haber: Mehmet Aslan / MA
