TÜİK verilerine göre tarım ithalata bağlanmış durumda. ZMO istanbul Şb. Başkanı Ahmet Atalık yaptığı açıklamada, son 16 yılda Belçika’nın yüzölçümü kadar ekilmeyen alanların 2019’da daha da büyüyeceğini belirtti
Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık tarafından, Tarım Dış Ticaretinde yılın ilk 3 çeyreği verilerini bir basın bülteni ile duyuruldu. Açıklamada, “Kendi gıdamızı üretmek yerine ithal etme kolaycılığını esas alan ve dış tavsiyeler doğrultusunda hazırlanan tarım politikalarında ki olumsuzluk üretimde gerileme ve dış ticarette ithalat artışı şeklinde kendini iyice göstermeye başladı” ifadeleri yer alırken TÜİK verileri üzerinden tarım üretimlerinin fotoğrafını ortaya koydu.
Bitkisel üretimler
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Bitkisel Üretim 2. Tahminini 26 Ekim 2018 günü açıkladı. Tarım politikalarında ki yetersizliklere hava koşullarındaki olumsuzluklar da eklendiğinde tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde üretim miktarları %4,2, sebzelerde %3 ve meyvelerde %1,7 azalış gösterdi. Önemli ürünler bazında en büyük azalma %28,5 zeytinde yaşanırken, biberde %25,9, kayısıda %23,9, fındıkta %23,7, kırmızı mercimekte %20, tütünde %14,4, buğday ve portakalda %7, şeker pancarında %5,4, patateste %5,2, domateste %4,7, kuru fasulyede %3,8 ve mısırda %3,4 oldu. Gıda ve yem sanayi başta olmak üzere hammadde olarak yaygın kullanılan ürünler bazında buğday ithalatı 2017 yılının ilk 9 ayında 3,1 milyon tondan 2018 yılında 4,1 milyon tona yükselerek yüzde 32 arttı. Mısır ithalatı aynı dönemler için 1,4 milyon tondan 2,1 milyon tona yani yüzde 50, soya 1,8 milyon tondan 2,2 milyon tona yani yüzde 22, ayçiçeği 544 bin tondan 624 bin tona ulaşırken artış oranı yüzde 15 oldu.
Hayvansal üretimler
TÜİK Hayvansal Üretim İstatistiklerini 14 Eylül 2018 tarihinde açıklamıştı. Bir önceki yılın aynı ayına göre Haziran 2018’de büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığı 59,4 milyon baştan 64,7 milyon başa yani 9 civarında artış gösterdi. Buna karşın her iki yılın ilk 9 aylık büyükbaş ve küçükbaş dış ticaret verilerine göre geçen yıl 633 bin baş olan ithalatın %130’luk artışla 1 milyon 457 bin başa yükseldi. Bu durum hayvan varlığındaki artışın da ithalat nedeniyle ortaya çıktığı ve hayvan varlığının da ithalata bağımlı hale getirildiğini gösteriyor. TÜİK’in 13 Ağustos’ta açıkladığı Kırmızı Et Üretim İstatistiklerine göre 2017 yılının ilk iki çeyreğinde 493 bin ton olan kırmızı et üretimi 2018’in aynı döneminde %5’lik artışla 520 bin tona yükseldiği yer alırken, dış ticaret verilerinde 2017 yılının ilk 9 aylık döneminde yaklaşık 2 bin ton olan kırmızı et ithalatı, 2018 yılında 23 kat artışla yaklaşık 46 bin tona ulaştı. Yerli kırmızı et üretiminin de çok büyük oranda ithal canlı hayvanlardan sağlanmasının yanında kırmızı et ithalatında da çok büyük bir oranda artış oldu. Bitkisel ve hayvansal ürünlerin toplamını ifade eden tarım ürünleri dış ticaretinde ortaya çıkan açık 2018 yılında da artarak devam etmektedir. 2017 yılında 729 milyon dolar olan açık, 2018 yılının 9 aylık bölümünde 1,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Açıklamada örnek olarak verilen buğday, mısır, soya, ayçiçeği ve pamuğun ithalatına 3,8 milyar dolar ödenmiştir. Yine TÜİK verilerinde bu dövizin karşılığı 16,7 milyar TL olarak gösterilmektedir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan ile kırmızı et ithalatına da yılın 9 aylık bölümünde ödenen döviz miktarı 1,6 milyar dolar olup karşılığı 6,6 milyar TL’dir.
Çiftçiye hakkı ödenmiyor
Tarım Kanunu’na göre tarımsal üretime verilecek desteklerin milli gelirin %1’inden daha az olamayacağı hükmü bulunmaktadır. Bu kapsamda 2018 yılı bütçesinden ayrılmış olan destekleme miktarı 14,5 milyar TL olup yasaya göre verilmesi gereken asıl destek 34,5 milyar TL’dir. Bu durum yasanın uygulanmadığını göstermektedir. Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli 2019 yılı için gübre desteğinin yüzde 100 artışla 4 TL’den 8 TL’ye çıkarılacağı sözünü vermiştir. Oysa, gübre desteğinin 2015 yılında 6,60 TL olduğu hatırlanırsa, yapılacak artışın geçmişe göre %21 civarında olduğu, sadece son bir yıl içerisinde gübreye yüzde 100’ün üzerinde zam geldiği ise bilinen bir gerçektir.
Araziler ekilmiyor
Tarıma 2019 yılında yaklaşık yüzde 17’lik artışla 16,9 milyar TL destek verileceği açıklandı. İçinde bulunduğumuz 2018 yılının ilk 9 ayında sadece buğday, mısır, soya, ayçekirdeği, pamuk, canlı hayvan ve kırmızı et ithalatına ödenen dövizin karşılığı 23,3 milyar TL olduğu dikkate alındığında, 2019 yılında da üretmek yerine günün yine ithalat ile kurtarılmaya çalışılacağını ve tarımsal üretimler ile çiftçileri daha zor günlerin beklediğini, son 16 yılda Belçika’nın yüzölçümünü geçen ekilmeyen tarım alanları 2019’da daha da büyüyecek.
EKONOMİ SERViSİ
