Siyaset, kendine yarar sağlayacak her alanı kullanır. Bu anlamıyla pragmatiktir. Her boşluğu doldurmaya çalışır, sıkıştığında kitlenin dikkatini başka alanlara çekerek kusur ve yanlışlarını örtmeye çalışır. Gündem değiştirmek, yapay gündemler oluşturmak da bu yöntemlerin olmazsa olmazıdır.
Son dönemlerde internet üzerinden sosyal medyada bunu trollerini de kullanarak uyguluyor.
Troller, mantık ve kural dışı argümanlarıyla piyasaya çıkar, her türden nefreti makamında, ırkçı, ayırımcı, cinsiyetçi ve benzeri argümanlarla ağız dalaşına girer, gündemi saptırırlar. Bir grup ya da kişiyi hedef alıp, her türden toplum kuralının ve nezaketin dışında hakaret ve küfre dayalı kullandıkları jargon kullanıcılarda karşılık buldukça keyiflenir ve enerji toplarlar.
Olmayan bir şeyi gerçek gibiymiş gibi yaymak, gerçek gündemin karşısında yapay gündemler oluşturmak temel özellikleridir.
Siyasetin gündem değiştirme yöntemleri çeşitlidir. Oluşturulmaya çalışılacak sahte gündemin öncelikle medyada yer alan yandaşa servislenmesi sağlanır. Manşetler buna uygun oluşturulur. Troller buna göre mevzi alır. Ve atış başlatılır. Oluşturulan ve devreye sokulan bu yapay gündem tuzağına kapılacak bir kitle her dem bulunur. İktidar bu süreçten sonra kendini sanki bu olayın dışındaymış gibi göstererek kalemşorlarını, sözcülerini, trollerini cepheye sürer.
***
Her alanda olduğu gibi sosyal medya mecrası da bilinçli kullanıma dayanıyor.
Bu medya sayesinde kullanıcıların, içeriklere, habere, her türden bilgiye hızlı erişimi giderek kolaylaşmıştır.
Türkiye’de 54 milyon kullanıcısıyla sosyal medya artık her dakika el altında tutulan bir imkân.
Bu medya sistemi her an emre amade. Kimi zamanlar dayanışma ruhuyla, bazen kavgalarla, sahte hesaplarla, yalan-yanlış bilgilerle gündemden düşmeyen bir konumda.
Sosyal medya artık giderek büyüyen, bu yanıyla yaşamın bir aynası haline dönüştü. Kişiye sadece bir çevre oluşturmuyor, oluşturduğu çevrenin çevresini de bu alana dâhil ediyor.
Habercilikte de sosyal medya kullanımı giderek yaygınlık kazanıyor. Bunun farkında olan iktidar o mecradaki gerçekleri engelleyemediği için bu alana müdahalede bulunuyor.
Düzenleme adı altında getirilen uygulama geleneksel medyada kontrol altına alınan alanların sosyal medyada da kontrolü ve denetimi altına alma anlamını taşıyor. Twitter, Facebook ve Instagram gibi milyonlarca insanın kullandığı sosyal medya alanlarına çeşitli yükümlülükler getirme yollarını arıyor.
***
Tabii bütün bunların ötesinde de her şeyde olduğu gibi sosyal medyanın da kendince kimi etik kuralları var. Sonsuz yararlarının yanında kimi sakıncaları da var.
Sosyal medyada geçirilen fazla zaman, siber zorbalık ve olumsuz yorumlara da daha fazla maruz kalmak demekmiş.
Sosyal medyada anlamsız aktivitelerle zaman geçirmek, kişide vaktini boşa geçirme duygusu
oluşturuyor. Bu da genel ruh halini olumsuz etkiliyor.
Araştırmalara göre dünya ortalamasının üzerinde bir kullanıcıya sahibiz. Türkiye gün içerisinde sosyal medya kullanımıyla pek çok ülkenin önünde görülüyor.
Konunun uzmanları çare olarak birçok alanda olduğu gibi bu süreçte sosyal medyanın bilinçli kullanılması gerektiğine dikkat çekiyor. Sosyal medya okuryazarlığı konusunda yol gösterici olabilecek birkaç öneride de bulunuyor: “Her şeyden önce sosyal medya kullanımınızı kısıtlayın. Karşınıza çıkan her haber içeriğini, doğruluğunu teyit etmeden paylaşıp beğenmeyin. Arkadaşım paylaştıysa ben de paylaşayım, beni beğeneni ben de beğeneyim anlayışından kaçının. Yetkin olduğunuzu düşündüğünüz alanlardaki bilgi ve becerilerinizi paylaşarak toplumlara faydalı enformasyonlar yaymayı amaçlayın” deniyor.
Bu anlamıyla haber, yorum ve bilgileri eleştirel bakış açısıyla çözümleyip değerlendirebilmeyi de içeren medya okur yazarlığı giderek önem kazanıyor.