Kuzey ve Doğu Suriye’de IŞİD’in yenilgiye uğratılması ile toplumsal inşa her açıdan sürüyor. Bunun en önemli ayağı da tüm alanlarda kadınların temsiliyetinin hayat bulması.
Kürt siyasetinin başlattığı eşbaşkanlık sistemi burada da günden güne ete kemiğe bürünüyor. Demokratik Birlik Partisi Eşbaşkanı Eyşe Hiso, Türkiye’de kayyum atamaları ile bir kez daha eşbaşkanlık sisteminin hedef alındığı bu günlerde eşbaşkanlığa ilişkin Jinnews’ten Rojda Seyitxan’a konuştu.
Eyşe Hiso, ilk etapta eşbaşkanlığa bakıldığında akıllarda “Eşbaşkanlık sistemi acaba ne içindir? Amacı nedir? Hangi ilkelere dayanacak” sorularının belirdiğini kaydederek, eşbaşkanlığı bölgede hayata geçiren ve bu temelde çalışmalarını yürüten ilk parti olduklarını söyledi. Eyşe Hiso, “Eşbaşkanlık bölgede ilk tartışıldığı zaman oldukça dikkat çekmişti. Herkesin aklında bir soru vardı. Neden eşbaşkanlık sistemi? Neden iki kişi yan yana durup çalışsın” sorularının çokça gündeme geldiğini belirtti. Ortak çalışmanın nasıl olacağına, sistemin beraberinde neler getireceğine ilişkin tartışmaların yapıldığını ifade eden Ayşe Hiso, kadınların bunu büyük bir direnişle sahiplendiklerini ve Kuzey ve Doğu Suriye’nin tamamında eşbaşkanlığın uygulandığını, toplumsal, siyasasi, askeri her alanda sorunlara çözüm bulduklarını söyledi.
Kadınlar sahiplendi
Ortadoğu toplumunda kadınların hep ikincil planda tutulduğunu ve evde köleliğin dayatıldığını belirten Eyşe Hiso, büyük tartışmalar sonucu hayata geçirilen eşbaşkanlığı bugün en fazla kadınların sahiplendiğini ifade etti. Kadının siyasetten hep uzak tutulmasının yanında toplum içinde de çok fazla etkinliğinin olmadığını söyleyen Eyşe Hiso, siyasetin erkek işi olduğu zihniyetinin hakim kılındığını belirtti. Eyşe Hiso şöyle konuştu: “Ortadoğu’ya baktığımız zaman siyaset alanında hep erkekleri gördük.
Ortadoğu’da kadınlar eve kapatılmış, siyaseti kendine ait görmüyor, toplumda değişim ve dönüşüm yapacak olan siyaseti kendine ait görmüyor. Bu yüzden eşbaşkanlık tüm bunların çözümü için ilk adımdı.” Kadınlardan Kuzey ve Doğu Suriye’de yaratılan sistemi esas almalarını isteyen Eyşe Hiso, tek din, tek millet, tek devlet zihniyetinin yerine yeni sistemin ancak kadın eli ile kurulabileceğini söyledi. Eşbaşkanlık sisteminin tüm Ortadoğu’ya örnek olması gerektiğini ifade eden Eyşe Hiso, egemen devletlerin bölgede hayata geçirmek istedikleri projelerinin önünün tekçilikle alınabileceğini bunun için de eşbaşkanlık sisteminin önemli olduğunu vurguladı.
Eşbaşkanlık sistemi ile birlikte bölgede yaşanan değişimlere de dikkat çeken Eyşe Hiso, şu an her alanda kadının yer aldığına işaret ediyor. Eyşe Hiso, eşbaşkanlık sisteminin sadece çalışmaların yürütülmesi için değil zihniyetin değişimini de esas aldığını vurguluyor. Eşbaşkanlık sisteminin oldukça yol aldığını söyleyen Eyşe Hiso, bunun tüm alanlarda değişim yarattığını belirtti. Kürt kadınlarının sistemi ilk olarak hayata geçirdiklerini ifade eden Eyşe Hiso, bugün bölgede yaşayan halkların da hayata geçirdiklerini Arap, Süryani ve diğer halklardan kadınların buna öncülük ettiklerini söyledi.
Eşbaşkanlığın komünlerden başlayarak uygulandığını dile getiren Eyşe Hiso, pratikte kadınların birlikte çalıştıkları erkek zihniyeti ve ailelerden kaynaklı zorlanmalarla yüz yüze kaldıklarını söyledi. Kadınların zamanla bilinçlenmesi ve daha fazla kadına ulaşılması ile zorlukların aşıldığını söyleyen Eyşe Hiso, bu yüzden de tartışmalarını daha çok direnişlerini ve örgütlülüklerini nasıl büyütebileceklerine odaklandıklarını dile getirdi. Eyşe Hiso şöyle konuştu: “Bugünlere gelmenin tabiî ki de zorlukları oldu. Fakat bir sonuç aldığında ya da kendi şahsında bir değişim yarattığında o zorluklar artık göze gelmiyor. Ve şu an eşbaşkanlık sisteminin uygulanmadığı hiçbir alanımız kalmadı. En küçük komünlerden Özerk Yönetim’e kadar tüm alanlarda şu an eşbaşkanlık uygulanıyor.”
Kadın kenti
Efrîn’e yönelik saldırıların da eşbaşkanlık ve kadın öncülüğü ile bağlantılı olduğunu söyleyen Eyşe Hiso, burada inşa edilenin tam anlamıyla bir kadın sistemi olduğunu söyledi. Türkiye’nin saldırılarla burada da eşbaşkanlık ve kadın sistemini hedef aldığını dile getiren Eyşe Hiso, ama toplumun AKP’nin yaptıklarını gördüğünü, buna karşı da eşbaşkanlığı sahiplendiğini belirtti. Eşye Hiso, Ortadoğu’da yeni sistemin kadınların öncülüğünde inşa edileceğini ve kadınların buna sahip çıkarak büyüteceğini söyledi.
QAMIŞLO
