AB, 2022 yılında 311’i pestisit kalıntısı olmak üzere Türkiye kaynaklı 518 ürün için bildirimde bulundu. AB’ye kabul edilmeyen zehirli ürünler iç pazara sürülürken, iç pazar için üretilen ürünlerde ise hiçbir denetim yok
AB Komisyonu, gıda ve yemlerde yapılan kontroller sırasında tespit edilen gıda güvenliği risklerini, Gıda ve Yemler İçin Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) portalı üzerinden herkesin erişimine açık olacak şekilde bildiriyor. Alarm ve Dayanışma Ağı (ACN) bildirimlerinin de dâhil olduğu senelik raporlar yayınlanıyor. 2022 yılına ait rapor henüz yayınlanmadı ancak portal üzerinden yapılan bildirimlere göre Türkiye kaynaklı tarım zehiri bildirimlerinin sayısı 311’i pestisit olmak üzere toplam 518’e ulaştığı duyuruldu.
Birçok ürün zehirli
Zehirsiz Sofralar Platformu tarafından yapılan uyarı insan sağlığının tehdit altında olduğunu gösteriyor. AB’de yapılan Türkiye kaynaklı bildirimler: 2018’de 113, 2019’da 98, 2020’de 194 parti üründe limitlerin üzerinde pestisit bildirimi yapılırken, bu rakam 2021’de 613’e, 2022’de ise 518’e kadar yükseliyor. 2022’de pestisit bildirimi yapılan meyve ve sebzeler arasında en çok biber, limon, greyfurt, mandalina, portakal olmak üzere üzüm, asma yaprağı, patlıcan, kabak, domates, karpuz ve armut bulunuyor. Son 2 yılda yapılan bildirimlerin yarısından fazlası pestisitlerden kaynaklanıyor.
İhraç üründe varsa
2022 yılında bildirim yapılan ürünlerdeki pestisitler arasında Klorpirifos, Acetamiprid, Buprofezin, Prochloraz, Formetanate, İmazalil, Fenbutatin Oxide, Deltamethrin, Taufluvalinate, Flonicamid, Diafenhiuron gibi insan sağlığına zararlı olan zehirli maddeler bulunuyor. Türkiye’de 30.09.2021 tarihinde resmi yazıyla Fenbutatin Oxide’in, 31.12.21’de ise Klorpirifos Metil’in kullanımı sonlandırılmıştı. Buna rağmen ihraç edilen ürünlerde bile bulunması yasaklı olan pestisitlerin iç pazara sürülürken herhangi bir denetim yapılmıyor olması, zehirli ürünlerin sofralarımıza yerleştiğini gösteriyor.
Türkiye ilk sırada
2021 yılına ait ACN raporu tarım zehiri kullanımının yüksek oranda arttığına dair çarpıcı veriler içeriyor. Rapora göre 2021 yılında en çok bildirilen gıda güvenliği riski pestisitler oldu ve tarihte ilk defa pestisitler 1231 bildirimle en üst seviyeye ulaştı. Bu sayı 2020 ile karşılaştırıldığında % 61 daha fazla. 2019 yılının ise 4 katı. 2021 yılında en çok rapor edilen gıdalar, Türkiye menşeli ürünlerden kaynaklanıyor. Rekor seviyelerle tarım zehiri bildirimlerinde birinci sırada gelen Türkiye’nin tarımsal üretim potansiyeli yüksek olmasına rağmen ticari itibarı giderek yitirilmiş durumda.
En çok tespit narenciyede
2021 yılına ait raporda, tehlike ve ürün kategorisine göre yapılan değerlendirmede en çok bildirim yapılan 10 konu başlığının 3’ünde Türkiye’nin adı geçiyor. Sebebi 359 parti meyve ve sebzede pestisit, 57 parti meyve ve sebzede aflatoksin ve 39 parti tohum, kabuklu yemiş ve türevi ürünlerde aflatoksin tespit edilmiş olması. Menşei Türkiye olarak bildirilen ürünlerden özellikle limon, portakal, mandalina ve greyfurt gibi narenciyelerdeki uygunsuzluklar sebebiyle 2020’de 191 olan RASFF bildirimlerinin sayısı (etilen oksit dikkate alınmadan) 2021’de 361’e çıktı.
EKOLOJİ SERVİSİ
