Kuraklık nedeniyle ot ve saman ihtiyaçlarını besiciler karşılayamıyor. Yurttaşlar piyasanın karaborsacıların elinde olduğuna dikkati çekerek, bu kışın zor geçeceğini ifade etti.
Bazı bölgelerde bu yıl yaşanan kuraklık ve mevsiminde yağmurun yağmaması kimi kentlerde ot ve saman sıkıntısının yaşanmasını beraberinde getirdi. Hayvancılığın en fazla yapıldığı yerlerden biri olan Van da bu kentlerden birisi. Vangölü Yem ve Samancılar Temin ve Tevzi Kooperatifi Başkan Yardımcısı Hasan Ünver, söz konusu durumdan kaynaklı hayvan besleyenler için bu kışın zor geçeceğine dikkkati çekti.
Hem saman hem de fiyatlardaki artışlarından kaynaklı sıkıntılı bir dönemden geçtiklerine dikkati çeken Ünver, kuraklık, yağmurların mevsiminde yağmaması ve koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle bu sıkıntıların bu yıl daha da arttığını kaydetti.
Satıcı mağdur
Samanı Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin ve Batman gibi illerden aldıklarına değinen Ünver, yüksek saman fiyatlarının en çok hayvan yetiştiricilerini etkilediğini kaydetti. Ünver, “Yeşil saman fiyatlarının tonu ortalama bin 700 TL ile bin 800 TL arası değişiyor. Mercimek samanı bin 600 TL ile bin 700 gibi bir fiyatı buluyorken, beyaz saman ise 850 TL ile 900 TL olarak piyasada satılıyor. Bu fiyatlar çok pahalı. Bu durumdan dolayı hayvancılıkla uğraşan vatandaşlar hayvan besiciliğinden vazgeçiyor. Bu durum haliyle bizi de etkiliyor. Bir TIR saman aldığımızda 20 bin TL ödüyoruz, ama geçen yıl aynı TIR’a 10 bin ile 15 bin TL arası ödüyorduk. Bu durum bile geldiğimiz durumu ortaya koymaya yetiyor. Bunların yanı sıra işçilik ve mazot da pahalı olunca tam bir çıkmazın içerisine giriyoruz” sözleriyle maliyetlerin artışına dikkati çekti.
Saman karaborsaya düştü
Esnaflardan Süleyman Bulut ise, fiyatları denetleyecek bir mekanizmanın olması nedeniyle saman piyasasının karaborsacıların elinde olduğunu söyledi. Mevsimsel değişimlerden kaynaklı bu yıl verim elde edilemediğini ifade eden Bulut, “Yağmur zamanında yağmadığı için yeşillenme bu yıl fazla olmadı. Bu yüzden samanımız Diyarbakır ve Batman’dan geliyor. Orada da kendilerine göre fiyat yükseltiyorlar. Haziran ayı başlarında kilosu 55 kuruş ile 60 kuruş olan saman şu an 80 kuruşa yükselmiş. Fiyatlar artınca da besicilik yapanlar daha çok zorlanıyor. Geçen yıllara ve mevsime göre fiyatlar çok pahalı. Bu sorunun bir çözüme kavuşması lazım. Herhangi bir denetlenme ve fiyat belirleme kurumu da olmayınca bu sorunlar ortaya çıkıyor. Saman fiyatlarını karaborsacılar belirliyor. Bu durumda en çok kazananlar da onlar. Bizim gibi ortada kalan satıcılara ise kilo başı 20 ya da 100 kuruş kalıyor. Bu sorunun bir çözüme kavuşması lazım. Bir torba saman geçen yıldan bu yana yüzde yüz arttı” diye konuştu.
Çiftçilere öneri
Bölgede hayvancılıkla uğraşan yurttaşların tedbirlerini önceden alması gerektiğini dile getiren Bulut, “Mesela Diyarbakır ve Batman’da yağmur yağmazsa bile sulama sitemleri kurarak tekrar ürün alabiliyorlar. Bu yüzden ekinlerinin karşılığını da almış oluyorlar. Biz de bu durum yok. O yüzden fiyatlar da haliyle artıyor. Eskiden şehir içinde daha çok ot satıyorduk. Ancak belediye bu yıl şehir içinde ot satımını yasakladı. Ahırlar hepsi yıkıldı. Bu hem bizim için hem de bu işi yapanlar için sorun. Ekonomimiz sadece saman üzerinde dönüyor ama bu şekilde devam ederse o da biter” ifadelerini kullandı.
VAN
