Paris’te katledilen Sakine Cansız için Dersim’de, Fidan Doğan için Maraş’ta, Leyla Şaylemez için Mersin’de anma gerçekleşti. HDP Sözcüsü Ebru Günay, kadınların faillerden hesap soracağını belirtti: Amed zindanında Esat Oktay Yıldıran’a baş kaldıran Sakine’nin mücadelesi, şu an dünyanın dört bir tarafında
Özgür Kadın Hareketi (TJA) ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kadın Meclisi öncülüğünde Fransa’nın başkenti Paris’te 9 Ocak 2013’teki suikastte katledilen Kürt kadın siyasetçilerden PKK’nin öncü kadrolarından Sakine Cansız için mezarı başında anma etkinliği düzenlemek istendi. Dersim Belediyesi Asri Mezarlığı’nda gerçekleştirilen anmaya, HDP Sözcüsü Ebru Günay, milletvekilleri Feleknas Uca, Alican Önlü, TJA aktivistleri ve Demokratik Alevi Dernekleri (DAD) yöneticileri katıldı. Anma öncesi mezarlığı abluka altına alan polis, grubun Sakine Cansız’ın mezarının başında anma etkinliğini engelledi.
MA’nın haberine göre engelleme üzerine mezarlık önünde açıklama yapan grup, “Sakine’lerin Sêvê’lerin cesaret ve kararlılığıyla mücadeleye devam ediyoruz” yazılı pankart açtı.
Burada açıklama yapan HDP Sözcüsü Ebru Günay, “Erkek devlet şiddetinin engeliyle karşılaştık. Diyarbakır’dan, Batman’dan, Elazığ’dan kadınlar, burada anma gerçekleştirmek istediler. Bu katliamda rolü olan devlet aklı, bizi engellemeye çalıştı. Mezarlığa gitmemiz engellendi. Bizler mezarlığa gidememiş olsak da mezar başından kadın katliamlarına ‘dur’ diyememiş olsak da hiçbir engelleme bizim kadın mücadelemizi asla engelleyemez” dedi.
Paris katliamının 3 Ocak 2013’te PKK Lideri Abdullah Öcalan ile devlet heyeti arasında “çözüm” adı altında başlatılan sürece yönelik provokasyon olduğunu belirten Ebru Günay şöyle devam etti:
“Bütün kadınlar dünyanın dört bir tarafında anmalar gerçekleştiriyor, kadın özgürlük mücadelesinde yaşamını yitiren Sakine Cansız’ı, Fidan Doğan’ı, Leyla Şaylemez’i anıyor ama biz Dersim’de mezarı başında, provokatör valiler tarafından engelleniyoruz. Buradan o provokatör valiye söylüyoruz, bizim kadın özgürlük mücadelemiz sizi elbet yerle bir edecektir. Sizi elbet o koltuğunuzdan düşürecektir. Elbet bütün kadın katliamlarında rol alan erkekler gibi, bütün kadın katliamlarının failleri gibi kadınlara hesap vereceksiniz. Kadın özgürlük mücadelesine, kadın hareketlerine, feminist hareketlere hesap vermek zorunda kalacaksınız.”
‘Omuz omuza mücadele etmeye devam’
Paris katliamıyla kadınların barış mücadelesinin engellenmek istendiğini ifade eden Günay şunları dile getirdi: “Biz kadınlar, Kürt halkı ve onun dostları, bütün katliamlara rağmen barış mücadelesini yürütmeye devam ettik. Paris katliamından 3 yıl sonra, Silopi’de Sêvê Demir, Pakize Nayır ve Fatma Uyar arkadaşlarımız katledildi. Onlar da erkek devletinin tecrit politikaları sonucu katledildi. Ne Sêvêler mücadelelerinden vazgeçti, ne bizler mücadelemizden yıldık ne de yaşamı hep kavga olan Sakine Cansız mücadelesinden geri durdu. Amed zindanında Esat Oktay Yıldıran’a baş kaldıran Sakine’nin mücadelesi, şu an dünyanın dört bir tarafında. Sakine’nin kadın özgürlük aşkı dünyanın dört bir yanında kadınlarda yankı buluyor. Dünyadaki bütün kadınlar, Kürt kadınlarıyla omuz omuza mücadele etmeye devam ediyor. Ama biz Dersim’in asi kızı Sakine’nin anmasını gerçekleştiremiyoruz. Çünkü iktidar kadınlardan, kadın özgürlük mücadelesinde rahatsız. Kadınlar özgürleşirse, kendi kirli savaş politikalarını yürütemeyeceğini biliyor. Kadınlar özgürleşirse, mücadele ederse, bu topraklarda cirit atan, bizi engellemeye çalışan kolluk kuvvetleri bizi engelleyemeyecektir. Kadın katliamlarının faillerini koruyamayacaktır. Cezasızlıkla sonuçlandıramayacaktır.”
“Kadınlar onlardan hesap soracak” diyen Günay, şunları ekledi: “Buradan bir kez daha Sakine Cansız’ı, Leyla Şaylemez’i, Fidan Doğan’ı, Sevê Demir’i, Pakize Nayır’ı, Fatma Uyar’ı saygıyla ve minnetle anıyoruz. Onların bize miras bıraktığı kadın özgürlük mücadelesiyle durmadan, yılmadan, erkek devlet şiddetini yenene kadar, bütün erkek aklını değiştirene kadar, failler kadınlara hesap verinceye kadar mücadele etmeye devam edeceğiz. Bizler ‘jin jiyan azadî’ diyen bir gelenekten geliyoruz. Bunu büyütmeye devam edeceğiz.”.
Yapılan açıklama sonrası Cansız’ın mezarında mumlar yakıldı.
Doğan’ın mezarına karanfiller bırakıldı
Paris’te Sakine Cansız ve Leyla Şaylemez ile birlikte katledilen Kürt siyasetçi Fidan Doğan, Maraş’ın Elbistan ilçesinde bulunan mezarı başında anıldı.
Hançiplak (Xopon) Mahallesi’nde bulunan mezarlıkta yoğun yağışa rağmen gerçekleştirilen anmaya, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kadın Meclisi Sözcüsü Ayşe Acar Başaran, HDP Diyarbakır Milletvekili Remziye Tosun, Barış Anneleri, birçok kentten TJA aktivisti ve HDP Kadın Meclisi üyelerinin yanı sıra Doğan’ın yakınları ve yüzlerce kişi katıldı. Anmadan önce mahalle ve mezarlık, polis ve jandarma tarafından ablukaya alındı.
Paris’te katledilen 3 kadın siyasetçinin fotoğraflarının taşındığı anmada konuşan HDP Kadın Meclisi Sözcüsü Ayşe Acar Başaran, “Bugün bizim için kara bir gün. 3 Kürt kadın siyasetçi, Avrupa’nın göbeğinde katledildi. 9 yıl geçti ama gerçek failler bulunup yargılanmadı. Türkiye’nin katliamdaki rolü açık olmasına rağmen ne dünya ne de uluslararası örgütler, bir söz söylemedi. Katliamın faili meçhul olması için çaba sarf edildi. Bu sürede Kürt kadınlara dönük katliam devam etti. Silopi’de 3 kadın siyasetçi aynı yöntemle katledildi. Failleri aynı kişiler, çok uzakta değiller Ankara’dalar. Tarihte hep kadınlar hedef alındı ve katledildi. HDP Kadın Meclisi ve TJA aktivistleri olarak, bu katliamın hesabını sormaktan biran olsun geri durmayacağız. Bu katliamlarla verilen mesaj ‘mücadele etmeyin’ idi. Ancak burada bir kez daha sesleniyoruz; onurlu bir barışı sağlayana kadar mücadele etmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Konuşmanın ardından Doğan’ın mezarına karanfiller bırakıldı. Anma, “Jin Jiyan Azadî” sloganıyla son buldu.
Leyla Şaylemez için Mersin’de anma
Paris’te katledilen Leyla Şaylemez de Mersin’deki mezarı başında anıldı. Şaylemez’in Güneykent Mezarlığı’ndaki mezarı başında gerçekleştirilen anmaya, Barış Anneleri Meclisi üyelerinin yanı sıra Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Tutuklu Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (TUAY-DER), Akdeniz Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (AYKAY-DER) üyeleri, HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları, HDP, DBP Meclis üyeleri ile çok sayıda kişi katıldı. Mezarlığın başında araçlardan inen kadınlar, “Jin Jiyan Azadi” sloganı eşliğinde Şaylemez’in mezarına yürüdü.
Saygı duruşunun ardından anmada ilk önce konuşan Barış Annesi Meryem Erbey, Şırnak’ın Silopi ilçesinde 4 Ocak 2016 tarihinde katledilen Sêvê Demir, Pakize Nayır ve Fatma Uyar’ı da unutmadı. Erbey, “Bu kadınlar, haksız bir şekilde katledildiler. Artık kadınlar üzerinde süren katliamlara yeter diyoruz. Barış Anneleri olarak, ülkeye demokrasi ve barış gelinceye kadar mücadelemizi sürdüreceğiz. Kendine insan diyen herkesin bu katliamlara karşı sesini yükseltmesi gerekir. Artık yeter” diye belirtti.
Daha sonra konuşan HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları ise, “Paris Katliamı ile Kürt halkıyla barış sürecinin inşa edilmesi engellenmek istendi. Ona dair büyük bir provokasyondur. Bunun yanında Silopi Katliamı ile barış süreci daha da darbelenmiş oldu. Dikkatimizi en çok çeken nokta ve tüm dünya kamuoyunun dikkatini çekmek istediğimiz nokta şudur; bugün barışa vurulmak istenen darbe kadınların katliamı üzerinde geliştirildi. Burada siyasetçi kadınlar hedeflenmiştir. Kürt kadınlar hedeflenmiştir. Çünkü bu devlet geleneği, Kürt kadınların, Türkiye siyasetinde, Ortadoğu siyasetinde Suriye’de, Irak’ta ve İran’daki rolünü gayet iyi bilinmektedir” dedi.
Baş eğdirmek isteyen, toplumu ele geçirmek isteyenlerin ilk olarak kadınları hedef aldığına dikkat çeken Hatimoğulları, şöyle devam etti: “Bakın cezaevlerinde milletvekilliği ilk düşürülen kadın, önceki dönem eş genel başkanımız Figen Yüksekdağ’dır. Yine cezaevlerinde en ağır cezalara çarptırılanlar kadınlardır. Katliamları gerçekleştirenler, açığa çıkartılmadığı sürece, bu ülkede Kürt sorunun demokratik ve barışçıl çözümünden bahsetmek mümkün değildir. Bu ülkede kadın-erkek eşitliğinden bahsetmek mümkün değildir. Mücadelemiz, hiçbir kadın katledilmeyene dek devam edecektir.”
Anma, konuşmaların ardından Şaylemez’in mezarına karanfiller bırakılarak, sona erdi.
Van, Siirt’te anma
Van’da Özgür Kadın Hareketi ve HDP Kadın Meclisi, katledilen kadınları HDP İl Örgütü binasında düzenlediği etkinlikle andı. Barış Anneleri Meclisi, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Van İl Örgütü yöneticileri, HDP milletvekilleri Muazzez Orhan ve Murat Sarısaç’ın yanı sıra çok sayıda kişinin katıldığı anmada, üç Kürt kadının fotoğraflarının konulduğu masa mumlarla süslendi.
Sık sık “Şehit namirin” sloganı atıldığı anma, saygı duruşuyla başladı. Daha sonra kadınların yaşamını ve mücadelesini anlatın sinevizyon gösterimi yapıldı.
Ardından anmada konuşan Van İl Eşbaşkanı Handan Karakoyun, faillerin hala yargılanmadığını hatırlatarak, mücadelelerinin sürdürüleceğini vurguladı. HDP’li Muazzez Orhan ise, Kürtlere yönelik katliamların her dönem devreye konulduğunu ifade ederek, Paris ve Şırnak’ın Silopi ilçesinde kadınların katledilmesinin farklı olduğunu söyledi. Her iki katliamında da kadın özgürlük mücadelesine dönük olduğunu söyleyen Orhan, ancak katliamların amacına ulaşamadığını belirtti. Katledilen kadınların mücadeleleriyle yollarını aydınlattığını dile getiren Orhan, “Katledilen kadınların hayallerini, taleplerini mücadeleyle gerçekleştireceğiz. Bu kutsal topraklarda özgür bir yaşamı inşa edeceğiz. Hiçbir güç, Kürt kadının mücadelesinin önüne engel olamaz” ifadelerini kullandı.
Daha sonra yaşamını yitiren HPG’li Êgid Civyan’ın (Vahdettin Karay) kaleme aldığı “Ey Paris” isimli şiiri okuyan HDP Van Gençlik Meclisi üyesi Rojin Varhan tarafından okundu.
Siirt’te ise TJA, Paris ve Şırnak’ın Silopi ilçesinde katledilen Sakine Cansız, Fidan Doğan, Leyla Şaylemez, Sêvê Demir, Pakize Nayır ve Fatma Uyar’ı HDP İl Örgütü binasında düzenlediği etkinlikle andı. Deniz Poyraz Konferans Salonu’nda gerçekleşen anmaya, HDP Grup Başkan Vekilli Meral Danış Beştaş ve Barış Anneleri Meclisi üyeleri katıldı. Anmadan önce HDP İzmir İl Örgütü binasına yönelik 17 Haziran 2021 tarihinde Onur Gencer tarafından gerçekleştirilen silahlı saldırıda yaşamını yitiren parti çalışanı Deniz Poyraz’ın adının verildiği salonun açılışı yapıldı. Açılışın ardından anmaya geçildi. Anmada yaşamını yitiren kadın siyasetçilerin fotoğraflarının bulunduğu masa, mumlar ve çiçeklerle süslendi.
Katledilen kadınların mücadelesini anlatan sinevizyon gösteriminin ardından konuşan HDP Grup Başkanvekilli Meral Danış Beştaş, “Katliamların planlı bir şekilde gerçekleştirdiklerini gördük. Eğer planlı bir saldırı olmasaydı Paris’in orta yerinde 3 kadın katledilmezdi Silopi’de üç kadın katledilemezdi. HDP il binasına girip Poyraz katledilemezdi. Bunların hepsi planlanmış katliamlardır. Burada amaçlanan kadının direnişçi kimliğidir. Ancak hedeflerine ne Paris’te ne Silopi’de ne de İzmir’de ulaşabilirdiler. Kadının direnişçi ruhu gün geçtikçe daha da güçlenerek, bu zihniyete karşı yeni kazanımlar elde ediyor” dedi. Anma, dengbêj dinletisiyle son buldu.
DERSİM-MARAŞ