AB Adalet Divanı’nın, PKK’nin “Terör Listesi”nde yer almasına dayanak gösterilen argümanları yetersiz gördüğüne ve hukuksal olarak listenin dayanaklarının olmadığına karar verdiğini belirten Avukat Mahmut Şakar, “Bu karar son derece önemlidir. Ciddi siyasal sonuçları olacağını düşünüyorum” dedi.
AB Konseyi tarafından 6 ayda bir yenilenen “Terör Örgütleri Listesi”ne ilişkin Avrupa Adalet Divanı geçtiğimiz günlerde bir karar verdi. PKK Yürütme Konseyi üyeleri Murat Karayılan ve Duran Kalkan’ın 2014 yılında yaptığı başvuru üzerine verilen kararda, 2014-2017 yılları arasında PKK’nin listeye alınmasındaki argümanların yetersiz olduğu belirtilerek, hukuksal olarak listenin dayanaklarının olmadığı kaydedildi.
AB Adalet Divanı’nın aldığı kararı ve ABD’nin PKK’nin 3 yöneticisi hakkında verdiği “ödül ve yakalama” kararını avukat Mahmut Şakar Mezopotamya Ajansı’ndan Sadiye Eser’e değerlendiri.
“AB Adalet Divanı’nın PKK’nın terör listesinden çıkarılması talebini reddetti” yönünde çıkan haberleri değerlendiren Şakar, “Avrupa Adalet Divanı bünyesinde yer alan ve ilk derece mahkemesi olarak görev yapan Genel Mahkeme’nin 15 Kasım 2018 tarihli kararının kamuoyuna yanlış ve çarpıtılarak aksettirildiğini düşünüyorum. Bu kararın merkezinde PKK’nin listeden çıkma talebinin reddi yer almıyor. Aksine listeye alınmasının hukuki gerekçesinin olmadığı söyleniyor” dedi.
‘2018 davanın kapsamı dışında bırakıldı’
PKK’nin, 2 Mayıs 2002’de AB’nin “Terör Listesine” alındığını ifade eden Şakar, “O tarihten bugüne kadar düzenli olarak her 6 ayda bir güncellenen listeye dahil edilmiştir. 10 Şubat 2014 tarihinde düzenlenen listeye karşı dava açıldı. Bu dava devam ederken, listede 6 aylık periyotlarla güncelleniyordu. Dolayısıyla avukatlar güncellenen her listeye karşı da itiraz ettiler ve ana dosyanın kapsamına alınmasını talep ettiler. Mahkeme 16 Nisan 2018’de Luxemburg’daki binasında bir duruşma gerçekleştirdi. Ve bu duruşmadan sonra güncellenecek listeleri dava kapsamına alınmayacağını, duruşmaya kadar olan süredeki veriler üzerinden karar sürecine gireceğini ifade etti. Böylece davanın kapsamını 2014-2017 arası listelerle sınırlandırdı. 2018 yılı bu davanın kapsamı dışında bırakıldı” diye belirtti.
‘Listeye alınmanın dayanakları yok’
“Bu üç yıllık süre içinde listeyi düzenleyen kurum olan AB Konseyi, 4 ana argüman üzerinden PKK’nin listeye alındığını ifade etmiştir” diyen Şakar, bunları ise şu şekilde sıraladı: “Birincisi, Türkiye’deki çatışmalardan seçilen bazı olaylardır. İkincisi Fransa’da bir mahkemenin Ahmet Kaya Kürt Kültür Merkezi hakkında verdiği karardaki gerekçelerdir. Diğer iki tanesi de ABD ve İngiltere’nin kendi listelerine alma gerekçeleridir. İşte mahkeme 2014-2017 arasındaki tüm listeye alınmaların ardındaki bu dört argümanı da liste için yetersiz saymıştır. Böylece hukuksal olarak listenin dayanaklarının olmadığını belirtmiştir. PKK’nin halen listede olması, dava dışında kalan 2018 yılı listeleri nedeniyledir. Bu listenin de gerekçeleri, mahkemenin ret ettiği gerekçelerle aynıdır. Yani dava kapsamına 2018 yılı listeleri de girmiş olsaydı, onlar da ret edilecekti. Hatta kararda, kaybeden taraf masrafları öder kuralı gereği tüm harcamaların AB Konseyi tarafından karşılanmasına da hükmetmiştir. Bu bir uluslararası mahkeme tarafından alınmış en önemli kararlardan biridir. Son derece önemli buluyorum, ciddi siyasal sonuçları olacağını düşünüyorum. ‘Terör Listesinin’, PKK açısından çöktüğünü ve ‘terör’ söylemi üzerinden Kürt meselesinin ele alınmasının sınırlarına gelindiğine inanıyorum.”
‘Politik dinamikler devreye girmeli’
Bu kararın alınmasının ulusalar arası alanda karşılığından söz eden Şakar, “Mahkeme, Avrupa’nın idari yargısıdır ve Avrupa devletlerinin, AB’nin idari/politik kararlarının hukuka uygunluğunu denetlemektedir. Bu kararla, AB Konseyi’nin PKK’yi listeye alma gerekçelerini iptal etmiştir, hukuka uygun bulmamıştır. Bunun, AB açısından bir karşılığının olması gerekiyor. AB Konseyi, eğer PKK’yi yeniden listeye alacaksa, mahkemenin reddettiği argümanlar dışında bir şeyler söylemelidir. Geniş anlamda da, bu kararın politik dinamikler tarafından nasıl kullanılacağına dayalı olarak etki alanı genişleyebilir. Hukuk kendi rolünü oynadı kanımca, simdi politik dinamiklerin devreye girmesi gereken bir süreç” diye konuştu.
‘Terör listesi bu karar ile darbe almıştır’
Genel Mahkeme’nin verdiği kararın sadece hukuksal boyutu olmadığını, politik, diplomatik, psikolojik yansımalarının da olacağını düşündüğünü söyleyen Şakar, konuşmasını şu şekilde sonlandırdı: “Kürt halkının haklı ve meşru mücadelesinin karşısında yıkılmaz bir duvar gibi dikilen ‘terör’ söylemi ve ‘terör listesi’ bu kararla ciddi bir darbe almıştır. Bu hukuk mücadelesini yürütürken şunu da fark ettik ki, ‘terör’ üzerinden yıllarca yürütülen karşı propaganda, pek çok hukukçuyu, insan hakları savunucusunu ve siyasetçisini bu konuda bir adım atmaktan, bir şeyler söylemekten ve konuyu ciddiye alıp bir girişim yapmaktan alıkoymuştu. Çok az insanın ilgilendiği adeta uzak durulması, dokunulmaması gereken bir saha olma özelliğini taşıyordu. Arkasında Kürt toplumuna verdiği zarar, Kürtler üzerindeki baskı rejimine verdiği destek yeterince görülmüyordu. Mahkemenin kararı bu açıdan yeni bir kapı açılması anlamına da geliyor. Bu netameli konuyla da uğraşmak, onu hukuken hırpalamak mümkünmüş demek. Karar, hukuksal mücadeleye olan inancı da ihtiyacı da büyütmüştür. Bunları görerek artık ‘terör’ söyleminin hukuki olmadığını hayatın her alanında daha güçlü savunabiliriz. Dahası Kürt meselesi bağlamında ‘terör’ söylemine dayalı politik kurguyu her yerde ret etmeliyiz. ABD’nin kararı da buna dahildir.”
