Meclis’ten geçen sağlık yasasının çözüm üretmeyeceğini kaydeden HDP Milletvekili Dr. Necdet İpekyüz: ‘İktidar kendine nefes aldırmaya çalışıyor ama her seferinde problemler artıyor. Sağlık sistemi çöktü. Giderek, özel hastanelere yönelim artmaktadır. Sağlıkta dönüşüm ile kamu sağlığını da çökerttiler
Hekimlerin mali haklarına yönelik bazı değişiklikleri içeren yasa tasarısı Meclis Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu ve Bütçe Plan Komisyonu’nda kabul edildikten sonra 16 Haziran’da Genel Kurul’da da muhalefetin bütün itirazlarına rağmen kabul edildi.
Komisyonlarda ve Genel Kurul görüşmelerinde muhalefetin en fazla eleştirdiği konuların başında AKP’nin övündüğü “sağlıkta dönüşüm” programı oldu. Bunun yanı sıra yasada Aralık ayında var olan mali haklardaki iyileştirilmenin yarı oranında azaltılması da muhalefet milletvekilleri, sağlık meslek örgütlerinin tepkisine neden oldu. Komisyon görüşmelerinde, itirazlarını ve sorunlarını dile getiren sağlık meslek örgütleri, kanun teklifi görüşmeleri sırasında da bir günlük grev yaptı.
HDP Batman Milletvekili Dr. Necdet İpekyüz, sağlıkçıların mali haklarını iyileştiren ve Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilen yasa tasarısını MA’dan Berivan Altan’a değerlendirdi
AKP’nin sağlık alanında gerçekleştirdiği “Sağlıkta dönüşüm” programının yansımalarının yanı sıra, ekonomik krizle birlikte sağlık çalışanlarının geçinemediğini dile getiren İpekyüz, 1 Aralık 2021 tarihinde Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde Sağlık Bakanı’nın sağlık çalışanlarının emeklilikle hak edilişlerinde, maaşlarında eksiklik olduğunu, hekim, diş hekimi ve sağlıkçıların emeklerinin karşılığını alamadığını belirtmesi ardından düzenleme getirildiğini hatırlattı.
Meclis’te 5 partinin imzasıyla kabul edilen düzenlemenin ardından AKP’nin bütün sağlık alanlarını kapsayacak bir düzenleme getireceğini söylediğini ve teklifi geri çektiğini kaydeden Dr. İpekyüz, “Üzerinden 6 ay geçti, o dönem dolar 13 TL idi, şimdi 17 TL oldu. Yeni düzenlemede Aralık’ta teklif edilen oran yüzde 50’ye yakın düştü. Hayat pahalılaşmış, geçim zorlu hale gelmiş. TÜİK’e göre enflasyon yüzde 33’den yüzde 70’lere gelmiş ama getirilen yeni yasa teklifinde daha düşük bir oranla iyileştirilme yapılıyor” diye belirtti.
Meclis’te geçirilen yasanın ne sağlık çalışanlarının ne vatandaşların sorununu çözeceğine işaret eden İpekyüz, “İktidar kendine nefes aldırmaya çalışıyor ama her seferinde problemler artıyor. Sağlık sistemi çöktü. Giderek, özel hastanelere yönelim artmaktadır” diye ekledi.
‘Kamu sağlığını da çökerttiler’
“Sağlıkta dönüşüm”ün yarattığı sorunlarla sözlerini devam ettiren Dr. İpekyüz, “Sağlıkta dönüşüm ile kamu sağlığını da çökerttiler. Döner sermaye ve performans adı altında bir sistem getirdiler. Tümüyle hastaneleri işletme mantığıyla çalıştırmaya geçtiler. İlk olarak temizlik, güvenlik, yemek hizmeti özel sektörden alınmaya başlandı. Bugün gelinen noktada laboratuvar, görüntüleme hizmetleri hatta ameliyathanedeki sterilizasyon hizmeti dahi özel sektörden alınır hale geldi. Hastane işletmeye dönüşür ve özelde birçok hastane açılırsa bu durum da işletmeciliği getirir. Oraya gelen kişiler de müşteri olur. Pazarlama mantığıyla düşünüldüğünde ise; ‘Ne kadar müşteri/hasta olursa gelirim artar’ mantığı olur. Çalışanlar da köleye döner” ifadelerini kullandı. AKP eliyle inşa edilen devasa binalar olan Şehir Hastaneleri’nde yurttaşların hizmet alamadığını hem sağlık çalışanlarının hem de yurttaşların mutsuz olduğunu kaydeden İpekyüz, “Şimdi sistem tümüyle çöktü” dedi.
‘BAĞ KUR, SSK emeklisine düzenleme yapılmadı’
Getirilen düzenlemeye dair de İpekyüz, şu eleştirileri sıraladı: “Emeklilikle ilgili düzenlemeye de ‘başka kurumda çalışamaz şartı’ getirilmiş. Emekli dediğiniz kişi zaten çalışmaması lazım. Eğer bu ülkede emekliler hala çalışıyorsa iktidarın ayıbıdır. Sadece kamu emeklilerine düzenleme yapıyorlar. BAĞ KUR, SSK emeklisine düzenleme yapılmadı. Çalışma barışı da bozuluyor. Döner sermaye, performans ile ilgili düzenleme yapılıyor. Sağlıkta gece gündüz hekim, hemşire, sağlık memuru, tıp teknisyeni, acilde, ameliyathane de çalışan ekipler, diyetisyeni, psikoloğu arasında çalışma barışını bozuyorlar. Son dönemde iktidarın politikası haline gelen, kendisine yakın herkesi yönetici yapma düzenlemesi burada da var. Yönetici yaptıklarına iyi maaş veriyorlar.”
Aile Hekimliği
Sağlığın en temel basamağı olan koruyucu sağlığa dair de bir iyileştirme olmamasını eleştiren İpekyüz, “Aile Hekimliği denilen birinci basamak sistemde önce Aile Sağlığı Merkezleri’ne sonra ikinci ve üçüncü basamağa gidilir. Ama şu anda Türkiye’de isteyen Üniversite hastanesine gidebiliyor yani üçüncü basamak. Bu yoğunlaşmayı getiriyor. Koruyucu sağlığı tümüyle ortadan kaldırıyor. Buda gereksiz harcamalar ve özel hastanelere gidişleri geliştiriyor. Açılan ASM’lerde faturalarda ticarethane yazılıyor. Orada çalışan sağlık personelinin maaşlarını, kirayı, yakıtı karşılayamıyor” şeklinde konuştu.
‘Eşitlik ilkesine aykırı’
Getirilen yasanın Anayasa’ya da aykırı olduğunu aktaran İpekyüz, şöyle devam etti: “Aynı okulda, sınıfta okumuş hemşiresiniz diyelim, biriniz 4/A, biriniz 4/B ve biriniz 4/C maaşlarınız farklıdır. Biriniz acilde, biriniz ameliyathanede çalışıyorsanız maaşlarınız farklı, sözleşmeleri, kadrolu, stajer unvanlarla bir ayrım var. Emekliler ile ilgili düzenlemede BAĞKUR’lu , SSK’lısı yok, eşitlik ilkesine aykırı. Döner sermaye, performans bütünen eşitlik ilkesine aykırıdır. Hekimler, diş hekimler, sağlık çalışanları temel ücret istediklerini, nitelikli sağlık hizmetti vermek istediklerini, insanca, yoksulluk altında olmayan maaş istediklerini dile getiriyor. Ne bu maaş veriliyor ne de verilen ek ödemeler emekli maaşına yansıyor. Hastane işletmeye, hasta müşteriye dönüşmüş durumdadır.”
Sağlık çalışanları ve örgütlerinin yasa teklifi görüşmelerinde de hem itirazlarını hem de taleplerini dile getirdiğini, eylemler yaptığını anımsatan İpekyüz, “Sağlık Komisyonu, Sağlık Bakanı, yasayı hazırlayan taleplerin doğru olduğunu söylüyor. Ama yasada talepler yok. Değiştirelim, diyoruz, noktası ya da virgülü değişmiyor. Bu kudret nedir? Aslında bu parlamento yasa, yasama yapmıyor. İktidar milletvekilleri gelen düzenlemeyi parmak kaldır, indir ile yerine getiriyor” sözleriyle özetledi. İpekyüz, son olarak kabul edilen yasa teklifinin yurttaşların, sağlık çalışanlarının ve sağlık alanında sorunların çözümüne katkı sağlamayacağını belirtti.
ANKARA
