Rusya-Ukrayna Savaşı 33. gün de durmadı. Kızılhaç Komitesi, Azak Denizi kıyısında bulunan ve deniz ticareti ve limanlara erişimde önemli olan Mariupol’deki siviller için geçiş garantisi istedi: Uluslararası hukuka göre, savaş bölgesindeki insanların oradan ayrılmasına izin vermesi gerekiyor, ancak ayrılmaya da zorlanmamalılar
Rusya’nın 24 Şubat’ta başlattığı savaş 28 Mart 2022 Pazartesi günü de devam etti. Çatışmaların sürdüğü başkent Kiev’in bazı bölgelerinden Rus güçlerinin geri çekildiği iddia edildi. Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) kuşatma altındaki Mariupol’e hâlâ erişiminin olmadığını, Rusya ve Ukrayna’nın sivilleri çıkışa zorlamaksızın güvenli geçiş garantisi vermesi gerektiği açıklaması yaptı.
Savaşın 33. gününde yaşananlar söyle:
Kiev hattı
Rusya’nın doğudan, kuzeyden ve Dinyeper Nehri’nin batısından kuşattığı Kiev çevresindeki yerleşimlerde çatışmalar sürdü. Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Rus ordusunun Kiev çevresinde büyük kayıplar verdiğini, bazı yerlerden geri çekildiğini iddia etti. Kiev civarındaki çatışmalarla ilgili bilgilendirme toplantısı yapan Genelkurmay Başkanlığı yetkilisi, Rus ordusuna ait iki taburun “çok ciddi kayıplar verdiğini” ve Belarus’a geri çekildiğini öne sürdü.
Mariupol hattı
Ukrayna’daki tarım ve sanayi bölgelerinin denize erişiminde stratejik yer tutan Azak (Azov) Denizi kısıyısndaki Mariupol’de kuşatma sürdü. Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) kuşatma altındaki Mariupol’e hâlâ erişiminin olmadığını, Rusya ve Ukrayna’nın güvenli geçiş garantisi vermesi gerektiğini söyledi. ICRC Sözcüsü Matt Morris, BBC’ye yaptığı açıklamada Mariupol sakinlerinin sığınaklarda gıda, su ve ilaca erişimi olmadan yaşamaya çalıştıklarını söyledi.
Matt Morris “Taraflar garantör olmalı ve güvenli geçişe izin vermek için bir anlaşma imzalamalı. Rotayı açıklamaları ve insanların çıkışı için yeterli zamanı da vermeleri gerekir. Şu an oraya ulaşabilen sahada bir ekibimiz yok. Uluslararası hukuka göre, savaş bölgesindeki insanların oradan ayrılmasına izin vermesi gerekiyor, ancak ayrılmaya da zorlanmamalılar” dedi.
İngiltere Savunma Bakanlığı, Rusya’nın güneyde Karadeniz’de Ukrayna’yı kuşatarak ülkenin uluslararası deniz ticaretini engellediğini, bir nevi abluka uyguladığını kaydetti.
Rivne bölgesine saldırı
Rivne bölgesinde de petrol deposunun vurulduğu kaydedildi. Rivne Valisi Vitaliy Koval, yaptığı açıklamada, “Düşman yine Rivne bölgesine füze saldırısı düzenledi. Yine petrol deposu vuruldu. Devlet Acil Servisi ve kimya laboratuvarı ekipleri olay yerinde” dedi. Koval, vatandaşlara sığınaklara girme uyarısında bulundu.
‘143 çocuk hayatını kaybetti, 216 çocuk yaralandı’
Deutsche Welle haberine göre Ukrayna Parlamentosu’nun İnsan Hakları Sorumlusu Ljudmyla Denissova, savaşın başlamasından bu yana en az 143 çocuğun hayatını kaybettiğini, 216 çocuğun yaralandığını iddia etti.
Birleşmiş Milletler (BM) Çocuklara Yardım Fonu UNICEF, Rusya’nın saldırısı ile başlayan savaşın yaklaşık 4 milyon 300 bin çocuğun yerinden edilmesine yol açtığını, 1 milyon 800 bin çocuğun Ukrayna’ya komşu ülkelere geçmek zorunda kaldığını rapor etmişti.
Hasar araştırması: 63 milyar dolar
Kiev Üniversitesi İktisat Fakültesi’nin tahminine göre Rusya’nın saldırısı sonrası Ukrayna altyapısına 63 milyar dolarlık zarar oluştu. Tahmine göre 4431 konutlara ait bina, 92 fabrika, depo ve 378 okul ya zarar gördü ya yıkıldı ya da el konuldu. Bunlara ek olarak 12 havaalanı, yedi termik ya da hidroelektrik enerji santrali hasar gördü yıkıldı ya da ele geçirildi.
Biden’dan yeni açıklama
ABD Başkanı Josph (Joe) Biden, 26 Mart Cumartesi günü Polonya’nın başkenti Varşova’da yaptığı konuşmada Rusya lideri Vladimir Putin için “Tanrı aşkına, bu adam iktidarda kalamaz” demişti. Daha önce de “katil”, “kasap” ifadeleri kullanan Biden’ın çağrısının “darbe” çağrısı olup olmadığı yönünde tartışmalar yapıldı.
Kremlin’den yapılan açıklamada ise “Buna karar verecek olan Biden değil. Rusya lideri Ruslar tarafından seçiliyor” demişti. Rus parlamentosunun alt kanadı Duma’nın Başkanı Vyaçeslav Volodin de yaptığı yazılı açıklamada, Biden’ın tavrı hakkında psikologların inceleme yapması gerektiğini kaydederek, “ABD vatandaşları başkanlarından utanç duymalı. Biden belki de hastadır, tedavi olsa iyi olur. O mutsuz bir adam” demişti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da bu tür sözlerin barışa ulaşılmasını engelleyebileceği uyarısında bulundu. Macron, Putin ile görüşmeye devam ettiğini, onun için “kasap” ifadesi kullanmayacağını kaydetti. Macron, “Biz, Avrupalılar olarak coğrafyamızı ve tarihimizi unutmamalıyız. Rus halkına karşı savaşta değiliz.” dedi.
ABD yönetiminden isimler konuşma metninin dışına çıkarak söylenen bu sözün etkilerini hafifletmeye çalıştı. Tartışmalar büyüyünce Biden da 27 Mart’ta gazetecilerin Rusya’da bir rejim değişikliği çağrısında bulunup bulunmadığı sorusuna “Hayır” yanıtını verdi.
‘Tarafsızlık ilkesini müzakereye etmeye hazırız’
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelensky, Bağımsız Rus medyasına Rusça röportaj verdi. Zelensky ülkesinin Rusya’yla olası bir barış anlaşmasının parçası olarak tarafsızlık ilkesini müzakereye etmeye hazır olduğunu, bunun üçüncü taraflar tarafınan garanti edilmesi ve referanduma sunulması gerektiğini söyledi. Zelensky “Güvenlik garantileri ve tarafsızlık, ülkemizin nükleer silahlara sahip olmaması. Bunlara hazırız. Bu da en önemli nokta” dedi.
Basına yansıyanlara göre Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Kitle İletişim Denetleme Kurumu (Roskomnadzor), medya kuruluşlarına, Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky ile yaptıkları röportajı yayınlanmamaları uyarısında bulundu.
İtalya başbakanı ile görüşme
İtalya Başbakanı Mario Draghi’nin Ukrayna Devlet Başkanı Vlodimir Zelensky ile bir telefon görüşmesi yaptığı bildirildi.
İtalya Başbakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, iki liderin telefon görüşmelerinde Ukrayna’daki çatışmada yaşanan son gelişmeler ile devam eden insani krize odaklandıkları belirtildi. Açıklamada, Zelensky’nin, Rusya’nın insani yardım koridorlarını bloke etmesinden, okullar dahil şehirlere yönelik bombardımanların sürmesinden ve aralarında çocukların da bulunduğu sivil kayıplara yol açmasından yakındığı ifade edildi. Draghi’nin de İtalyan hükümetinin Ukrayna makamlarına ve halkına verdiği güçlü desteği bir kez daha teyit ettiği kaydedildi. Zelensky görüşmeye ilişkin Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, İtalya’nın önemli savunma ve insani desteği için teşekkür ederken, “İtalya’nın Ukrayna için bir güvenlik garantisi sisteminin oluşturulmasına katılma istekliliğini takdir ediyoruz” dedi.
27 ülkeden 30 bin askerle NATO tatbikatı
NATO, Rusya’nın komşusu Norveç’te soğuk hava koşullarında kara, hava, deniz tatbikatlarından oluşan son 30 yılın en büyüğü niteliğindeki operasyonu gerçekleştirdiğini duyurdu. NATO, tatbikatı üyelerinden Norveç’te 14 Mart’ta başlattığını kaydetti. NATO’nun tatbikatı duyurduğu yazılı açıklamasında, “Cold Response” ismi verilen operasyonun 8 ay öncesinden planlandığı ve düzenli bir tatbikat olduğu, Rusya’nın Ukrayna saldırılarıyla ilgisi olmadığı savunuldu.
NATO üyesi olmamasına rağmen diğer komşusu Finlandiya’nın da katılımcılar arasında yer alması ve son 30 yıldır Kuzey Kutbu’nda yapılan en büyük tatbikat olması nedeniyle dikkati çekti. 27 ülkeden 30 bin askerin katıldığı, 220 savaş uçağı, ikisi uçak gemisi olmak üzere 50 geminin katıldığı operasyonun 1 Nisan’da tamamlanması planlandı.
İstanbul’da müzakere
İstanbul’da gerçekleşecek olan Rusya-Ukrayna müzakerelerinin yeri ve saati belli oldu. Gece yarısına doğru Rus ve Ukrayna heyetler ayrı ayrı İstanbul’a indi. Rus heyeti 16.15 sularında Atatürk Havalimanı’na inerken, Ukrayna heyetini taşıyan uçak gece yarısına doğru Atatürk Havalimanı’na indi. Heyetler Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’ne yakın otellerine geçti.
Toplantı, Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde 29 Mart 2022 Salı sabahı saat 10.30’da başlayacak. Daha önceki müzakereler Belarus’un Gomel kentinde yüz yüze olarak başlamış, yüz yüze görüşmeler Brest kentinde sürmüştü. Brest müzakereleri sonrası internet ortamında bir süre devam eden müzakere görüntülerinin basına düşmesi endişesi başgösterince yeniden yüz yüze görüşme kararı alınmıştı
DIŞ HABERLER
