Rusya Devlet Başkanı Putin, yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Donbass’a yönelik askeri operasyon başlattıklarını duyurdu. Purin’in Ukrayna’nın Nazizm’den ve militarizmden arındırılması için çaba göstereceğiz” sözleri dikkat çekti. Zelenskiy, Rusya ile diplomatik ilişkileri kestiklerini belirterek “İsteyen herkese silah vereceğiz” dedi. AB, ABD, NATO’dan peşpeşe tepki açıklamaları yükseldi. Erdoğan acil ‘güvenlik toplantısı’ toplantısı aldı
Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna’nın Donbass (Donetsk, Lugansk) bölgesinde “askeri bir operasyonun” başladığını duyurdu. Savaş uçakları Ukrayna ordusunun Donbass’taki mevzilerini ateş altına aldı.
21 Şubat 2022 günü Donetsk ve Lugansk’ın bağımsızlığını tanıyan kararnameleri imzalayan Putin yönetimi 24 Şubat 2022’de saat 05.00 sularında harekat başlatıldığını ilan etti.
Putin, 24 Şubat sabahın erken saatlerinde televizyon kanalından ulusa seslendi.
Vladimir Putin “Rusya’nın NATO’nun genişletilmemesi konusunda bir uzlaşmaya varma girişimleri boşa çıkarıldı. İttifakın genişlemesiyle birlikte durum daha tehlikeli hale geliyor. Artık buna sessiz kalamayız” dedi.
‘Ukrayna’nın Nazizm’den ve militarizmden arındırılması için’
Putin’in “arındırma” ifadesi kullanması dikkat çekti: “Operasyonun amacı sekiz yıldır Kiev rejimi tarafından istismara, soykırıma maruz kalan insanları korumaktır. Rusya Federasyonu vatandaşlarına da dahil olmak üzere sivillere karşı çok sayıda kanlı suç işleyenleri adalete teslim etmenin yanı sıra Ukrayna’nın Nazizm’den ve militarizmden arındırılması için çaba göstereceğiz.”
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Rusya ordusunun, karşı saldırıya geçen Donetsk Halk Cumhuriyeti (DHC) ve Lugansk Halk Cumhuriyeti (LHC) güçlerine destek verdiğini söyledi.
Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin Ukrayna kentlerine ve sivillere karşı füze, savaş uçakları ya da havan topu mermileri kullanmadığını iddia eden Konaşenkov, şunları kaydetti: “DHC ve LHC halk milisleri bu sabah, cumhuriyetlerin topraklarında Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin saldırganlığını püskürtmek adına gerçekleşen uzun çatışmaların ardından seferberlik haline geçti ve birlikler oluşturdu. Şu anda da (DHC ve LHC halk milisleri) Rusya Silahlı Kuvvetleri’nin ateş desteğiyle karşı saldırıya geçmiş durumdalar. DHC ve LHC güçleri, karşı saldırı sırasında Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin çok iyi silahlandırılmış ön saflarını yardı. DHC birlikleri, Volnovaha’yı almak için saldırıya geçerek üç kilometre ilerledi. LHC birlikleriyse Sçastye yerleşim yeri yönünde hücuma geçerek Donets Nehri’ni geçti ve yarım kilometre ilerledi. Şu anda DHC ve LHC birlikleri, karşı tarafla çatışmalar gerçekleştiriyor.”
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü, Ukrayna ordusunun Donbass’ta sivillere ateş açtığını ve Donetsk ve Lugansk’ta sivil kayıpları olduğunu aktardı.
Ukrayna Devlet Sınır Muhafız Servisi, Rusya’nın Belarus’tan da Kırım’dan da Ukrayna’ya saldırı başlattığını kaydetti.
Lugansk Halk Cumhuriyeti (LHC) liderinin danışmanı Rodion Miroşnik, Ukrayna güçlerinin Logvinovo yerleşimine Grad çok namlulu roketatar sistemleri ile ateş ettiğini, Ortak Kontrol ve Koordinasyon Merkezi’nde 80 adet Grad füzesinin fırlatıldığını tespit ettiğini savundu.
Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, yayınladığı yazılı açıklama ile, Rus ordusunun ülkenin doğusundaki birliklerini “yoğun bir biçimde bombalamaya” başladığını duyurdu. Ordu, Kiev yakınlarındaki Boryspil Havaalanı da dahil olmak üzere diğer bazı havaalanlarına da füze saldırısı düzenlendiğini aktardı. Açıklamada, Ukrayna hava kuvvetlerinin Rusya’nın saldırısına karşı cevap verdiğini ve püskürttüğünü belirtildi.
Ukrayna’nın çeşitli bölgelerinden patlama sesleri geldiği basına yansıdı.
Ukrayna’nın batısında bulunan Ivano-Frankivsk’teki havaalanı da isabet aldı.
Savaşın ilk saatlerinde Lugansk’ta iki köyün Ukrayna’nın kontrolünden çıktığı bildirildi.
Ukrayna’nın başkenti Kiev’den başka kentlere kaçışlar olduğu kaydedildi. Güvenlik riski artınca Ukrayna’daki Türkiyeli hazır giyim markaları dükkanlarını kapattı. Ukrayna pazarına giren Türkiyeli firmalar ülkenin 30’dan fazla şehrinde yer alıyor.
Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) yetkilileri, Ukrayna Sınır Servisi personelinin Rusya-Ukrayna sınırı boyunca tüm görev yerlerini tamamen terk ettiklerini duyurdu.
Reuters ajansı “Rus kuvvetleri Perşembe günü Ukrayna’yı karadan, havadan ve denizden işgal ederek İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’da bir devletin diğerine karşı yaptığı en büyük saldırıyı gerçekleştirdi” dedi.
Sıkıyönetim ve uçak iddiası
Ukrayna Parlamentosu Yüksek Şura’nın Facebook hesabından yapılan açıklamada, “Ukrayna Yüksek Şurası, Devlet Başkanı’nın Ukrayna genelinde sıkıyönetimle ilgili kararı onayladı” ifadesine yer verildi.
Yüksek güvenlik riski gerekçesiyle Ukrayna sivil uçaklara hava sahasının kapatıldığını duyurdu.
Ülke genelinde sıkıyönetim ilan eden Ukrayna ilk 8 saat içinde 50 Rus’un öldürüldüğünü ve 6 Rus uçağının düşürüldüğünü, 4 tankın imha edildiğini iddia etti. Ukrayna, 40 Ukraynalı askerin öldüğünü, onlarca askerin yaralandığını da kaydetti.
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna ordusunun Rus uçağı düşürüldüğü yönündeki iddiasını yalanladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Yabancı medyanın Ukrayna üzerinde bir Rus uçağı düşürüldüğüne yönelik iddiası gerçek dışı” ifadelerine yer verildi. Açıklamada, “Ukrayna Sınır Muhafızları, Rus ordu birliklerine karşı direnmiyor” denildi.
Lugansk Halk Cumhuriyeti, Ukrayna’ya ait 2 Su-24 uçağını vurduklarını iddia etti.
Odessa, Harkov ve Kiev
Ukraynalı yetkililer, bir grup Rus askerinin Karadeniz kıyısındaki Odessa’ya çıkartma yaptığını; bazılarının ise sınırı geçerek Harkov kentine girdiğini bildirdi.
Harekat başladıktan sonra 3 milyon nüfuslu başkent Kiev’de sirenler çaldı, patlamalar oldu.
Saatler TSİ 15.10’u gösterdiğinde Belarus’tan ilerleyen Rus güçlerinin kuzeyden Ukrayna’nın başkenti Kiev (Kyiv) bölgesine girdiği iddia edildi. Rusya son haftalarda tatbikat bahanesiyle Ukrayna’nın kuzeyinde bulunan Kiev’e yakın Belarus’a büyük bir askeri güç ve ağır silah yığmıştı.
Donbass’tan tahliye
Rusya Acil Durumlar Bakanlığı, Donbass’tan Rusya’ya tahliye edilen 105 binden fazla vatandaşın Rusya sınırını geçtiğini duyurdu. Açıklamada, “105 binden fazla kişi sınırı geçti” denildi.
Nakit para çekmeye sınırlama
Ukrayna Merkez Bankası mali piyasalara ilişkin çeşitli kısıtlama kararlarının alındığını duyurdu. Açıklamada, “Döviz satışı dışında Ukrayna döviz piyasasının işlemleri durdurulmuştur. Banka hesaplarından nakit çekim miktarı da 100 bin grivna ile sınırlandırılmıştır” denildi.
Diplomatlar tahliye edildi
Rusya’nın Ukrayna Büyükelçiliği, Kiev’deki tüm Rus diplomatların tahliye edildiğini açıkladı. Açıklamada, “Rus diplomatlar, Ukrayna’dan ayrılmadan önce varlıklara ilişkin gereken tüm tahliye işlemlerini yerine getirdi” denildi.
Bayraktar-SİHA üssü iddiası
Rus ajansı Interfax iddiasına göre Bayraktar’ın Donbass’daki SİHA üssü vuruldu. İddialara göre birkaç Bayraktar TB2 SİHA düşürüldü. Türkiye ile Ukrayna arasında SİHA anlaşmaları yapılmıştı. 27 saat havada kalabilen Bayraktar TB2 SİHA’ları Ukrayna ordusuna verilmişti.
SİHA’ların Ukrayna fabrikalarında ortak üretimi için de imzalar atılmıştı. 3 Şubat 2022’de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve heyeti Ukrayna’ya gitmiş ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile görüşmüştü. Görüşme sonrası 8 anlaşma imzalanmıştı. Anlaşmalar arasında Ukrayna’da ortak SİHA üretimi de vardı. Donbass kömür ve demir cevheri olan, ağır sanayinin olduğu yerlerden. Ukrayna helikopter ve SİHA motorları üretiyordu. Türkiye de SİHA motorları için Ukrayna’dan yararlanıyordu.
Türkiye’den boğazların kapatılmasını istedi
Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar, Türkiye’den İstanbul ve Çanakkale boğazlarını Rus gemilerine kapatmasını ve Moskova’ya yaptırımlar dayatılmasını talep ettiklerini söyledi. Ukraynalı elçi, “Hava sahasının, İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kapatılmasını istiyoruz. İlgili talebimizi Türk tarafına ilettik. Aynı zamanda Rus tarafına yaptırımlar dayatılmasını istiyoruz” dedi.
51. madde
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vasily Nebenzya, Rusya’nın usulsüz bir operasyon düzenlemediğini açıkladı. Nebenzya, Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin 51’inci maddesi uyarınca bu operasyonun gerçekleştiğini söyledi. “Bu bir savaş değil, askeri operasyon” dedi.
Rusya Federasyonu’na bağlı Kırım Cumhuriyeti’nin Başkanı Sergey Aksyonov, Kırım sınırı yakınlarında Ukrayna topraklarında patlama ve silah seslerinin duyulduğunu söyledi. Aksyonov, “Kırım’ı hiçbir şey tehdit etmiyor” dedi. Aksyonov, olası tahliye için yarımadanın kuzeyinde Ukrayna’ya sınır bölgelere ek otobüs seferlerinin düzenlenmesi emrini verdi.
Peskov: Ne kadar süreceğine Putin karar verecek
Rusya resmi ajansı Sputnik’in haberine göre Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya’nın Donbass’taki operasyonunun ne kadar süreceğine Rusya Başkanı Putin’in karar vereceğini belirtti. Peskov, söz konusu kararda, “nasıl bir ilerleme kaydedildiğinin ve operasyonun amacının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirleyici olacağını” söyledi.
Peskov, savaş çıktığının söylenip söyleyemeyeceği sorusu üzerine, “Donbass’ta gerçekleşenin bir özel operasyon olduğunu, yaşananların savaş olarak tanımlayamayacağını” belirtti. Peskov, “Ukrayna’nın işgalinin söz konusu olmadığını” söyledi ve “savaş” kelimesinin kullanılmasının “kabul edilemez” olduğunu vurguladı.
Peskov, iki amacın olduğunu söyledi, bunlardan birisinin Ukrayna’nın “militarizmden arındırılması”, ikincisininse “Nazizmden arındırılması” olduğunu kaydetti. Peskov, Ukrayna’nın militarizmden arındırılmasının, bu ülkenin askeri potansiyelinin etkisizleştirilmesi olduğunu belirtti.
“Ukrayna’nın militarizmden arındırılmasının, bu ülkenin ordusunun yok edilmesi anlamına mı geldiği” şeklindeki soru üzerine Peskov, “Bu, son zamanlarda yabancı ülkelerin eylemleri (Ukrayna’ya yapılan silah yardımları) sayesinde de oldukça büyüyen askeri potansiyelinin etkisizleştirilmesi anlamına geliyor” dedi.
Ukrayna’nın geleceğine ilişkin bir soru üzerine ise Kremlin Sözcüsü, “(Donbass’taki operasyon dışında) geriye kalan her şey Ukrayna halkının seçimine kalmış” dedi ve Rusya’nın sürdürdüğü operasyonun amacının Donetsk ve Lugansk’ı korumak olduğunu belirtti.
Silah istedi
Zelenskiy ile Biden telefonlaştı
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de, ABD Başkanı Biden ile telefon görüşmesi yaptığını açıklayarak, Washington’un Kiev’e yardım sunmaya hazırlandığını söyledi. Zelenskiy, “Başkan Biden ile görüştüm. ABD şimdiden uluslararası yardım hazırlamaya başladı” dedi.
Vladimir Zelenskiy, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile de telefonlaştı. Zelenskiy, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda da NATO ülkelerine seslendi: “Hava sahasını kapatın”
Halka sesleniş konuşması da yapan Zelenskiy, Rusya ile diplomatik ilişkileri kestiklerini belirterek “İsteyen herkese silah vereceğiz” dedi. Zelenskiy, savaş karşıtı Rusya vatandaşlarına sokağa çıkma çağrısı yaparken, “Düşman ağır kayıplar verdi” diye konuştu.
Ukrayna’nın eski cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, “Bugün trajik bir gün ama Ukrayna galip gelecek. Putin, günümüzün Hitler’i” dedi.
Johnson: Batı seyirci kalmayacak
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Rusya’nın askeri harekatı üzerine Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Downing Street’ten yapılan açıklamada, “Başbakan, Ukrayna’nın direnebilmesini umduğunu ve Ukrayna ve halkının bu karanlık dönemde Birleşik Krallık’taki herkesin aklında olduğunu söyledi” denildi. Açıklamada, Batı’nın gelişen durum karşısında “seyirci kalmayacağı” ifade edildi.
İngiltere Ticaret Bakanı Anne-Marie Trevelyani, Rusya’ya ağır ekonomik ve mali yaptırımlar uygulayacaklarını söyledi.
Biden’dan ilk açıklama
ABD Başkanı Joseph (Joe) Biden, “Bu saldırının getireceği ölüm ve yıkımdan yalnızca Rusya sorumludur” dedi.
Biden NATO ile işbirliği içinde hareket edeceği belirtti ve Rusya’ya yeni yaptırımlar uygulanacağına işaret etti. Biden, kendisi ve eşi Jill Biden’ın gece Ukrayna’nın “cesur ve gururlu halkı” için dua edeceğini aktardı.
NATO: Derhal askeri güçlerini Ukrayna’dan çek
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı operasyon için “Bu savaşın bir anlamı yok. BM Şartı ilkelerini ihlal ediyor” dedi.
NATO, Rusya’nın eylemlerinin ‘Avrupa-Atlantik güvenliğini tehdit ettiğini’ iddia ettiği bir bildiri yayınladı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, saldırıyı kınarken, bu adımın çok sayıda sivilin yaşamını riske attığını söyledi.
NATO Genel Sekreter Jens Stoltenberg, “caydırıcılık ve savunma kapasitesini güçlendirmek için” yeni tedbirler alınacağını, ittifakın doğu kanadını ek birliklerle daha da güçlendireceklerini ve NATO zirvesinin Cuma günü olağanüstü toplanmasını kararlaştırdıklarını açıkladı.
NATO Daimi Büyükelçileri’ni de olağanüstü toplantıya çağıran Stoltenberg, Rusya’nın uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve “bunun Rusya açısından çok büyük sonuçları olacağını” kaydetti.
Rusya’yı “derhal askeri güçlerini Ukrayna’dan çekmeye” çağıran Stoltenberg şöyle devam etti: “Bu saldırı, BM Şartı da dahil olmak üzere uluslararası hukukun ciddi bir ihlalidir ve Rusya’nın Helsinki Nihai Senedi, Paris Şartı, Budapeşte Memorandumu ve NATO-Rusya Kurucu Senedi’ndeki taahhütlerine tamamen aykırıdır. Bağımsız, barışçı bir ülkeye karşı bir saldırı eylemi olmuştur. Rusya’yı askeri harekatını derhal durdurmaya ve Ukrayna içindeki ve çevresindeki tüm güçlerini geri çekmeye, uluslararası insani hukuka tam olarak uymaya ve ihtiyacı olan herkese güvenli ve engelsiz insani erişim ve yardıma izin vermeye çağırıyoruz. Müttefikler bu yasadışı tanımayı asla kabul etmeyeceklerdir. Rusya’yı en güçlü şekilde, seçtiği şiddet ve saldırganlık yolundan geri dönmeye çağırıyoruz. Rusya liderleri, eylemlerinin sonuçlarının tüm sorumluluğunu üstlenmeli. Rusya çok ağır bir ekonomik ve siyasi bedel ödeyecek.”
Rusya’yı defalarca NATO-Rusya Konseyi’nde görüşmeye davet ettiğini hatırlatan Stoltenberg, “Rusya hala karşılık vermedi. Gerginliği seçen Rusya ve yalnızca Rusya’dır. Rusya’nın eylemleri Avrupa-Atlantik güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturuyor ve bunun jeostratejik sonuçları olacak. NATO, tüm müttefiklerin güvenliğini ve savunmasını sağlamak için gerekli tüm önlemleri almaya devam edecektir. İttifak’ın doğu kısmına ek savunma kara ve hava kuvvetlerinin yanı sıra ek deniz unsurlarını yerleştiriyoruz. Güçlerimizin tüm olası durumlara yanıt verme hazırlığını arttırdık. Tüm müttefikleri korumaya yönelik savunma planlamamız doğrultusunda, İttifak genelinde caydırıcılığı ve savunmayı daha da güçlendirmek için ek adımlar atmaya karar verdik. Önlemlerimiz önleyici, orantılı ve gerilimi düşürmeye yöneliktir” dedi.
Bir soru üzerine, NATO’nun Ukrayna’ya birlik göndermediğini, gönderme planı da olmadığını kaydeden Stoltenberg, “Bu Arupa için yeni bir güvenlik gerçeği, yani yeni normal. Bu yeni Avrupa, yeni gerçekler. Rusya ile ilişkiler nasıl ilerleyecek, nasıl bir yanıt verilecek, bu soruların yanıtını henüz bilmiyoruz. Şimdi bir araya gelip ortak yanıt veriyoruz. Yarın sanal liderler toplantısında önemli bir tartışma yapacağız” dedi.
AB: Rusya’nın Avrupa finans piyasasına erişimini durduracağız
Avrupa Birliği Rusya’ya “Donbass’taki askeri harekata bir an önce son verin” çağrısı yaptı.
Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, askeri harekatı şiddetle kınadı, Rusya’nın yaşananlardan sorumlu tutulacağını belirtti.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya’ya yönelik “bugüne kadarki en sert yaptırımları” uygulayacaklarını duyurdu. Avrupa Komisyonu Başkanı Von der Leyen “Avrupa Birliği’ndeki Rus varlıklarını donduracağız ve Rusya’nın Avrupa finans piyasasına erişimini durduracağız” dedi.
Almanya: Karanlık bir gün, uluslararası hukukun açık bir ihlali
Almanya Başbakanı Olaf Scholz Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısını sert dille kınayıp “Ukrayna için korkunç bir gün ve Avrupa için karanlık bir gün” olarak nitelendirdi. Şansölye Olaf Scholz “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı uluslararası hukukun açık bir ihlalidir. Almanya, Putin’in bu pervasız eylemini mümkün olan en güçlü şekilde kınıyor. Dayanışmamız Ukrayna ve halkıyladır. Rusya bu askeri harekatı derhal durdurmalı” dedi.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, “Ukrayna’ya karşı bütün saldırgan ve provokatif hareketleri durdurun ve hem askeri hem üçüncü taraf birlikleri çekin” şeklinde konuştu.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte de, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısını kınayarak, Ukrayna’nın yanında yer aldıklarını söyledi: “Hollanda, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısını şiddetle kınıyor. AB, NATO ve diğer müttefiklerle yakın temas halindeyiz. Düşüncelerimiz Ukrayna halkıyla.”
Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck, Kuzey Akım-2 doğalgaz boru hattı projesinin askıya alınmasına ilişkin yorumda bulundu. ARD kanalına konuşan Habeck, “Kuzey Akım 2’nin orta veya kısa vadede devreye gireceğini düşünmüyorum” dedi.
Danimarka Dışişleri Bakanlığı, ülkenin Kiev Büyükelçiliği’nin Rusya’nın Donbass’a yönelik harekatının ardından güvenlik gerekçesiyle kapatma kararı aldı.
Moldova Yüksek Güvenlik Konseyi, Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesi nedeniyle ülkenin hava sahasını kapatma kararı aldı.
Polonya: NATO’nun doğu kanadı acilen güçlendirilsin
Polonya Hükümeti Sözcüsü Piotr Muller, “NATO’nun doğu kanadının acilen güçlendirilmesi gerekiyor. Bu tür kararların şimdiden alınması gerekiyor.” dedi. Muller, Ukrayna’daki Polonya diplomatik temsilciliklerinin “mümkün olduğu sürece” açık tutulacağını kaydetti.
Çin’den ilk açıklama
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan Ukrayna krizine ilişkin yapılan açıklamada, “Bazı dış medyanın duyurduğu gibi Ukrayna’da Rus kuvvetlerinin işgali söz konusu değil” denildi.
İran: Ateşkes sağlanmalı
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Ukrayna-Rusya krizine ilişkin Twitter hesabından bir açıklama yaptı.
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Ukrayna krizinin kökleri NATO’nun provokasyonlarına dayanmaktadır. Biz, savaşa başvurmayı bir çözüm olarak görmüyoruz. Ateşkesin sağlanması, siyasi ve demokratik çözüme odaklanılması zorunluluktur.”
Türkiye açıklaması
Türkiye Dışişleri de Ukrayna’nın farklı kentleri için telefon numaraları vererek yurttaşları uyardı. Açıklamada şunlar kaydedildi: “Ukrayna’da yaşayan değerli vatandaşlarımız, Ukrayna hava sahası halen kapalıdır. Mevcut aşamada evlerinizde veya güvenli bir yerde kalmanızı, seyahatten kaçınmanızı rica ediyoruz. Ülkeden ayrılmak isteyenler için gerekli destek ve yönlendirme sağlanacaktır.”
Rusya’nın askeri müdahalesinin ardından Ankara’da Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında “güvenlik zirvesi” toplandı. Zirveye, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Hasan Doğan ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın katıldı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Kazakistan’da olduğu için katılmadı.
Kiev’e yakın Belarus tutumu
Rusya’ya savaş çıkarsa destek vereceğini önceden ilan eden Belarus Başkanı Aleksandr Lukaşenko, ordu kurmaylarıyla olağanüstü toplantı düzenledi. Rusya Ukrayna’nın kuzeyinde olan ve Kiev’e yakın bulunan Belerus’a tatbikat bahanesiyle onbinlerce asker ve ağır silahlar yığmıştı
Ruble değer kaybetti
Rusya parası Ruble değer kaybetti. Euro, Aralık 2014’ten bu yana ilk defa 99 Ruble’yi geçti.
Uluslararası piyasalar etkilendi. Borsalar düştü. Doğal gaz, Petrol, altın fiyatları yükseldi. Türk Lirası dolar ve Euro karşısında değer kaybetti.
Donbass Savaşı’nın ayak sesleri nasıl yükseldi
Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasının ardından Ukrayna’nın Rusya’nın etkin olduğu, çoğunlukla Rusça konuşulan, kendilerini “Rus olarak tanımlayan” nüfusun çoğunlukta olduğu, mezhep farkı da olan doğu ve güney bölgeleri ile Ukraynaca konuşan ve Avrupa’ya entegre olmaya çalışanlar arasında gerilimler oluşmuştu.
2008’lerden sonra Ukrayna’nın NATO’ya üye olması için girişimler hızlandı. Gürcistan ve Ukrayna’nın NATO üyesi olmasına Rusya karşı çıkıyordu. 2013’te gerilim had safhaya vardı. Ukrayna’nın Viktor Yanukoviç’in Avrupa Birliği ortaklık anlaşmasını reddetmesi ve Rusya ile daha yakın ilişkilere yönelmesiyle Kasım 2013’te hareketlenme yaşandı. Hükümet karşıtı protestolar Kiev’de başlayıp ülke geneline yayıldı. Maidan Nezalezhnosti’de (Bağımsızlık Meydanı) gösterilerin merkezi oldu. Zamanla aşırı sağcılar kontrolü aldı. Sovyet dönemi liderlerin heykelleri yıkıldı. Yer yer devlet güçleriyle çatışmalar yaşandı.
Donbass’ta (Donetsk, Lugansk) da Rusya yanlıları silahlandırıldı. Ukrayna güçleri ile yer yer Donbass’taki milisler çatıştı. 7 Mayıs 2014’te Donetsk Halk Cumhuriyeti, 12 Mayıs 2014’te Lugansk (Luhansk) Halk Cumhuriyeti Rusya’nın örtülü desteğiyle bağımsızlık ilan etti. Sanayi-endüstriyel üretim yeri Donetsk ve Luhansk’ın de-facto bağımsızlığını Kiev tanımadı, Rusya da tanımadı.
Minsk Anlaşması-1 ve Minsk Anlaşması-2 imzalandı. Rusya sık sık anlaşmaya uyulması çağrısı yaptı. Ancak Minsk ateşkesine rağmen çatışmalar Donbass’ta sürdü.
Ukrayna NAO ülkeler tarafından 2021 ve 2022’de silahlandırıldı. Rusya da operasyon hazırlığı yaparak orduyu sınırdaki Rostov ve Belarus’a yerleştirdi.
Kriz büyüdü. ABD, NATO, İngiltere sık sık her an operasyon başlayabileceği açıklamaları yaptı. Rusya’ya ağır yaptırımlar getirileceği uyarıları yapıldı.
Duma 352 milletvekili 15 Şubat 2022’de “evet” oyu vererek Donetsk ve Lugansk’ın bağımsızlığının tanınması kararı çıkardı. 16 milletvekili “hayır” derken Vladimir Putin’in masasına kondu. Putin de bağımsızlık kararından 8 yıl sonra 21 Şubat’ta canlı yayında bağımsızlık kararını onayladı.
Bağımsızlık tanıma kararı sonrasında, ABD başta olmak üzere NATO ve Avrupa ülkeleri, Rusya’nın “Ukrayna’nın egemenliğini ihlal ettiği” iddiasıyla yeni yaptırımlar uyguladı.
Ukrayna’nın NATO üyeliğine alınmaması garantisi, Ukrayna’nın Donbass’a harekattan vazgeçmesi, Ukrayna’nın silahsızlandırılması gibi şartları olan Putin’in talimatıyla 24 Şubat 2022 sabah 05.00 sularında Rusya ordusu Donbass Savaşı’nı başlattı.
Savaş öncesi Donetsk ve Lugansk’te bazı yerlerde Ukrayna ordusu kilit yerlerde de bağımsızlık ilan eden Rusya destekli milis güçler bulunuyordu.
DIŞ HABERLER
