‘Karabağ’ın nihai statüsü çözüme kavuşturulmadı’ diyen Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye’nin asker göndereceği Türkiye-Rusya Ortak Merkezi için ‘Kesinlikle Azerbaycan’ın topraklarında konuşlandırılacak’ dedi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Artsakh (Dağlık Karabağ) Savaşı ve zıt konularda Rusya ve Türkiye’nin nasıl anlaştıklarına dair değerlendirmeler yaptı. Rus devlet televizyonu Rossiya 24’e konuşan Putin, Türkiye’nin hiçbir zaman Dağlık Karabağ’da Azerbaycan’ı desteklediğini gizlemediğini söyledi: “Türkiye’nin rolü çok iyi biliniyor, bu Azerbaycan’da defalarca söylendi ve Türk tarafı bunu asla gizlemedi. Onlar tek taraflı olarak Azerbaycan’ı destekledi. Bunlar Sovyetler Birliği’nin çöküşünün jeopolitik sonuçları. Türkiye’nin eylemleri ile ilgili her türlü değerlendirme yapılabilir, ancak Türkiye’yi uluslararası hukuku ihlal etmekle suçlamak zor.” (Savaş sırasında Rusya yönetimi ve Rus istihbaratı sık sık Türkiye’nin Ortadoğu’dan milis taşıdığını gündeme getiriyordu. Rusya da Ukrayna, Kırım, Suriye, Libya ve Afrika ülkelerinde paramiliter güç kullanıyordu.)
‘Azerbaycan’da olacak’
Putin, Ermenistan ve Türkiye arasındaki sorunları anlatırken 1915’e a atıf yaparken Dağlık Karabağ’da ateşkesi kontrol etmek üzere kurulan Rus-Türk Ortak Gözlem merkezinde insansız hava araçlarının (İHA) kullanılacağını kaydederken şöyle konuştu: “Türkiye ile Ortadoğu’da çok iyi bir işbirliği deneyimimiz bulunuyor, Suriye’de İdlib bölgesinde de Suriye-Türkiye sınırında da ortak devriyeleri, konvoyları birlikte organize ediyoruz. Burada böyle bir işbirliği gerekmiyor. Ancak biz, İHA’ların kullanılacağı ortak bir merkez oluşturacağımız, bu araçların yardımıyla temas hattında durumu birlikte izleyeceğimiz, birlikte bilgi alacağımız, birlikte analiz edeceğimiz konusunda anlaştık. Bu merkez kesinlikle Azerbaycan’ın topraklarında konuşlandırılacak. Türk askerinin temas hattında yer alması Ermeni tarafını tahrik eder ve anlaşmanın bozulması için zemin hazırlar.” Putin, Dağlık Karabağ statüsü sorusu üzerine “Karabağ’ın nihai statüsü çözüme kavuşturulmadı. Şu anki statükoyu, mevcut durumu koruyacağımız konusunda anlaştık. Hiçbir ülke, hatta Ermenistan bile Karabağ’ın bağımsızlığını tanımadı. Bu, uluslararası hukuk açısından ne anlama geliyor? Azerbaycan’ın kendi topraklarını, Azerbaycan’ın ve genel olarak tüm dünya toplumunun Azerbaycan’ın toprakları olarak gördüğü toprakları iade ettiği anlamına geliyor” dedi.
Ekim görüşmeleri
Putin, Ekim ayında Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev’i, Şuşa’ya Azerilerin geri dönmesi şartıyla askeri operasyonu durdurmaya ikna ettiğini, ama Ermenistan’ın buna karşı çıktığını söyledi. 19-20 Ekim’de Azerbaycan ve Ermenistan liderleriyle yoğun telefon trafiği gerçekleştiğini anlatan Putin, “Paşinyan bana açık açık, Azeri sığınmacıların Şuşa’ya geri dönmesinde, Ermenistan ve Karabağ’ın çıkarlarına yönelik tehdit gördüğünü söyledi” ifadesini kullandı: “Azerbaycan ordusu Şuşa’yı kontrol altına aldı. Paşinyan’ın da dürüstçe söylediği gibi, durum Ermeni tarafı için çok kritikti. Artık saatleri sayıyorlardı. Stepanakert (Hankendi) alınmak üzereydi, ilerleme sürebilirdi. Bu koşullarda derhal ateşkesin sağlanması Ermeni tarafının çıkarınaydı. Aksi takdirde intihar olurdu.”
Ermenistan’da istifa
Dağlık Karabağ’ı Ermenistan’a bağlayan Laçin koridorunun mayın ve patlayıcı maddelerden tamamen temizlendiğini belirten Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Stepanakert’e kadar olan 28 kilometrelik bölümün güvenli sivil ulaşıma açıldığını ifade etti. Karabağ yenilgisi sonrası siyasi krize giren Ermenistan’da ise istifa haberlerine yenisi eklendi. Ermenistan Acil Durumlar Bakanı Feliks Tsolakyan da istifa mektubunu sundu. Ermenistan Başbakan Yardımcısı Tigran Avinyan’ın Özel Kalem Müdürü Varag Siseryan da istifa etti. Başbakan Nikol Paşinyan, Dışişleri Bakanı Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan’ı görevden alacağını açıklayınca bakan istifa etmişti.
MOSKOVA