Sudan’da ordunun cinayetlerine rağmen protestolar dinmeyince Başbakan Abdullah Hamduk istifa etti
Sudan Ordusu’nun Ekim 2021’de darbe yapması sonrası görevden aldığı Başbakan Abdullah Hamduk’u (Abdalla Hamdok) tartışmalı anlaşmayla yeniden göreve getirmişti. Protestolar üzerine Başbakan Abdalla Hamdok istifa etti.
Sudan Ordusu, Ekim 2021’de yönetime el koymuş ve Hamdok’u ev hapsine almıştı. Ancak darbenin lideriyle yapılan güç paylaşımına dayalı anlaşmanın ardından Abdullah Hamduk Kasım 2021’de göreve geri getirilmişti. Darbe karşıtları ise anlaşmayı reddetti ve protestolar yaptı. Eylemciler tamamen sivil bir yönetim istediler. Ordunun eylemlere kanlı müdahaleleri sürdü. Başkent Hartum ve Omdurman kentlerinde 2 Ocak 2022 Pazar günü düzenlenen eylemlere binlerce kişi katıldı. Protestocular “halk iktidara” sloganları atarken, ordudan da siyasetten uzak durmasını talep ettiler.
Demokrasi yanlısı Sudan Merkezi Doktorlar Komitesi’ne göre darbeden bu yanaki eylemlerde en az ikisi Pazar günü olmak üzere 50’den fazla kişi öldü.
Eylemler durmayınca Abdullah Hamduk televizyondan yaptığı açıklamada “Sudan’ın varlığını tehdit eden tehlikeli bir dönüm noktasında olduğunu” söyledi. Ülkenin “bir felakete doğru kaymasını önlemek için elinden geleni yaptığını söyleyen Hamdok “bir uzlaşmaya varmak için yapılanlara karşın bunun gerçekleşmediğini belirtti.
Hamdok “Başbakan olarak sorumluluğu geri verip, istifayı açıklama kararı aldım. Böylece bu asil ülkenin sivil bir demokratik yönetime geçiş sürecine önderlik edecek başka bir kadın ya da adama şans vermek için” dedi.
Ömer Beşir diktatörlüğü
İsyan katlaimlarla, soykırımla anılan Ömer Beşir diktatörlüğünün sonunu getirmişti. Sudan’da sivil ve askeri liderler, ülkeyi uzun süredir yöneten darbeci asker Ömer el Beşir’in 2019’da halk ayaklanmasıyla devrilmesinin ardından, ülkeyi demokratik yönetime götürmeyi amaçlayan, güç paylaşımına dayalı bir uzlaşmaya vardı.
Hamdok ile Kasım 2021’de varılan uzlaşmaya göre yeniden göreve gelen başbakan seçimlere kadar bir teknokratlar hükümetini yönetecekti. Ancak yeni sivil hükümetin ne kadar güçlü olacağı belirsizdi ve eylemciler orduya güvenmediklerini vurguladı.
Darbe lideri General Abdülfetteah el-Burhan, ordunun Ekim 2021’de “çıkmak üzere olan iç savaşı önlemek için” yönetime el koyduğunu savundu. El Burhan, Sudan’ın hala sivil yönetime geçişe bağlı olduğunu ve seçimlerin Temmuz 2023’te yapılacağını belirtti.
HARTUM