Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Yeni Zelanda’da cami basılarak 50 kişinin katledilmesinin görüntülerini mitingde izletmesi ve Çanakkale Savaşı’nın 104. yıldönümü töreninde bu olaya atıf yaparak söylediği sözler yeni bir krize dönüştü. Avustralya Başbakanı Scott Morrison, Erdoğan’ın sarf ettiği sözlerden dolayı Türkiye’nin Canberra Büyükelçisi Korhan Karakoç’u çağırdı. AFP’nin haberine göre, görüşmenin ardından bir açıklama yapan Morrison, “Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözlerinin Avustralyalılar için çok rencide edici olduğunu ve böylesine hassas bir ortamda sarf edilmesinin pervasızlık olduğunu düşünüyorum” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Dedeleriniz geldiler, burada olduğumuzu gördüler, kimi ayakta kimi tabutta geri döndüler. Sizleri de dedeleriniz gibi uğurlayacağımızdan hiç şüpheniz olmasın” demişti.
‘Tüm seçenekler masada’
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, Erdoğan’ın sarf ettiği sözlere tepki gösterdi. Türkiye’nin Canberra Büyükelçisi Korhan Karakoç’u çağıran Morrison, görüşmede kendisine sunulan gerekçeleri de kabul etmediğini belirtti. Morrison, “Bu sözlere açıklık getirilmesini ve geri alınmasını bekliyorum ve bunu talep ettim” dedi. Morrison, “Erdoğan’ın saldırganca sözlerini kınıyorum, ilişkilerle ilgili tüm seçenekler masada” dedi. Morrison, Türkiye’ye seyahat etmeyi düşünen Avustralyalılardan sağduyulu hareket etmelerini ve Türkiye’ye yönelik bir seyahat uyarısının gözden geçirildiğini belirtti. “Herhangi bir adım atmadan Türk hükümetinin yanıtını bekleyeceğim ancak ilişkilere dair tüm seçeneklerin masada olduğunu söyleyebilirim” diyen Morrison, Erdoğan’ın sarf ettiği sözlerle Mustafa Kemal Atatürk’ün mirasına “ihanet ettiğini” de sözlerine ekledi. Morrison, “Atatürk, ülkesini modern ve kucaklayıcı bir ulusa dönüştürmek istiyordu ve bu sözlerin bu ruhla bağdaşmadığını düşünüyorum” dedi.
Ardern izahat istedi
Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern de Erdoğan’dan cami katliamı hakkındaki sözlerine açıklık getirmesini isteyeceklerini söyledi. Ardern, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Winston Peters’ın planlanan Türkiye ziyaretinde Erdoğan’ın sözlerine “karşı koyacağını” belirtti. Cami katliamlarının yaşandığı Christchurch kentinde gazetecilere konuşan Ardern, “Başbakan yardımcımız Türkiye’de bu yorumlara karşı çıkacak. Gerçekleri yüz yüze anlatacak” dedi. Dışişleri Bakanı Peters de, bu görüntülerin gösterilmesinin ülke dışında yaşayan vatandaşlarını tehlikeye attığını söylemişti. Erdoğan, mitingde dev ekranda izlettiği katliam görüntüsü sonrası “50 tane ibadette olan kardeşimizi kalleşçe, adice, alçakça öldürdün. Ama bunun hesabını vereceksin. Bunun hesabını eğer Yeni Zelanda sormazsa öyle veya böyle biz bunun da hesabını sormasını biliriz” demişti.
Times: Erdoğan kaygı verici
İngiltere’de yayımlanan Times gazetesi Erdoğan’ın Yeni Zelanda saldırısındaki açıklamalarını eleştiren bir başyazı kaleme aldı. Gazete, “Erdoğan’ın giderek artan otoriterliğine rağmen, muhalefet partileri Türkiye’nin bazı önemli şehirleri ve stratejik bölgelerindeki kontrolü üzerinde ciddi bir tehdit yaratıyor. Erdoğan’ın bu duruma verdiği yanıt ise hayali tehditler karşısında milliyetçiliği kışkırtmak oluyor… Burada üç temel konu öne çıkıyor. Birincisi bu sözlerin 50 vatandaşını kaybetmiş olan Yeni Zelandalılar açısından ne denli yaralayıcı olduğu. İkincisi, bu sözlerin Yeni Zelandalılara ve diğer Batılı ülke vatandaşlarına yönelik şiddeti körüklemesi riski. Üçüncü ise Batı’nın Türkiye’yi sabote etme konusunda oynadığı söylenen sözde rol. Türkiye, NATO’nun üyesi. Şimdi ise Rusya ile yakınlaşıyor ve Moskova’dan füze sistemi satın alıyor. Aslında Türk cumhurbaşkanı, Batı karşıtı duyguları kışkırtarak ve mağduriyet edebiyatını güçlendirmek için korkunç bir terör eylemini sömürerek yeni risklerin ve gerilimlerin kaynağı olma riski yaratıyor” diye yazdı.
HABER MERKEZİ
