Küresel ısınmanın nedeni olarak görülen kömür üretimleri azaltılması gerekirken katlanarak artıyor. Yüzde 77’si mera yüzde 5’i otlak olan Payîzava’da kömür madeni için yüzde 130 artışa gidilecek
Wan’ın Payîzava (Gürpınar) ilçesinde işletilmekte olan kömür ocağında üretim kapasitesi arttırılarak 7.000.000 ton/yıl tüvenan (cevher+pasa) kömür üretilecek. Üretilen kömür 400.000 ton/yıl kapasiteli lavvar tesisine ve 600.000 ton/yıl Kırma Eleme Tesisine beslenecek. Vefa Group Madencilik Şirketi tarafından Payîzava’ya bağlı Şahmanıs (Topçudeğirmeni) köyü sınırlarında işletilmekte olan kömür ocağında kapasite artışıyla yılda 3 milyon ton olan üretimin 4 milyon ton/yıl ilave artışla 7 milyon ton/yıla (cevher+pasa) çıkarılması halinde bölgedeki meraların tamamen ortadan kalkmasını da yolu açılacak.
Maden alanının yüzde 77’si mera
2022 yılında açılan maden 19 bin 670 dekarlık alanın 50 dekarında başlayan kömür madenciliğiyle alanda 10 yıllık kapasiteden söz edilirken, daha 2 yıl dolmadan ruhsat alanının tamamına yayılma girişi dikkat çekici. Maden sahası olarak işgal edilen bölgenin yüzde 77’si mera, yüzde 5’i ise çayırlardan oluşuyor. AKP’nin Kürt düşmanı politikaları bölgede hayvancılığı bitirirken, bölgede maden işgalleri giderek genişletiliyor.
Su zengini bölge
Payîzava ilçesi isminin bölgede su varlığının zenginliğinden dolayı konulduğu bilinmektedir. İlçeye bağlı Put (Yedisalkım) köyünde bulunan mağaralardaki resimlerin tarihi M.Ö. 9. yüzyıla dayanmaktadır. Wan ili topraklarının yüzde 33’ü plato ve yaylalardan oluşurken, verimli bir ova üzerine kurulu bulunan Payîzava’ın Norduz bölgesi Wan’ın en önemli plato ve yaylalarına sahiptir. Payîzava’ın en büyük platosu ise Hoşap bölgesinde yer almaktadır.
Payîzava’ın yüzde 77’si mera
Wan’ın en baskın habitatı mera alanlarından oluşmaktadır. Payîzava ilçesinde ise mera alanları daha da yoğunlaşmaktadır. 2011 verilerine göre Gürpınar ilçesindeki mera alanlarının toplamı 316.648 hektardır. Bu boyutuyla Gürpınar’ın yaklaşık yüzde 77’si meralardan oluşurken, yüzde 5’ine denk düşen 18 bin 973 hektar alan ise çayırlardan oluşmaktadır. Bu özellikleriyle Payîzava hayvancılık için çok büyük olanaklara sahipken AKP iktidarının tarım politikaları ve özelde Kürt çiftçilerine yönelik tutumları nedeniyle büyük darbeler almıştır.
Maden ve enerji işgali
Wan ve Payîzava coğrafyasında hayvancılık darbelenerek yerine maden şirketlerinin yerleştirilme politikası aralıksız işletiliyor. Bir avuç sermayenin çıkarı için bölgenin mera ve çayırlıkları maden şirketlerine peşkeş çekilmektedir. Maden işgali tüm Kürt coğrafyasına yayılırken, tüm su varlığı baraj ve HES’lerle kontrol altına alınıyor. Diğer taraftan meraların GES’lerle işgali genişletilirken, bu alanlar Kürt köylülerinin kullanımından çalınmaktadır.
EKOLOJİ SERVİSİ