HDP’li Özsoy, Biden’ın seçilmesiyle Trump’ın ahbap-çavuş tarzının sonuna gelindiğini belirterek, ‘Artık Erdoğan’ın manipüle edebileceği, onu yaptırımlardan koruyacak bir kalkan yok’ dedi
ABD’de yapılan 59. başkanlık seçimini resmi olmayan sonuçlara göre Demokratların adayı Joe Biden kazandı. Biden’ın seçilmesiyle nasıl bir siyasi denklem oluşacağı tartışılırken, ANF’den Zeynep Kuray’a konuşan HDP Milletvekili ve Dış İlişkiler Komisyonu Eş Sözcüsü Hişyar Özsoy, Joe Biden’ın siyaset yapma tarzının Donald Trump’tan çok farklı olacağını belirtti.
Değerlendirmesine seçim sonuçlarını yorumlayarak başlayan Özsoy, Donald Trump gibi ırkçı, cinsiyetçi birinin 70 milyon üzerinde oy almasının dikkat çekici olduğuna işaret etti. Başkanlık seçimlerini kazanan Joe Biden’ın ise Demokratlar içinde en statükoya yakın ve en sağda yer alan bir isim olduğuna işaret eden Özsoy, daha solda duran diğer başkan adaylarının ise bir şekilde aday olamadığını hatırlattı.
Özsoy, Biden’ın normalleşme adı altında liberal demokratik statükoyu yeniden tesis etmeye ve Trump’ın kurumsal siyasette yarattığı ağır tahribatı onarmaya çalışarak göreve başlayacağını söyledi. Donald Trump’ın 4 yılda Amerikan kurumlarını büyük oranda dağıttığını, dünyayla ilişkilerinde de çok zorlandığını hatırlatan Özsoy, özellikle Avrupa ile ilişkilerinde tartışmadığı lider kalmadığını dile getirdi.
Ahbap çavuş ilişkileri son bulacak
Ortadoğu ve özellikle Türkiye ile bağlantılarını, tamamen ahbap çavuş ilişkileri üzerinden götürdüğüne dikkat çeken Özsoy, şunları kaydetti: “Örneğin Trump, Erdoğan ile ikili ilişkiler üzerinden diplomasi üretmeye çalışıyordu. O açıdan Trump döneminde kurumsal diplomasi diye bir şey kalmamıştı. Şimdi Biden ile bu değişecektir ve Amerika’nın kurumsal diplomasinin önü açılacaktır. Önümüzdeki dönemde Dışişleri Bakanlığı, Pentagon, Ulusal Güvenlik Konseyi gibi kurumlar güçlenecek ve Trump’ın dağıttığı, dibini oyduğu kurumlar restore edilerek harekete geçirilecek.”
Bu değişimin Türkiye’yi de etkileyeceğini, farklı bir Amerikan siyaset tarzıyla karşı karşıya kalınacağını belirten Özsoy, “Artık telefonun karşısında Erdoğan’ın manipüle edebileceği bir lider yok. Biliyorsunuz, Cumhurbaşkanı Erdoğan sürekli, ‘Dostum Trump, dostum Putin’ diyerek hep dostum siyaseti yapıyordu. Ama Erdoğan’ın dostu artık orada olmayacak” dedi.
Önce ikna etmeye çalışacak
Biden’ın siyaset yapma tarzının Trump’tan farklı olacağını belirten Özsoy, ilk etapta her iktidara yeni gelen gibi Türkiye’yi ikna etmek, yeni bir pozisyona sokmak için bir dönem diplomatik araçları kullanmaya çalışacaklarını söyledi: “Fakat Türkiye ile Amerika arasında çok derinleşmiş yapısal sorunlar söz konusu ve onlar üzerinde çok kolay anlaşma sağlanamayacak. Örneğin S-400 meselesi, Halk Bank Davası, Amerika’nın Suriye’deki politik öncelikleri gibi birçok önemli çatışma alanı mevcut. Dolayısıyla birkaç ay hem Türkiye hem de Biden diplomasi ve müzakereyle meseleleri ele almaya çalışacak ama sonra daha gerilimli karşı karşıya gelmeler olacaktır.
Erdoğan tavizler vermezse Biden döneminde Türkiye’ye yaklaşım daha da sertleşecektir. Biliyorsunuz, Trump, Türkiye’ye uygulanması yönünde karar çıkmış CAATSA (Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası) yaptırımlarını çok uzun süredir Senato’da bloke ediyor ve bunu da Erdoğan ile şahsi ilişkileri üzerinden yapıyordu. Dolayısıyla Erdoğan’ı Halk Bank davasında koruyacak, yaptırımlardan koruyacak bir kalkan artık yok.”
‘Kürt meselesine aşina biri’
Biden yönetimin Kürt meselesine yönelik olası yaklaşımını da değerlendiren Özsoy, Biden’ın Kürt meselesine aşina olduğunu, Kürdistan Bölgesel Yönetimi’yle ve oradaki siyasetçilerle yakın ilişkileri bulunduğunu belirtti.
Aynı zamanda, Biden’ın başkan yardımcısı olduğu dönemde, Amerika’nın Kobanê’ye müdahale ettiğini ve orada Kürtlerle IŞİD’e karşı ittifak kurduğunu hatırlatan Özsoy, Biden’ın Türkiye’yi de yakından bildiğini, Ortadoğu’yu “Orada kan ve kum var” diye nitelendiren Trump gibi cahil olmadığını vurguladı.
40 yıllık bir siyasi geçmişi olan Biden’ın meselelere daha hakim olduğunu, Türkiye’yi, Kürtleri ve Ortadoğu’yu bildiğini belirten Özsoy, Kürtlere yönelik sempatisini de defalarca ifade ettiğini söyledi. Özsoy, zaten Biden’ın şahsi düşünceleri ötesinde, Amerika’nın kendi bölgesel çıkarları gereği uzun bir süredir Kürtler ve Türkiye arasında belli bir uzlaşma ve yakınlaşmayı teşvik etmeye çalıştığını aktardı.
“Biden ile en azından Trump gibi fevri, Erdoğan ile kurulmuş ahbap çavuş ilişkiler üzerinden yürütülen bir siyaset olmayacak” diyen Özsoy, şunları kaydetti: “Biden alandaki, yereldeki güçleri dinleyecektir. Pentagon, Dışişleri Bakanlığı gibi kurumlarla koordineli, istişare halinde hareket edecektir. Örneğin Trump Suriye’den asker çekmeye karar verdiği zaman, hem savunma bakanı hem Suriye özel temsilcisi istifa etmişti, Pentagon bu durumdan hiç hazzetmemişti. İşte bu tür durumlar Biden döneminde yaşanmayacaktır. Belli Kürtlerle IŞİD’e karşı yürütmüş oldukları mücadeledeki, askeri anlamdaki taktik ittifakı devam ettireceklerdir.”
HABER MERKEZİ