Reqa, Dêrazor, Tebqa gibi alanları özgürleştirdikten sonra mevcut toplumsal sözleşmenin yetersiz kaldığını gördüklerini söyleyen MSD Eşbaşkanı Emine Omar, yenisi için kapsamlı bir çalışma başlattıklarını vurguladı
Özerk Yönetim, 15 Temmuz 2021’de 30 üyeden oluşan küçük bir komite kurdu. Komitenin kuruluş amacı toplumsal sözleşme için ön taslak hazırlamak ve daha sonra tartışılmasını sağlamaktı. Komite, iki aylık bir çalışma sonunda toplumsal sözleşme taslağını oluşturdu. Kuzey ve Doğu Suriye Toplumsal Sözleşme İnşa Komitesi tarafından 17 Şubat’tan itibaren Hesekê’de dört büyük toplantı yapılarak 11 gün boyunca toplumsal sözleşme taslağı tartışıldı. Toplantıya komitenin 158 üyesi, Özerk Yönetim temsilcileri, siyasi partiler, gençlik hareketleri, hukukçular ve sivil toplum örgüt üyeleri katıldı.
Bir çeşit anayasa taslağı gibi
Konuyla ilgili ANF’ye konuşan Demokratik Suriye Meclisi (MSD) Eşbaşkanı Emine Omar, neden böyle bir taslak oluşturmaya ihtiyaç duyulduğuna ilişkin şunları söyledi: “Reqa, Dêrazor, Tebqa gibi daha geniş alanları özgürleştirdikten sonra var olan toplumsal sözleşme, tüm toplumsal kesimleri kapsama ve onların durumunu dile getirmede yetersiz kalıyordu, bu açıdan ciddi bir ihtiyaçtı. Yeni bileşenlerin, yeni alanların da içinde olacağı yeni bir toplumsal sözleşmeye ihtiyaç vardı. Bu amaçla böyle bir çalışma yapıldı, önemli bir boyutu bu.
Diğer bir boyutu da 10 yılı aşkın bir süredir Suriye’de yaşanan bir krize dair ciddi bir çözümün gelişmemesi, yaşanan sıkıntılar, bütün bunlar düşünüldüğünde bölgemizin tüm bileşenlerinin, yani buradaki halkların en iyi şekilde temsil edilebileceği bir çeşit anayasa taslağı gibi düşünülebilir. Suriye’de demokratikleşme ve genel anayasa oluşturma sürecini bölge olarak temsil edecek, bölgenin taleplerini de yerine getirebilecek bir hazırlık metni olarak da değerlendirebiliriz.”
‘4 büyük toplantı yaptık’
Eşbaşkan Emine Omar, toplumsal sözleşme taslağının oluşum süreci ve içeriğiyle ilgili, “Böyle bir sürecin hazırlanması için oluşturulan komitede 158 kişi var. Özerk Yönetim, meclisler, partiler, sivil toplum örgütleri gibi bileşenlerden oluşuyor. Bu geniş bir komitedir. Bu komite toplandı, tartışmalar yürütüldü ve bu tartışmalar çerçevesinde bir toplumsal sözleşme taslağı hazırlaması için dar bir komite oluşturduk. O komiteye iki aylık bir görev verildi. Nitekim bu komite belli bir çalışma yaptı, çalışma sonrası yapılan taslak geniş komiteye getirildi. Dört büyük toplantıyla 11 gün bunun tartışmalarını yürüttük. Bir hafta önce bu tartışmalar sonlandırıldı, toplantılarımız bitirildi” dedi.
7 bölgede tartışmaya açılacak
Uzun bir çalışmanın ardından taslağın ortaya çıktığını dile getiren Eşbaşkan Emine Omar, “Mevcut metnimiz 93 maddeden oluşuyor. Daha sonra yine dar bir komite üzerinden bu çalışmalar devam edecek. Bu oluşturulan komite bundan sonraki aşamada 7 bölgede toplumun geniş kesimiyle toplantılar düzenleyerek metni tartışmaya açacak. Bütün bu süreç tamamlandıktan sonra metin tekrar genişletilmiş komiteye gelecek, yani 158 kişi olarak belirttiğimiz komiteye gelecek. Komitede yeni gelen öneriler, görüşler, düşünceler tartışmaya açılacak. İhtiyaç görülen, genel eğilimi temsil eden görüşler çerçevesinde metin son şeklini alacak. Hazırlanan toplumsal sözleşme metni, taslağı son biçimini böylece alacak” diye vurguladı.
Artık yeni bir süreç başlayacak
Sürecin işleyişine ilişkinde bilgi veren Eşbaşkan Emine Omar, “Sonra Kuzey-Doğu Suriye Genel Meclisi’ne gidecek, burada tartışılıp onaylandıktan sonra resmiyet kazanacak. Artık yeni bir süreç başlayacak. Yeni toplumsal sözleşmeye göre bir seçim süreci ve yönetim sistemi oluşturulmuş olacak. Amaçlanan şey bu, tabi bu kabul edildikten sonra seçime gitmeden önce seçimle ilgi yeni yasa ve kanunlarda teknik olarak bu çerçevede düzenlenecektir” dedi.
REQA
