KONDA’nın son seçimleri ele alan raporu açıklandı. Buna göre, oy oranları değişse de partilerin yerleştikleri taban pek değişmiyor. HDP seçmeni partisine en bağlı taban olurken, genç seçmen arasında da HDP popüler
Araştırma şirketi KONDA, 24 Haziran milletvekili ve cumhurbaşkanlığı seçimlerine dair kapsamlı raporunu açıkladı. 100 sayfalık raporda, “Seçimin bir kez daha kutuplaşmanın ve kimlik siyasetlerine sıkışmanın teyidi olduğu” tespitine yer verildi. Türkiye siyasetinin ilçelerde belirlendiğini kaydeden KONDA, AKP’nin 417 ilçede salt çoğunluğu aldığını ve bu ilçelerdeki toplam seçmen sayısının 16 milyon 597 bini aştığını hatırlatarak, bunun da genel seçmen sayısının yüzde 30’una karşılık geldiğine dikkat çekti.
HDP ilçelerde etkili
HDP’nin ülke genelinde aldığı oyun üçte biri Güneydoğu ilçelerinden geldi. Raporda, AKP’nin ardından ilçelerde etkin siyaset yapan bir başka partinin HDP olduğu belirtilerek şunlar söylendi: “HDP’nin, özellikle güneydoğu ilçelerinde baskın parti olmasının da etkisiyle salt çoğunluğu aldığı 73 ilçe bulunmaktadır. Bu 73 ilçeden aldığı oy ise HDP’nin ülke genelinde aldığı oyun üçte birini oluşturmaktadır.” Rapora göre, CHP’nin salt çoğunluk sağladığı ilçelerin sayısı ise 24’te kaldı.İlçelerin yarısında ise hiçbir parti salt çoğunluğu yakalayamadı.
Tabanda değişim yok
Oy oranlarının değişiyor gibi göründüğü ancak partilerin toplumsal tabanlarında buna paralel bir değişme olmadığı kaydedilen KONDA raporunda, “Oy oranları değişiyor gibi görünse de partilerin yerleştikleri toplumsal taban çok da değişmiyor” tespitine yer verildi.
Partilerin profili
Raporda, 24 Haziran’da Meclis’e giren 5 siyasi partiyle ilgili şu özet değerlendirmeler yapıldı: “AKP: Her bir partinin ülke genelinde aldığı toplam oylarının bölgelere dağılımına yine seçmen oranlarıyla beraber bakıldığında, Ak Parti’nin tüm bölgelerden seçmen oranlarına göre dengeli bir şekilde oy aldığı ve tüm bölgelerde var olduğu ve küçük farklılıklar olmasına karşın seçmen ve Ak Parti oylarının bölgelere göre kombinasyonunun oldukça paralel olduğu görülmektedir. Bu analizden yola çıkarak Ak Parti’nin tüm siyasal ve toplumsal kutuplaşmalara karşın hâlâ bir kitle partisi olduğunun da altı çizilmelidir. “CHP’nin daha önceki seçimlerde de gözlenen bölgesel sıkışmışlığının devam ettiği görülmektedir. CHP batı bölgelerinde seçmen ağırlığından fazla oy alırken doğu bölgelerinde seçmen oranlarına kıyasla oldukça düşük oy almaktadır. “HDP ise CHP ile benzer biçimde bölgesel sıkışmışlığını sürdürmekte ve Güneydoğu, Ortadoğu ve Kuzeydoğu Anadolu bölgelerinden toplam oyunun yüzde 45’ini almaktadır. Yine Kürt seçmenlerin göçlerle yoğunlaştıklarıİstanbul ve Akdeniz bölgesi de HDP’nin oyunun yüzde 30’unu oluşturmaktadır. “MHP oyları Akdeniz, Batı Anadolu, Orta Anadolu, Batı Karadeniz bölgelerinde seçmen dağılımından daha yoğun, buna karşılık İstanbul, Batı Marmara, Ege ve Güneydoğu’da daha düşük oy almaktadır. “İyi Parti Ege, Akdeniz, Doğu ve Batı Marmara bölgelerinde seçmen dağılımına kıyasla daha yüksek oy almıştır. MHP ve İyi Parti’nin bölgesel oy kombinasyonuna bakıldığında Güneydoğu ve Ortadoğu bölgelerinde beraberce çok düşük oldukları buna karşılık diğer bölgelerde birbirlerini bütünledikleri ya da birbirilerinin yerine oy aldıkları söylenebilir.”
HDP kitlesi sadık
Yeni seçmen arasında HDP’nin AKP’den sonra ikinci sırada yer aldığı kaydedildi. HDP’nin, seçmen kitlesini en iyi koruyan parti olduğu belirtilen raporda şu tespite yer verildi: “2015’te HDP’ye oy veren her on seçmenden dokuzu tekrar HDP’ye oy verdi. Bununla birlikte HDP yeni seçimlerde sandığa gitmeyen ya da gidemeyen en büyük seçmen kitlesine sahip parti de oldu: 2015’teki HDP seçmenlerinin %5’e yakını bu seçimlerde oy kullan(a)madı. Birbirine tezat gözüken bu iki sonucu HDP’nin etkili olduğu 19 ilde sandıkların güvenlik sebebiyle birleştirilmesi ve seçmenlerin yerleşim bölgelerine uzak yerlere taşınması ile kısmen açıklamak mümkün olabilir. Seçimlere katılım 2015 Kasım’a göre ülke genelinde artmışken, Güneydoğu’daki ilçelerde düşmüş. HDP ile ilgili diğer bir gözlemimiz yeni seçmenler arasında HDP’nin popülerliğinin AK Parti’den sonra ikinci sırada olması. Bu, genç bir seçmen nüfusuna sahip olan Türkiye’de HDP’nin kalıcı bir siyasi aktör olabileceğine işaret ediyor.”
CHP’den 0,9 kayış
CHP’den HDP’ye kayan oylar iddiasına da değinilen raporda, “CHP’den HDP’ye kayan stratejik oyun büyüklüğünün en azami olarak HDP oyundaki 0,9 puan artış kadar, ama muhtemelen bu oranın gerisinde bir seviye olduğu kabul edilmelidir” denildi.
HABER MERKEZİ
