Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın hazırladığı rapora göre devletin kasasından vakıf ve derneklere yapılan cari transfer 818 milyon lira. Bu dernek ve vakıfların hangileri olduğuna dair bilgiyse yok.
Önceki yıllarda Başbakanlık tarafından hazırlanan rapor, 24 Haziran 2018’de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesiyle Cumhurbaşkanlığı tarafından kaleme alındı. Bu nedenle rapor, “başkanlık sistemi”nin ilk altı aylık dönemini de kapsıyor.
818 milyon kime gitti?
Cumhurbaşkanlığı, 2018 yılına dair Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan imzalı bir faaliyet raporu yayınladı. Rapora göre 2018 yılında dernek, vakıf ve birliklere yardım amacıyla 818 milyon lira cari transfer gerçekleşti. Devletin kasasından maddi yardım alan vakıf ve derneklerin isimleri ya da faaliyet alanlarına dair detay ise verilmedi. Raporun dikkat çekici bölümlerinden biri de merkezi yönetimlerin borçları için 73 milyar 961 milyon lira faiz ödendiği.
Hiçbir hedef tutmamış
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin uygulanmaya başladığı ilk altı aylık dönemde ekonominin tahminlerin altında büyüdüğü, işsizliğin tahminlerin üzerine çıktığı, kişi başına gelirin azaldığı, enflasyonun da yükseldiği görülüyor. Örneğin önce yüzde 5.5, sonra 3.8 olarak güncellenen büyüme oranı yüzde 2.6 olarak gerçekleşmiş. Yüzde 10.5 olarak öngörülen işsizlik oranı yüzde 11’e yükselmiş. İşsizlik oranları halihazırda yüzde 15 civarında. Yine OVP’de 11 bin 409 dolar olarak tahmin edilen kişi başına gelir 9 bin 632 dolara gerilemiş. OVP’de yüzde 7 olarak öngörülen enflasyon ise 20.3 olarak gerçekleşmiş. 2018’de görev zararlarına yönelik transferler için 55 milyar 849 milyon lira ödenek öngörülürken, yıl sonunda harcanan para 80 milyar 897 milyon liraya çıkmış.
Sistemin etkisi var
Muhalif partilerin ekonomi kurmayları raporu Deutsche Welle Türkçe’den Tunca Öğreten’e değerlendirdi. CHP Ekonomi Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, “Türkiye’nin bütçe açığı bu yılın ilk beş ayında üçe katlandı. Erdoğan, 24 Haziran 2018 seçimlerinden önce kendisine yetki verilmesi durumunda faizleri indireceğini belirtmişti. Ama Türkiye kendi ligindeki ülkelere göre negatif ayrışma gösterdi” dedi.
‘Kuralsızlık var’
İyi Parti Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Durmuş Yılmaz da, “Türkiye ekonomide kurala değil, duruma göre bir yönetim tarzı belirlemiş durumda. Koordinasyonsuzluk, belirsizlik ileri aşamada. Kurumların zayıfladığını görüyoruz. Ak Parti, 2002’de kendini iktidara getiren ekonomik koşulları bu sefer kendisi yarattı” diye konuşuyor.
‘Bütçe açığı 80 milyar’
HDP’nin ekonomist milletvekili Garo Paylan da raporda geçen kamu kaynaklarının etkin kullanımı ilkesinin uygulanmadığı görüşünde. Paylan, bütçe açığı tarafında belirlenen hedeflerin oldukça üzerinde bir gerçekleşme olduğuna dikkat çekiyor: “2019’un ilk beş ayında bütçe açığı 66,5 milyar TL seviyesine çıktı. Bize gelen bilgiler ilk altı ayda bu açığın 80 milyar TL’ye çıkacağı yönünde.”
Şıradan sonra 5 yıldızlı SPA sefası
Adıyaman’ın Besni ilçesini 35 milyon lira borça sokan eski AKP’li Belediye Başkanı İbrahim Öztürk ve belediye meclis üyelerinin, Antalya ve Kıbrıs’ta 5 yıldızlı otellerde konakladıkları, faturayı da belediyeye ödettikleri ortaya çıktı. Gerekçe ise ‘eğitim seminerine katılma. Besni Belediyesi daha önce AKP’li Ahmet Aydın ve Mehmet Metiner için 42 bin liralık şıra masrafı yapmasıyla gündeme gelmişti. Sözcü’den Ali Ekber Ertürk’ün haberine göre; İçişleri Bakanlığı’nın 2018 Denetim Raporu’nda, 5 yıldızlı konaklamanın belediyeye faturasının, 17 bin 821 lira olduğu açıklandı. AKP’li yöneticilerin ‘semineri’, SPA’sı (Latincede, “Su ile gelen sağlık” anlamına gelen ‘Selus Per Aqua’nın kısaltması) ile ünlü 5 yıldızlı otellerde gerçekleşmiş.
AKP’li İBB’den 847 milyon lira
Gazeteci Çiğdem Toker’in İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) 2018 için hazırladığı ama ilan etmediği STK (Sivil Toplum Kuruluşu)- Okul-Yurt Faaliyeti Raporu’nu yazmıştı. Buna göre İBB iktidara yakın vakıf, dernek, okul, okul spor salonlarına toplam 847 milyon 592 bin 858 lira, 27 kuruş destek verdi. 74.3 milyon TL ile en çok Bilal Erdoğan’ın yönettiği TÜGVA yardım aldı. Onu 51.6 milyon TL ile Bilal Erdoğan’ın yönettiği TÜRGEV, 41.4 milyon TL ile T3 Vakfı, 29.8 milyon TL ile Ensar Vakfı izledi. Yine mütevelli heyetinde Bilal Erdoğan’ın bulunduğu Okçular Vakfı İBB’den 16.6 milyon TL yardım almış. AKP’nin yerel yönetimlerde olduğu tüm kentlerde benzer bir tablo olduğu görülüyor. Yine İBB’ye seçim döneminde kayyum olarak atanan İstanbul Valisi Ali Yerlikaya’nın belediyeni 3 milyar borçlandırdığı iddia edilmiş, vali iddayı reddetmişti.
HABER MERKEZİ
