Cizre’de Dicle Nehri üzerindeki kum ocaklarının doğaya ve yaşam alanlarına verdiği zarar giderek bölgeyi yaşanamaz hale getiriyor. Kapatılması istenen ocaklar için hiçbir yetkilinin tedbir almaması ise tepkilere neden oluyor
Bölgenin can suyu olan, masallara, hikayelere konu olan Dicle Nehri, barajlarla, kum ocaklarıyla can çekişiyor. Şırnak’ın Cizre ilçesinden de geçen Dicle Nehri üzerinde yıllardır tepkilere rağmen kapatılmayan kum ocakları, her geçen gün çalışma alanlarını genişletiyor, yaşam alanlarını ise daraltıyor. Kent genelinde sayısı altı olan ocakların beş tanesi Cizre’de Dicle Nehri üzerinde, bir tanesi de Şırnak merkeze bağlı Kasrik beldesi tarafında bulunuyor. Bu ocaklardan sadece birisinin ruhsatının bulunduğu, geriye kalan beş ocağın ise ruhsatsız olduğu belirtiliyor. Kum ocakları her gün nehir üzerinde çalışmalarını çok sayıda iş makinesi ile sürdürürken, açılan büyük çukurlar tehlike saçıyor.
20’den fazla kişi yaşamını yitirdi
Söz konusu ocaklar, nehirdeki canlı yaşamına da büyük zarar veriyor. Nehrin kenarında bulunan yeşil alanları yok eden ocaklar, nehir içinde derin çukur ve girdapların açılmasına neden oluyor. Bu girdaplardan dolayı son üç yıl içerisinde nehre serinlemek için giren çoğu çocuk 20’den fazla kişi boğularak hayatını kaybetti.
Nehirin yönünü değiştirdi
Verdiği zarara rağmen çalışmaları hala durdurulmayan ocakların işletmecileri, geçen yıl nehrin bazı alanlarına set çekmeye başladı. Ocaklar, setlerin arkasından çalışmalarını sürdürürken, bu set nedeniyle bazı yerlerde nehrin yönü değişmeye başladı. Her yıl ölümlere ve doğanın tahribatına neden olan kum ocakları, bölge halkının şikâyetlerine rağmen kapatılmıyor.
Suya girmek yasaklandı
Şırnak Valiliği ise kentteki boğulma vakalarına karşı, boğulma riskinin bulunduğu nehir, çay, baraj, sulama kanalları, baraj gölü ve hayvan içme suyu göletlerine girmenin yasaklandığını duyurdu. Valilik, yasağa uymayan 18 yaşından büyüklerin kendilerine, küçüklerin ise veli veya vasilerine idari yaptırım cezası verileceğini açıkladı. Ancak ölümlerin kaynağı olan kum ocaklarına dair bir girişimde ya da açıklamada bulunmadı.
Yanıt verilmiyor
Konuya ilişkin konuşan Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) Şırnak İl Genel Meclis üyesi Şirin Kılınç, kum ocaklarının yapılmasından sonra Dicle Nehri’nde ölümlerin arttığını vurguladı. Cizre’de yüksek sıcaklık nedeniyle insanların serinlemek amacıyla suya girdiklerini belirten Şirin Kılıç, “Ama kum ocaklarından dolayı, nehirde oluşan çukurlardan dolayı insanlar ölüyor. Dicle Nehri üzerinde yapılan kum ocakları çalışmalarının durdurulması için Meclis’e öneri sunduk. Son iki yıl içerisinde çoğu çocuk olmak üzere 20’ye yakın yurttaşımız boğularak yaşamını yitirdi. Verdiğimiz Meclis önerisine ise şu ana kadar herhangi bir yanıt almış değiliz” dedi.
Önlemler alınmalı
Şirin Kılıç, sözlerine şöyle devam etti: “Yetkililer ya önlemler alsın ya da bu kum ocaklarını kapatsın. Kum ocaklarının insan hayatına mal olmasını istemiyoruz. Artık hiçbir yurttaşımızın boğularak yaşamını yitirmesini istemiyoruz. Öte yandan Dicle Nehri kenarında bulunan yeşillik alanda birçok hayvan yaşıyor. Ama kum ocaklarından dolayı yeşillikler de zarar gördü ve hayvanların da ölümlerine sebep oluyorlar. Bir an önce gereken önlemlerin alınmasını istiyoruz.”
Rojda Aydın/Şırnak-Jinnews