Özgür Gündem gazetesine yönelik baskılar, soruşturma ve davaların yoğunlaşması, Temmuz 2015 tarihli Milli Güvenlik Kurulu toplantısında alınan kararlar ertesinde başladı. Öncelikle gazetenin internet sitesi erişime kapatıldı. Daha sonraki dönemde de süren bu uygulama toplamda 12 kez yapıldı. MGK ardından başlatılan soruşturmalar, bilahire davalara dönüştürüldü.
Gazetenin Yazı işleri Müdürü Reyhan Çapan ve Eş Genel Yayın Yönetmenlerinden Emire Eren Keskin’e açılan soruşturmaların hemen hemen hepsi dava haline getirildi. Çapan ve Keskin hakkındaki, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi ve İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki davalarının sayısı, 140’ı buldu. Bunun üzerine Reyhan Çapan ve Emire Eren Keskin, 25 Mart 2016 günü künyeden çıkarıldı.
Yazı işleri Müdürlüğü’ne İnan Kızılkaya getirilirken; Hüseyin Aykol, Eş Genel Yayın Yönetmenliği görevini sürdürdü. Bu tarihten itibaren, Yazı işleri Müdürü İnan Kızılkaya ile Hüseyin Aykol’a açılan soruşturmaların hemen hemen hepsi, bilahire davaya dönüştürüldü. Böylece Aykol ve Kızılkaya’nın İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi ve İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki davaları 60’ı geçti.
Kampanya başlıyor
Özgür Gündem gazetesine yönelik bu yoğun saldırıya karşı kamuoyunda duyarlılık yaratmak amacıyla, 4 Mayıs 2016 gününden itibaren, Nöbetçi Yayın Yönetmeni uygulaması başlatıldı. Her gün bir başka kişi, bir günlüğüne gazetenin Yayın Yönetmeni oldular. Söz konusu 100 gazeteci, aydın ve siyasetçinin hemen hemen hepsine, gazetenin Yazı işleri Müdürü İnan Kızılkaya ile birlikte soruşturma açıldı.
Hakkında soruşturma açılan nöbetçi yayın yönetmenleri, gruplar halinde savcılıkta ifade verdiler. İfade veren kimi nöbetçiler hakkında takipsizlik kararı verilirken; kimileri hakkında dava açılması için dosyaları mahkemeye sevk edildi ve davaya dönüştü. Bir grup nöbetçi yayın yönetmeni, 20 Haziran 2016 günü, İstanbul-Çağlayan Adliyesi’ndeydi. Savcılığa ifade veren nöbetçilerden Türkiye İnsan Hakları Vakfı Başkanı Şebnem Korur Fincancı, Sınır Tanımayan Gazeteciler Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu ve gazeteci-yazar Ali Nesin sevk edildikleri mahkemece tutuklandı. Kamuoyunda şok etkisi yapan bu tutuklamalar, sadece Türkiye değil, tüm dünyada büyük tepki gördü. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Kimoon bile, bu konuda demeç verdi.
Avukatların itirazının kabul edilmesi üzerine, Şebnem Korur Fincancı, Erol Önderoğlu 30 Haziran 2016 günü, Ali Nesin ise 1 Temmuz 2016 günü tahliye edildiler.
Kampanyaya 100 kişi katıldı
Özgür Gündem gazetesinde 4 Mayıs 2016’dan 7 Ağustos 2016 gününe kadar nöbetçi yayın yönetmenliği yapan kişilerin isimler şöyle: Hakkı Boltan – Nevin Erdemir, Faruk Eren, Uğur Güç, Yıldırım Türker, Ayşe Düzkan, Ahmet Abakay, Ertuğrul Mavioğlu, Mustafa Sönmez, M. Celal Başlangıç, Melda Onur, Ragıp Duran, M. Fehim Işık, M. Eşber Yağmurdereli, Nurcan Baysal, Erol Önderoğlu, Sebahat Tuncel, Celalettin Can, Beyza Üstün, Mehmet Kamil Güç, Öncü Akgül – Uğur Karataş, Ayşe Batumlu- Kaya, Murat Çelikkan, İhsan Eliaçık, Hasip Kaplan, Işın Eliçin, Saruhan Oluç, Şebnem Korur Fincancı, İhsan Çaralan, Tuğrul Eryılmaz, Aydın Engin, Nadire Mater, Çilem Küçükkeleş, Necmiye Alpay, Deniz Türkali, Ahmet Aziz Nesin, Jülide Kural, Kemal Can, Faruk Balıkçı, Dicle Anter, Cengiz Baysoy, H. Hayri Şanlı, Şeyhmus Diken, Hasan Cemal, Kumru Başer, Murat Uyurkulak, Şanar Yurdatapan, Hozan Ali Baran, Veysi Altay, Derya Okatan…
Nöbetçi yayın yönetmenlerinden üçünün 20 Haziran 2016 günü tutuklanması üzerine, gazetede yayın yönetmeni nöbeti tutmak için yeni bir dalga oluştu. Hemen ertesi gün Özgür Gündem’e nöbete gelen Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar oldu.
Can Dündar’dan sonra nöbet tutanların isimleri şöyledir: Can Dündar, Said Sefa, Ergun Babahan, Arzu Demir, Fatih Polat, Tevfik Taş, Aslı Erdoğan, Ferhat Tunç, Aynur Ergül – Hasan Şen, Hakan Tahmaz, Armağan Barışgül, Gülistan Aydoğdu, Çağdaş Büyükbaş, Sergen Sucu, Pınar Yiğitoğulları, Ali Rıza Bilir, İnci Hekimoğlu, Zafer Yörük, Sibel Özbudun, Ercan İpekçi, Pınar Aydınlar, Suna Aras, Hasan Kıyafet, Tayip Temel – Münevver Berk, Çağdaş Kaplan, Ahmet Yıldırım, Gökhan Biçici, Tunca Öğreten, Onur Öncü, Baki Düzgün, Faik Bulut, Candan Yıldız, Mehmet Kamik, Müslim Çelik, Abdullah Demirbaş, Hülya İmak, Çetin Yılmaz, Şamil Altan, Şafak Timur, Cem Bahtiyar, Sevgim Denizaltı, Aydın Bodur, H. Hüseyin Tahmaz, Fehmi Morkoç, Ceren Sözeri, Tuğba Tekerek, Aram Ekin Duran…
Kesinleşen ilk ceza
Özgür Gündem gazetesinde bir günlük Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği yaptığı için aldığı hapis cezasının kesinleşmesi üzerine, hapse giren ilk kişi İnsan Hakları aktivistlerinden gazeteci-yazar Murat Çelikkan oldu. Çelikkan, aldığı 1 yıl 6 ay hapis cezasını çekmek üzere 14 Ağustos 2017 günü Kırklareli Cezaevi’ne girdi. 14 Ekim 2017 günü açık cezaevine nakledilen Murat Çelikkan -denetimli serbestlik uygulamasıyla- 17 Ekim 2017 günü tahliye edildi.
Şimdi de Ayşe Düzkan
Haklarında dava açılan onlarca kişinin duruşmaları halen devam ederken, gazetede bir günlüğüne yayın yönetmenliği yapan aydınlardan feminist gazeteci- yazar Ayşe Düzkan hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nce 16 Ocak 2018 günü verilen 1 yıl 6 ay hapis cezası, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Dairesi tarafından 20 Kasım 2018 günü kesinleştirilmesi üzerine, hapse girmeye hazırlanıyor.
HABER MERKEZİ