Haydar Ergül
2022 yılı Newroz kutlamaları ağırlıklı cumartesi ve pazar günleri kutlanıyor. Özellikle pazar günü final kutlamalarıdır. Asıl büyük final ise kadim kent olan Amed’de pazartesi yapılacak büyük kutlamadır. Bir haftaya yayılan kutlamalar; başta Kürdistan olmak üzere dünyanın dört bir tarafında milyonlarca insanın alanlarda buluştuğu hem bir şenlik hem de özgür irade beyanı olacaktır.
Hani, bazı çevreler “Kürtlerin neyi eksik, daha ne istiyorlar” sakızı çiğneyenler var ya, dönüp bu meydanlara baksınlar ve Kürtlerin neyi islediklerini anlayacaklardır. Anlamıyorlarsa ya sağır, dilsizler ya da art niyetli, düşmanlık duygularıyla yüklüdürler. Sağır ve dilsiz olmadıkları kesin; o halde “Kürt anasını görmesin” felsefesine sahiptirler. Newroz meydanında Kürt’ü anlama gayretine girmeyenin Kürt’le ortak gelecek ütopya kurması güçtür.
Yine bu çevrelere söylenmesi gereken, dön Newroz meydanlarına bak; zihinde adeta örümcek bağlamış ağların sardığı sınırlardan kurtul, göreceksin hayat hayal ettiğinden çok daha güzel ve coşkuludur. Çünkü Newroz ruhu kir ve paslardan arındırır; taze, coşkulu, yenilenen, dingin ve kararlı, akışkan bir yaşama adım attırır. Korkma; asıl yaşadıkların korkularla yüklenmiş, korku sınırları çepeçevre zihnini sarmış, nefes alamayacak bir hayat yaşıyorsun, o hayat yaşanmaz. Bir kuş kadar hafif olmak için Newroz’da akan bir zihniyete ulaşmanın başka da bir yolu yoktur. Newroz meydanında Kürt’ün coşkusuna katılmak ilaç gibidir. O coşkuya katıl!
Newroz’un başta Kürtler olmak üzere bölge halkları açısında anlam ve önemi defalarca yazılmış, görüş ve düşünceler ortaya konulmuştur. Günümüzde güncellenmiştir. Newroz’un gerçekleştiği konjonktürle günümüz konjonktürü hayli benzerlikler taşımaktadır. O zaman köleci Asur despotik rejimi halklara nefes aldırmıyordu; günümüzde ise çok sayıda global ve bölgesel düzeyde despot türemiştir. Köleciliğin en derin ve incesi toplumlara dayatılmaktadır. Görüntüde süslü olsa da kölecilik zihniyet ve yaşam üzerinde epey empoze edilmiş, tam bir tasfiye edilmeyle karşı karşıya bırakılmıştır, toplumlar. Bu durum çok sayıda risk barındırsa da hegemonlar arası rekabet ve çıkar çelişkileri önemli fırsatlar sunmaktadır. Yine Asur zulmüne karşı Kürtlerin merkezinde yer aldığı ve öncülük yaptığı 300 yıllık mücadele ve direniş sonrası Newroz’la yeni doğuş yapılmıştır.
Günümüz koşullarının saldırı ve zorlukları geçmişten daha derin olsa da Kürtler yeniden sahne almış durumdadırlar. Newroz’u güncellediler. Zamanımız koşullarına uyum sağlayan direniş içindedirler. Halklarla ilişki ve ittifaklar arayışı içindedirler. Kırk dokuz yıl önce başlayan yürüyüşlerini yeni bir merhaleye taşımışlardır. Ellinci yıla giriş Newroz’u kutlanacaktır. Zaman özgürlük zamanıdır.
Tarih kimi yönleriyle tekerrür eder. Newroz oluşumuna Kürtler öncülük yaptı. Günümüz despotiklerine karşı da Kürtlerin öncülüğü kaçınılmaz görülüyor. Sahip oldukları paradigma, toplumsal sorunların çözümü için yol ve yöntemlerini netleştirmiş; neleri nasıl yapacağı bilincine varılmış ve onları kültürleştirerek davranışa kavuşturmuşlardır. Bu yöntemlerin başında da aynen Med Hareketi’nde olduğu gibi halkların birliğini esas almalarıdır. Somutlaşan pratikte Kuzeydoğu Suriye oluyor. Çünkü şu netleşmiştir; hiçbir halkın tek başına gerçek anlamda demokratik ve özgür yaşam şansı yoktur; ancak birlik olunabilirse özgürlük hakikatine ulaşılabilir. Newroz’un en büyük tarihsel dersi budur.
Hegemonlar aralarında hangi oranda çıkar çelişkileri olursa olsun, çıkarları tehlikeye düştüğünde birleşmede kusur görmezler; bunun doğruluğuna da halkları inandırmak için uzmanlaşmışlardır. En büyük özellikleri demagojileridir ve bunun için her tür kılığa girmek için rengârenk olurlar.
Bütün bu olguları halkların birliğe yönelmeleriyle aşabilirler. Bunun için de öncelikle Kürtler tabanda yaratmış oldukları birliklerini genelde kurumsal ifadeye kavuşturmaları ve daha fazla güç yoğunlaşması, çözüm kabiliyetlerini yükseltmeleri gerekmektedir. Ellinci yılın özgürlük yürüyüşünü çözümle kalıcılaştırmak ve acıların sonlandırıldığı bahara açılımı olacaktır. Bunun için başta Kürt halkı olmak üzere demokratik ve özgür bir yaşam istemi olanlar Newroz meydanlarına akacaklardır.
Newroz pîroz be – Yaşasın Newroz!
