Kamuoyu MHP’nin oylarını tartışıyor. Bölgede tuhaf oy artışı görülürken, CHP’li vekil ‘MHP oylarında manipülasyon var gibi’ dedi. Siyaset bilimci Somer ise ‘Kayış kasıtlı’ diyor. İddiaya göre devlet müdahalesiyle MHP yükseltildi.
Türkiye’de 24 Haziran’da yapılan seçimlerin en tuhaf sonucu MHP’den geldi. İktidar yanlısı anket şirketleri dahil tüm araştırma şirketleri ve siyasi gözlemciler MHP’yi 4-7 bandında gösteriyordu. MHP’nin yüzde 10.9 alması Meclis aritmetiğini muhalefet aleyhine değiştirdi. HDP’nin barajı geçmesiyle AKP-MHP ittifakının Meclis çoğunluğunu kaybedeceğine kesin gözüyle bakılıyordu ancak beklenmedik sürpriz gerçekleşti. CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır, seçimlerde herkesin sandıklarda “AK Parti hile yapar” gibi bir beklentide olduğunu ifade ederken “Kimse MHP’yi kontrol etmeye gerek duymadı. MHP’nin Türkiye genelinde aldığı oyda bir manipülasyon var gibi” dedi. Siyaset bilimci Murat Somer ise AKP seçmeninin “MHP’ye kasıtlı bir kayma” yaptığını belirtirken, iddialara göre muhalefet cephesi AKP oylarına ve sandık güvenliğine odaklanmışken, esas oyun MHP üzerinden kuruldu. MHP’nin oyları devlet eliyle yükseltilerek muhalefet lehine oluşacak Meclis aritmetiğine müdahale edildi.
‘MHP’ye bakan olmadı’
Demirören Haber Ajansı’na (DHA) konuşan CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır, Türkiye genelinde MHP’nin aldığı oy ile İzmir genelinde MHP’nin aldığı oyların kıyaslamasını yapan Bayır, “Çok ilginç. MHP’nin Türkiye genelinde aldığı oyda bir manipülasyon var gibi. Herkes sandıklarda ‘AKP hile yapar’ diye, o partiyi kontrol etmekten kimse MHP’yi kontrol etmeye gerek duymadı” iddiasını dile getirdi. CHP’li Bayır, HDP’yi de hedef alan açıklamalar yaptı. Bayır, “HDP, kendi yaptığı reklamlarda bile baraj probleminin olduğunu söyledi. Ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yarattığı bir algı vardı. ‘HDP baraja takılmalı’ diye yaptığı konuşma, sözde gizli çekim ile sosyal medyada paylaşıldı. Millet İttifakı’ndan oy kayması için yapılan bir şeydi. İttifakın oyunun azalması için yapıldı. Çünkü HDP’ye giden oyların hepsi boşa gidiyor” iddiasında bulundu.
‘Kasıtlı bir kayma var’
Siyaset bilimci Murat Somer ise Evrensel’den Serpil İlgün’e konuştu. Somer seçim sonuçlarıyla ilgili kutuplaşma meselesine değinirken iktidarın sadık seçmeninin izlenen politikalardan rahatsız görünse de cumhurbaşkanlığı konusunda tercihini değiştirmediğini, rahatsızlığını “MHP’ye kasıtlı bir kaymayla gösterdiğini” belirtiyor. AKP ile kurduğu ittifak nedeniyle parçalanan ve içinden İYİ Parti çıkan MHP’nin yüzde 10.9 oy alması kuşkuları artırıyor.
Erdoğan’ı ‘kurtardı’, görevden alındı!
MHP Genel Başkan Yardımcısı Sefer Aycan, “Bundan sonra Meclis’te siyaseti MHP yapacaktır. Biz ne dersek, o olacaktır. MHP’nin genel başkanı hem Recep Tayyip Erdoğan’ı kurtarmıştır, hem Adalet ve Kalkınma Partisi’ni kurtarmıştır” demişti. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, yardımcısı Sefer Aycan’ı görevden aldı. Aycan, ayrıca partisinin Maraş milletvekilliği görevini yürütüyor. Öte yandan organize suç örgütü liderliğinden tutuklu bulunan Alaattin Çakıcı da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçilmesi sonrası bir açıklama yaptı. Devlet Bahçeli’nin kahraman dediği ve görüştüğü Çakıcı, Erdoğan’a “Devletin sahibi sen değilsin” derken “Sokak çocuğu, sokak çetesi olmadığımı da o beyninin derinliklerine sok” ifadesini kullandı.
MHP’nin ‘yükselişi’nde garnizon etkisi
MHP bölge kentlerindeki oy artışını ve HDP’nin bazı kentlerdeki oy düşüşüne dair konuşan HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli, “Düşüşlerin en önemli nedenlerinden biri iç göç. Bir başka neden, baskılar, manipülasyon, oy taşıma gibi birçok faktör var. Toplam oy içinde 120 bin oydan bahsediyoruz ama 1 oy bile önemlidir. Eğer HDP tercihinde bir değişiklik varsa bunun yanıtlarını arayacağız. MHP’nn oy yükselişine garnizon etkisi diyorum. Bölgedeki garnizon artışının etkisi var” dedi. HDP de “Devletin idari ve askeri bütün yapılanmasıyla ve derin kollarıyla Cumhur İttifakı ve özellikle MHP lehine seçimlere müdahale etmiştir” dedi.
MHP’nin bölge oyları analizi
Seçimlerin ardından cevabı en çok aranan sorulardan biri ‘Cumhur İttifakı’nda yer alan MHP’nin oy oranı oldu. Seçim öncesinde hükümete yakın anket firmaları dahi MHP’nin oy oranlarını en fazla yüzde 7,15 olarak veriyordu. Ancak MHP’nin 24 Haziran gecesi yüzde 11,13 oy oranına ulaşmasıyla “Nasıl olur da bu kadar sapma olabilir?” sorusu tartışma konusu oldu. MHP’nin özellikle Kürt illerindeki oy artışı ise şaşırtıcı. Odatv’de konuya dair bir haber-analiz kaleme alan Murat Ağırel, MHP’nin yürüttüğü politika ve programlar ile bağdaşmayan ölçüde ters sonuçlar çıktığına dikkat çekiyor. Van, Muş, Diyarbakır, Mardin, Şırnak, Hakkari ve Siirt’te MHP’nin oylarının 2015 seçimlerine göre gösterdiği artışa dikkat çeken Ağırel, yazısında şöyle diyor: “Bu bölgede MHP miting yapmadan, Doğu ve Güneydoğu için politika geliştirmeden nasıl olur da oylarını bu kadar arttırabilir?” Ağırel, muhalefete “bu sonuçlar üstünde iyice düşünme” çağrısı yapıyor. İşte Ağırel’in grafiklerle ortaya koyduğu MHP’nin oy oranlarındaki ‘şaşırtıcı’ artış ve bunlara dair düştüğü notlar:
Van ili sonuçları; 2015 yılında 613,584 seçmen varmış, 2018 yılında 653,678 seçmen olmuş. 2015 yılında MHP 6348 oy alırken 2018 seçimlerinde 16237 oy almış. %155 artış göstermiş.
Muş ili sonuçları; 2015 yılında 225,902 seçmen varmış, 2018 yılında 234,174 seçmen olmuş. 2015 yılında MHP 2708 oy alırken 2018 seçimlerinde 7050 oy almış. %160 artış göstermiş.
Diyarbakır ili sonuçları; 2015 yılında 980,916 seçmen varmış, 2018 yılında 1,048,908 seçmen olmuş. 2015 yılında MHP 6619 oy alırken 2018 seçimlerinde 11959 oy almış. %80 artış göstermiş.
Mardin ili sonuçları; 2015 yılında 455,879 seçmen varmış, 2018 yılında 482,446 seçmen olmuş. 2015 yılında MHP 3701 oy alırken 2018 seçimlerinde 10423 oy almış. %181 artış göstermiş.
Şırnak ili sonuçları; 2015 yılında 249,533 seçmen varmış, 2018 yılında 275,289 seçmen olmuş. 2015 yılında MHP 3081 oy alırken 2018 seçimlerinde 9366 oy almış. %203 artış göstermiş.
Hakkari ili sonuçları; 2015 yılında 161,137 seçmen varmış ,2018 yılında 172,446 seçmen olmuş.2015 yılında MHP 2232 oy alırken 2018 seçimlerinde 5165 oy almış. %131 artış göstermiş.
Siirt ili sonuçları; 2015 yılında 172,855 seçmen varmış, 2018 yılında 184,267 seçmen olmuş. 2015 yılında MHP 2379 oy alırken 2018 seçimlerinde 5311 oy almış. %123 artış göstermiş.
HABER MERKEZİ
