Süryanilerin Sayfo olarak adlandırdığı 15 Haziran 1915 Süryani Soykırımı’na ilişkin basın toplantısı düzenleyen HDP’li Tuma Çelik, ‘Geçmişle yüzleşilseydi, bugün yaşanan pek çok sıkıntı yaşanmayacaktı’ dedi
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Mardin Milletvekili Tuma Çelik, Süryanilerin Sayfo olarak adlandırdığı 15 Haziran 1915 Süryani Soykırımı’na ilişkin Meclis’te basın toplantısı düzenledi.
Çelik, Süryanilerin 1925 öncesinde Türkiye’nin bugünkü sınırları içerisinde yaklaşık 700 bin civarında bir nüfusunun olduğunu belirterek, “Ancak 1915 ve sonrasında yaşananlar ile Süryanilerin Türkiye sınırları içerisinde ki nüfusu 25.000 civarına düştü. Yani, geçmişte 700.000 olan Süryani nüfusu bugün 23.000 ve bunun çok ciddi bir tarihi var. 1915’te yaklaşık 300.000 insan katledildi. 200.000’e yakın insan asimile edildi ya da bir kısmı göç etmek zorunda bırakıldı” dedi.
‘Devam ediyor’
Çelik, yaşanan soykırımların bugün de devam ettiğini belirterek, “Bütün bunları arka arkaya gelmesin iki temel sebebi var; bunlardan bir tanesi 1915’te başlatılan soykırım mantığının devam ediyor olması ki bu sadece Süryanilere yönelik değil Türkiye’de yaşayan bütün farklılıklara, diğer kimliklere karşı uygulanan bir mantıktır, bir politikadır. İkinci temel sebep ise bugüne kadar yaşanan bütün baskıların, saldırıların antidemokratik, uygulamaların sorgulanmamış, araştırılıp sorumluların ortaya çıkarılmamış olmasıdır, cezalandırılmamış olmasıdır ve bugün onların mahkûm edilmemiş olmasıdır. Ki bu durum diğer bütün farklılıklara yönelik ayrımcı politikalarını devam etmesine sağlıyor, sağladı” şeklinde konuştu.
‘Süryanilerin sorunlarıyla ilgilenilmedi’
Çelik son olarak şu çağrıda bulundu: “Biz 1915’i, SAYFO’yu sürekli gündeme getiriyoruz, çünkü bizler geçmişi temizlemeden geleceği doğru bir şekilde kurabileceğimize inanmıyoruz. Biz geçmişte yaşanan suçluların cezalandırılmaması durumunda gelecekte bu suçların tekrarlanacağını düşünüyoruz. Biz geçmişi geleceği kurmak için sorguluyoruz. Biz gelecekte toplumsal barışı sağlamak için geçmişten hesap sorulması gerektiğini düşünüyoruz. Sürekli 1915’ten SAYFO’dan bahsediyoruz ve biz diyoruz ki bugün ortak, eşit bir yaşama kurabilmemizin temeli geçmişle yüzleşmemize dayanır. Eğer, geçmişle yüzleşme olsaydı bugün yaşanan pek çok sıkıntı yaşanmayacaktı. Peki gelecekte nasıl bir yaşam istiyoruz sorusu geliyor aklımıza. İstediğimiz şey; Türkiye’de bütün halkların, bütün kimliklerin, bütün inançların eşit, barış içinde ortak bir yaşam sürmesini istiyoruz. Son olarak şunu söylemek istiyorum Süryaniler maalesef Türkiye’de uluslararası sözleşmelere rağmen Türkiye‘de hiçbir iktidar tarafından dikkate alınmadı. Sorunlarıyla ilgilenilmedi, talepleri hiçbir şekilde dinlenmedi. İhtiyaçları karşılanmadığı, hatta sahip oldukları birçok değer ellerinden alındı.”
500 bin Süryani yok oldu
1915 yılında yaşanan ve Süryanice’de “Sayfo” olarak adlandırılan Soykırım sırasında büyük bir yıkım yaşayan Süryaniler o dönem bölgede var olan nüfuslarının üçte ikisini kaybettiler.
Kilise kayıtlarına göre 700 bin Süryani’nin yaşadığı bölgede Sayfo sırasında yaklaşık 500 bin Süryani yok oldu. Yok olan bu nüfusun yaklaşık 300 bini katledildi. Geri kalan yaklaşık 200 bin kişinin bir kısmı din değiştirip kimliğini kaybederken bir kısmı da yaşadığı coğrafyadan kalkıp başka yerlere göç etti.
