Hükümet yetkilileri halka ait bütçeden ödenen dudak uçuklatan maaşları ile ‘bağış’ kampanyası başlattı. Milyonlarca işçi, işsiz ve yoksula bütçeden sosyal yardım yapılacağına, maaş üzerinden göz boyama kampanyası yapılıyor
Reyhan Hacıoğlu
Birçok ülke peş peşe yurttaşları için ekonomi paketleri açıklarken, Türkiye’de ise paketlerden dua ve kolonya çıktı. “Evde kal” diyen AKP yeter ki işçiler üretime devam etsin diye işçiye ise “Evde kalma” diyor. Hükümet, yurttaşa destek vermesi gerekirken yine bir ilke imza attı ve IBAN numarası vererek yurttaştan destek istedi.
Kim kime yetiyor
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın destek kampanyasını maaşını bağışlayarak, “Bize Bize Yeteriz” diyerek başlatırken, destek verenlerin çoğu ise verdikleri destekler vergiden düşülecek işverenler oldu. Şu haliyle başta HDP olmak üzere dayanışma kampanyalarını engelleyen AKP, yurttaştan destek iistiyor. Havuz medyasına göre kampanya her geçen gün çığ gibi büyüyor. Biz de desteği “çığ gibi” büyüyen “bağışçılar”dan bazılarını sizler için derledik.
7 maaşlık ‘jest’
Ülke koşullarında asgari ücretin 2 bin 234 olmasını “jest” olarak sunan Erdoğan’ın maaşına 2020 yılı için 7 bin TL zam yapılarak 81 bin 250 TL yapılmıştı. Böylece Erdoğan’ın 7 aylık bağışının tutarı ise 568 bin 750 TL oluyor.
Yine gösterdi cömertliğini
En büyük bağışı hükümetin her dediğini yerine getirmesi ile sık sık tartışmaların odağında olan Merkez Bankası yaptı. Yurttaşların kendi parasından 100 milyon lira bağış yapan banka, hükümetin “ekonominin iyi” olduğu söylemlerini kanıtlamak istercesine faiz oranını 100 baz puan düşürerek yüzde 10,75’ten yüzde 9,75’e çekmişti. Yine banka piyasaya likit para desteği de açıkladı.
Yurttaşa kredi, kampanyaya bağış!
Ziraat Bankası 62 milyon 300 bin, Halkbank 56 milyon TL ve Vakıfbank’ta 50 milyon TL ile kampanyaya destek verirken, üç kamu bankası Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın talimatı ile 6 ay ötelemeli 5 bin altında ücret alan yurttaşlara 10 bin TL kredi “müjdesi” vermişti. Yurttaş, sonradan faizi ile birlikte geri ödeyecek.
Diğer bankalar ise şu bağışlarda bulundu. Kuveyt Türk 20 milyon lira, Yapı Kredi10 milyon TL, İş Bankası 10 milyon TL, Akbank 10 milyon lira, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben ve kurul üyeleri üç maaş, Finansal Kurumlar Birliği (FKB) 500 bin lira
Tabi ki sizsiz olmaz
Salgın sürecinde yurttaşların faturalarını ertelemeyi bile gündemine almayan iletişim şirketleri de kampanyaya bağış için sıraya girenlerden oldu. Türk Telekom CEO’su Ümit Önal’ın bir maaşıyla katıldığı kampanyaya firma da 40 Milyon TL verirken, Türkcell’de “Bizsiz olmaz” diyerek 20 Milyon TL destek verdiğini açıkladı.
İşçiye çok gördüğünü…
Asgari ücret görüşmeleri sırasında işçiye üç kuruş zammı çok gören ve yine vereceği ücretin 200 TL’sini hükümetin karşılamasını isteyen Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) da kampanyadan geri durmayanlardan oldu. TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol 20 milyon lira bağış yaptı.
OHAL’de gasp, bu halde bağış!
Koç Holding, Yapı Kredi, Tüpraş, Opet ve Aygaz’ın desteğiyle toplam 20 milyon lira bağış yaparken, özellikle OHAL döneminde birçok kurum ve kuruluşun kapatılmasında rol alan ve mal varlıklarına el koyan, yurttaş vergilerinden pay alan TMSF de bağıştan geri durmadı. Kurum yönettiği şirketler ve iştirakleri üzerinden 20 milyon TL bağış yaptı.
‘Yine iyisin’ demişti….
Erdoğan’ın işverenlere destek üzerine destek verdiği “Ekonomi Kalkanı” açıkladığı gün “yine iyisin” diyerek işaret ettiği Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da kampanyaya destek verenlerden. Hisarcıklıoğlu 10 milyon lira destek vereceğini açıkladı. İstanbul Ticaret Odası 5 milyon, Ankara Ticaret Odası ise 2 milyon lira verirken, birçok ihracat, ithalat ve ticaret odası da destek verdi.
Ben sana sen bana dediler
2020 yılı bütçesinde “savunma ve güvenliğe” 141,1 milyar lira (bütçenin %12,8) ayrılması ile tartışmaların odağında olan savunma sanayi de destek verdi. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir Sektör olarak toplam 10 milyon lira bağış yaptıklarını açıklarken, “Bunun devamının da geleceğine inanıyorum. İlk etapta Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ), ASELSAN, HAVELSAN, ROKETSAN, STM, SSTEK Savunma Sanayii Teknolojileri AŞ ve TEI-TUSAŞ Motor Sanayii firmaları kampanyaya toplamda 10 milyon lira bağışta bulundu” dedi.
Çalışana ücretli izin vereceğine…
İyi Partili İsmail Koncuk tarafından gündeme getirilen bilgiye göre, The Ankara Hotel’in sahipleri de olan Cengiz-Kolin-Limak şirketlerinin patronları, işçileri virüs gerekçesiyle ücretsiz izne çıkartırken, yine bu firmaların borçlarının silindiği ile ilgili iddialar da hala gündemde. Ve iddiaların odağında olan Limak kampanyaya bağış yapanlardan. Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, “7 milyon TL bağışta bulunuyoruz. Buna ilave iştiraklerimiz vasıtasıyla koli ve tıbbi malzeme yardımları yapıyoruz” dedi. AKP’ye yakınlığı ile biline büyük ihaleleri kolayca alması ile gündem olan Kalyon Holding de 6 milyon lira bağış yaparken, Vefa Kolileri için de 7 milyon TL’lik katkı sundu.
Kaşıkla verip kepçeyle alma
Yaptığı bağış ile gündemde olan bir diğer isim doğa talanı projesinde imzası olan Mehmet Cengiz’in sahibi olduğu Cengiz Holding oldu. CHP’li Özgür Karabat’ın açıkladığı bilgilere göre, Cengiz Holding devletten 19 milyarlık ihale alırken, yaptığı bağış ise 34 milyon TL. CHP’li Karabat, “Kur değerleri de hesaba katıldığında Cengiz’in affedilen borcu, bugün tüm kampanyadan toplanılan paradan kat ve kat fazla” derken, “Daha önce 425 milyon liralık vergi borcu silinen şirketin, yaptığı 34 milyon bağış, hem Anadolu Ajansı, hem de yandaş medya kuruluşları tarafından yere göğe sığdırılamadı. Affedilen borcun yüzde 8’i bile etmeyen bu para gelecek süreçte de vergilerden düşülecek. Tek kalemde üstü çizilen borca kur değerlerini karşılaştırarak bakmak ise tabloyu daha vahim hale getiriyor. 2006-2009 arasında 1,6 lira olan dolar kurundan 303,1 milyon dolarlık borcu bulunan Cengiz Holding’in bu borcu bugün 2 milyar 41 milyon liraya denk geliyor. ‘Biz Bize Yeteriz’ kampanyasından toplanılan para ise bu borcun ancak yarası” dedi.
‘Milyarlık ihaleler’
Şirketin 19 milyar liralık ihale aldığını belirten Karabat, “Bu alanda Cengiz Holding’i geçen tek firma 17 ihaleyle Kalyon İnşaat. Aynı süre içinde bedeli 100 milyon liranın üzerindeki ihale bedelleri toplamı 19 milyar 369 milyon lira. Yine sadece 2019’da aldıkları iki ihalenin toplam sözleşme bedeli 1 milyar 229 milyon lira. Bu ihaleler; 1-Rize Artvin Havalimanı Üstyapı Tesisleri ve Müteferrik işler İnşaatı: Sözleşme bedeli 632 milyon 497 bin lira. 2-Trabzon-Aşkale yol inşaatı: Sözleşme bedeli 596 milyon 978 bin lira. Bitlis Ahlat’taki Sarayın maliyeti ise 1 milyar 944 milyon TL” dedi. Karabat’ın hatırlattığı ihalelerden biri de İstanbul 3. Havalimanı inşaatı. Cengiz Holding’in de yüklenicilerinden olduğu inşaat sık sık yaşanan iş cinayetleri ile gündem olmuştu.
Böyle kahraman olunur!
Başında ABD’de kara para aklama davasında bir süre tutuklu kalan sonrasında AKP’nin Borsa İstanbul’un başına atadığı eski Halk Bank Genel Müdürü Hakan Atilla’nın olduğu Borsa İstanbul da bağış tablosunda yerini aldı. Kurum 5 milyon lira destek verdi. Atilla ülkeye geldiğinde üst düzeyce “kahraman” gibi karşılanmıştı.
‘Şok’ desteğe ‘şok’ boykot
Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ülker de desteğini esirgemeyenlerden oldu. Dezenfektan ve tıbbi cihaz yardımı yaptıklarını açıklayan Ülker, Kızılay ile iş birliği yaparak, karantina altında bulunan 20 bin kişiye gıda ürünlerini ulaştırdıklarını ve Deniz Feneri Derneği aracılığıyla her ay 10 bin aileye düzenli gıda yardımlarının sürdüğünü söyledi. Şok Marketler olarak adrese teslimat dönemi başlattıklarını ve bu amaçla yeni personel alacaklarını duyurdu ancak, “cepte şok” denilen uygulamayı kullanan yurttaşlar siparişi market personelinin getirdiğini belirterek firmayı boykot çağrısı yaptı. Önceki gün yaşanan olayda, bir yurttaş verdiği siparişi yağmurda market çalışanın evine getirmesine tepki olarak olayı sosyal medyadan duyurarak, marketin personele araç vermediği gibi siparişi bizzat market çalışanlarının getirdiğini belirtti.
Makarna 17 lira, bağış 5 milyon!
Kampanyaya ilginç bir destek de salgının ilk günlerinde bir paket makarnayı 17 TL’ye satması ile gündem olan Trendyol’dan geldi. Firma, Sağlık Bakanlığı’na 5 milyon TL değerinde malzeme ve ekipman bağışı yaptıklarını kampanyaya ise 1 milyon TL destek verdiklerini açıkladı. Sahibinden.com <http://xn--aklad-yra23ce.sahibinden.com/>, n11.com <http://n11.com/>, Hepsiburada gibi internet alışveriş siteleri de bağış yapan diğer firmalardan oldu.
AA’ye göre destek çığ gibi
4 Nisan itibariyle kampanyanın miktarının 1 milyar 60 milyon 728 bin liraya ulaştığı açıklanırken, her gün yurttaşların cep telefonlarına SMS ile bağış çağrıları da devam ediyor.
Siyasetçiler de geri durmadı
Meclis Başkanı Mustafa Şentop ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli 5 maaşı ile; lüks harcamaları milyonlarca lira tutan ve yine her yıl arttırılan bütçesi ile tartışmaların hedefinde olan Diyanet’in başında olan, yayınladığı fetva ile fitreleri bağışlamayı “helal” sayan Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş 1 aylık maaşını bağışladı.
Bir de zorunlu bağış var!
Hükümete yakın kimi kişi ve kurumlar kampanyaya destek verirken, bazı kamu kurumları ise “zorunlu bağış” almaya başladı üyelerinden. Yargıtay üyeleri başta olmak üzere MEB bünyesinde de öğretmenlere yönelik maaş kesintisi ile “bağış” yapılacağına dair birçok haber paylaşıldı. Yine son olarak Fox sunucusu Fatih Portakal polis memurlarından kesinti yapılarak “bağış” yapılacağını açıkladı.
