Batman’da bir araya gelen 4 genç, Kürtçenin 3 lehçesinde (Kurmacî, Zazakî ve sorani) ‘Qurana Kurdî’ (Kürtçe Kur’an) uygulamasını geliştirdi
Batman’da bir araya gelen 4 genç Kürtçenin 3 lehçesinde mobil “Qûrana Kurdî” (Kürtçe Kur’an) uygulaması oluştururken, Kürt atasözleri, uygulamada Kürtçe çocuk isimleri ve gün be gün Kürt tarihine ilişkin bilgiler de yer alıyor. Kürtçenin Kurmancî, Dimilkî ve Soranî lehçesinde App Store ve Play Store’de hem dinlenebilecek hem de okunabilecek. Uygulama ekibinin sözcülüğünü yapan Ronî Bedirxan, hedeflerinin yaşamın her alanını Kürtçeye çevirmek olduğunu belirterek, bir sonraki hedeflerinin Kürt kültür ve sanatını içiren bir uygulamayı oluşturmak olduğunu söyledi.
‘Dinini Kürtçe okumak ve duymak isteyenler için’
Kürtçe Kur’an’a ilişkin bilgi veren Bedirxan, dinini Kürtçe duymak ve okumak isteyenlere ilişkin bir adım attıklarını belirterek, “Dört arkadaş bu iş için kolları sıvadık ve rutin toplantılar neticesinde işin fizibilitesini de yaptıktan sonra geçen yıl ilk etap olarak Kurmancî bir meali, bir arkadaşa stüdyoda okutup sesini kayıt altına aldık. Geçen yıl Ramazan ayında uygulamamızın tanıtımını yaparak çalışmamızı ücretsiz olarak Kürt halkının hizmetine sunduk” diye konuştu.
Dimilkî/Zazaki
Olumlu dönüşler sonrası projelerini geliştirdiklerini kaydeden Bedirxan, “Dimilkî/Zazakî meal için, Dimilkî/Zazakî alanında otoritelerden biri olarak kabul edilen yazar Roşan Lezgîn ile birlikte çalıştık. Roşan Lezgîn, önce Dimilkî/Zazakî meal yazdı ve sonra seslendirmesini yaptı. Bize göre çalışmamızın en önemli ayaklarından biri bu. Çünkü Kürtçenin lehçeleri arasında imkanı en kısıtlı olan lehçe Dimilkî/Zazakî. Biz bu işe koyulduğumuzda Kurmancî lehçesinde bazı girişimlerin olduğunu, hatta YouTube’a böyle bir çalışmanın yüklü olduğunu gördük. Yani aplikasyon olmasa da Kurmancî’de bu tarz girişimler vardı, fakat Dimilkî/Zazakî lehçesinde sesli olarak böyle bir girişime hiç rastlayamadık. Yani bu çalışmamız Dimilkî/Zazakî için adeta bir milat oldu diyebiliriz. Soranî lehçesinde ise Güney Kürdistan’da bu yönde bir uygulamanın olduğunu tespit ettik. Çalışmamızı Kürtçenin genel olarak kabul gören ve en büyük üç ana lehçesinde sunmak adına Soranî lehçesinde yapılmış bu çalışmayı da sahiplerinin izniyle uygulamamıza dahil ettik” ifadelerini kullandı.
Üç lehçe: Kurmancî, Zazakî ve Soranî
App Store veya Play Store’a “Qurana Kurdî” yazarak uygulamanın indirilebileceğini kaydeden Bedirxan, “Kürtçenin Kurmancî, Dimilkî/Zazakî ve Soranî lehçelerinde Kuran mealini hem dinleyebilir hem de okuyabilir. Hatta sosyal medya hesaplarında paylaşmak istediğinde dilediği ayeti istediği gibi tasarlayıp birbirinden farklı görsellerle paylaşabilir. Uygulamamızın kullanım dili Kürtçe. ‘Ayetên li gor mijaran’ (konularına göre ayetler) kısmında istediği ayete anında ulaşabilir ve ‘Ferhenga Quranê’ (Kuran sözlüğü) kısmında bazı dinî terimlerin anlamına ulaşabilir” şeklinde konuştu.
Hebana Kurdî: Kürtçe atasözleri
Uygulamanın bir bölümünde ise, “Hebana Kurdî” adında Kürtçe atasözleri ve anlamlarıyla beraber Kürtçe çocuk isimlerini içeren ve “tarihte bugün” adlı bir bölümün de mevcut olduğunu kaydeden Bedirxan, bir sonraki hedeflerinin Kürt kültür ve sanatını içeren bir uygulamayı oluşturmak olduğunu söyledi.
MA / Fethi Balaman