Dr. Abdurrahman Qasimlo’nun 33 yıl önce müzakereler sırasında katledildi
Kürt lider ve diplomatlarından Dr. Abdurrahman Qasimlo’nun katledilişinin üzerinden 33 yıl geçti. Dr. Abdurrahman Qasimlo, müzakere masasında İran rejimi tarafından katledildi
Dr. Abdurrahman Qasimlo, 22 Aralık 1930’da İran Kürdistanı’nın Urmiye kentine bağlı bir köyde doğdu. 22 Ocak 1946’da Mahabad’ın Çarçıra Meydanı’nda Kürdistan bayrağı dalgalandığında Qasimlo, Tahran’da 16 yaşında bir öğrenci idi.
Komünist TUDEH Partisi üyesi olan Qasimlo, Mahabad’ın yıkılışına ve Qazi Muhammed’in Çarçıra Meydanı’nda idam edilmesine tanık oldu. Bu olaylar Qasimlo’nun yaşamına büyük etki etti.
1948’de Çekoslovakya’da iktidara gelen sosyalist Parti, TUDEH’li gençleri ülkesine davet etti. Bu İranlı gençler arasında sadece bir Kürt vardı. O da 18 yaşındaki Abdurrahman Qasimlo idi.
Qasimlo, 1957’de Prag Üniversitesi’nde öğretim görevlisi oldu. Mahabad’dan sessiz geçen 20 yıl sonra, Rojhilat Kurdistan’da 1967 yılında bazı gençler Newroz’da Şah Pehlevi iktidarına karşı kısıtlı olanaklarla direnişe başladı.
PDK-İ sekreteri
1973’te Qasimlo, İran Kürdistan Demokrat Partisi’nin (PDK-İ) sekreteri oldu. Qasimlo’nun kongre sloganı da “İran’a demokrasi, Kürdistan’a otonomi” idi.
İran ve Irak arasında 1980’de başlayan savaş Rojhilat’ın kaderini değiştirdi. Savaş, 1984’de kadar bütün şiddeti ile devam etti ve yaklaşık 10 bin peşmerge yaşamını yitirdi. 1980’lerin ortalarında YNK Lideri Celal Talabani aracılığı ile Tahran ile ilişkilendi.
İki taraf ilk olarak 30 Aralık 1988’de YNK’li Xebat Maruf’un evinde bir araya geldi. Toplantı 2 gün sürdü. Qasimlo, “Kürtçe eğitim ve Kürtçe’nin ikinci resmi dil olması” talebinden geri adım atmadı. Dini Lider Humeyni’nin ölümünden sonra Haşimi Rafsancani İran’da iktidara geldi ve müzakereler yeniden başladı.
Qasimlo ve İran rejimi arasında iki kez müzakere gerçekleştirildi. Qasimlo, bu görüşmelere dair umutlu değildi. Bu yüzden Qasimlo üçüncü görüşmede yerine Seid Şerefkendi’nin katılmasını istedi. Ancak İran bu isteği reddetti. İran heyeti Qasimlo’nun görüşmelerde yer almasını istedi.
Üçüncü görüşmede PDK-İ heyeti, 2 şart öne sürdü. Bunlardan biri Celal Talabani’nin görüşmelere katılmaması, ikincisi de müzakerelerde yer alanlar dışında başka kimsenin toplantılara katılmaması idi. Yani korumaların yer almaması idi.
Dr. Qasimlo ve iki arkadaşı 13 Temmuz 1989’da korumaları olmadan toplantı yerine gitti. İki heyet müzakere masasına oturdu. Birkaç dakika sonra İran heyeti silahlarla saldırı yapıyor. Saldırıda Dr. Qasimlo ve 2 arkadaşı yaşamını yitirdi.
Kaynak: Rojnews
