ABD’de yayınlanan iklim raporuna göre, 2015 ve 2016’in ardından 2017’de de sıcaklık rekoru kırıldı. İklim değişimi, dünyadaki canlı yaşamını tehlikeye atıyor
Son haftalarda Avrupa’yı etkisine alan sıcaklar ve dünyadaki birçok doğa olayıyla gündemde olan küresel ısınmanın artış trendinde olduğu gözlemleniyor. Amerikan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA) ile Amerikan Meteoroloji Kurumu (AMS) işbirliğiyle 2017 İklim Raporu da bu gerçeği gözler önüne seriyor. Dünyanın 65 ülkesinden 500’ü aşkın iklim uzmanının katılımıyla hazırlanan rapora göre, küresel ısınmadaki artış eğilimi 2017’de de devam ederken, 1880’lerden bu yana yapılan ölçümlerde en sıcak yıllar 2015-2017 yılları oldu. 2017 yılı, El Nino hava olayının olmamasına rağmen rekor düzeyde sıcaklıklarla öne çıktı. Raporda artık küresel ısınmadaki artışın kesin olduğu ve El Nino tarzı istisna hava olaylarıyla açıklanamayacağı vurgulandı.
Sera gazı rekor düzeyde
NOAA ve AMS raporunda dikkat çekilen bir diğer nokta ise, atmosfere salınan sera etkili gaz birikmesinde rekor düzeye ulaşılmış olması. Karbondioksit, metan, azot protoksit gibi sera etkili gazların oranı 2016’ya oranla arttı. Karbondioksit oranı 1 milyonda 405 partiküle ulaşırken, 2016’da bu oran 1 milyonda 402 partikül civarındaydı. Buzullardan alınan örnekler üzerinde yapılan incelemede ise, son 800 bin yılın en yüksek gaz oranının olduğu tespit edildi.
Karbondioksit yine yükselişte
Raporda dünyadaki karbondioksit (CO2) salınımlarında 3 yıllık bir durağanlıktan sonra yeniden artış yaşandığı kaydedildi. Buna göre 2014, 2015 ve 2016 yıllarında aynı oranlarda kalan CO2 miktarı 2017’de yüzde 2 oranında artış gösterdi.
Rekor sıcaklık artışları
Yeryüzü sıcaklığı ise 1981-2010 arasındaki 30 yıllık döneme göre 0,38 ila 0,48 °C derece arasında arttı. Bu artışın özellikle son 4 yılda düzenli olduğu ve 2014-2017 yılları arasının yeryüzü sıcaklıklarında rekor yıllar olduğu anlaşıldı. Bulgaristan,İspanya, Arjantin ve Uruguay gibi ülkeler ortalama sıcaklıklarda rekor kırarken, Arjantin’de Ocak ayında 43,4 derece sıcaklık olan yerler tespit edildi. Pakistan’ın batısında ise ağustos ayında 53,5 ile en yüksek yeryüzü sıcaklık derecesi tespit edildi.
Okyanuslar da ısınıyor
Aynı rapora göre okyanus yüzeylerindeki sıcaklık geçtiğimiz yıl 2016’nın biraz altında kaldı. Ancak genel toplamda 2000 yılından bu yana her 10 yılda bir 0,17 °C derece sıcaklık artışı yaşandı. Ayrıca son 3 yıldaki okyanus yüzeyi sıcaklıkları bugüne kadarki en yüksek düzeyde idi. NOAA ve AMS ortak iklim raporunda deniz suyu seviyesindeki yükselmenin de devam ettiği görüldü. Buna göre, 1993 yılına oranla deniz suyu seviyesi 7,7 santimetre yükseldi ve her 10 yılda bir 3,3 santimetre yükseldiği anlaşıldı.
Buzullar hızla eriyor
Sıcaklık ortamlarının özellikle Kuzey Yarımküre’nin kutup bölgelerinde yüksek olduğu da görülüyor. 1981-2010 arasındaki döneme oranla kuzey kutup bölgelerindeki sıcaklık ortalamaları 1,6 °C derece artış gösterdi. Ancak bu bölgelerdeki rekor 2016 yılına ait. Ayrıca Kuzey Kutbu’ndaki buzulların en geniş olduğu dönem olan Mart ayında uydu görüntülerinin alınmaya başlandığı 1980’den bu yanaki en düşük seviyesinde olduğu anlaşıldı. Buzulların en fazla eridiği Eylül ayında ise 2017 yılı yüzde 25’lik bir azalmayla rekor kırdı. Eylül 2017’de buzulların kapladığı alanlar 1980 yılından bu yana azalıyor.
Aşırı yağış ve kuraklık
Aşırı yağışların neredeyse tüm kıtalarda etkili olduğu belirlenen raporda, Hindistan, Venezuela ve Nijerya gibi ülkelerdeki yıkıcı etkilerine dikkat çekildi. Benzer şekilde aşırı sıcaklıklar ve kuraklıklar da tüm kıtalarda etkili oldu. Bu yıl içinde Kuzey Amerika hariç tüm kıtalarda sert kuraklıklar baş gösterdi. Ayrıca 2017 yılı içinde 85 tropikal kasırga olayı yaşanırken, 1981-2010 arasında ortalama yıllık 82 tropikal kasırga tespit edilmişti.
WASHINGTON
