Kadınların en fazla yer aldığı ve kayıt dışı çalıştırıldığı emek alanlarından biri olan tekstil sektöründe küçük atölyeler giderek yok olurken, tekelci fabrikalar kadın emeğinin daha fazla sömürülmesine neden oluyor
Kadın emeğinin en fazla sömürüldüğü ve kayıt dışı çalıştırıldığı alanlardan biri olan tekstil sektöründe, küçük fason üretim atölyeleri ekonomik krizler sonrasında daha da küçülüyor. Eğitim sisteminin, ekonomik krizlerin ve giderek tekelleşen fabrika sistemlerinin emek alanında yeni ve daha vahşi bir sistemi dayattığını söyleyen atölye sahibi P.A., kadınların daha fazla sömürüleceğine dikkat çekti. Adını vermek istemeyen P.A., ham tekstil ürünlerinin ülke içinde üretiminin azalması, sektörün dışa bağımlı hale gelmesi ve TL’nin değer kaybetmesiyle küçük üreticilerin zamanla yok olduğunu ve büyük fabrikaların işçileri haline geldiklerini dile getirdi. Eğitimde 4+4+4 sistemine geçtikten sonra usta işçi bulmakta zorlandığını söyleyen P.A., çocuk işçiliği ve niteliksiz iş gücünün de arttığını vurguladı. Değişen eğitim sistemi ile kız çocuklarının evlere daha çok hapsolduğuna işaret ederek, “Önceden hiç olmazsa aileler zorunlu olarak kızlarını okula gönderiyordu” diyen P.A., şimdilerde ailelerin çoğunun kızları hemen evlendirdiğini söyledi. Bu ve benzer nedenlerle eskisi kadar kadın çalışan olmadığını, çalışanın da ev eksenli ya da daha ucuza çalıştığını belirtti.
‘Kooperatifleşmeliyiz’
Vergi ve sigorta gibi yükümlülüklerin küçük atölyeleri zorladığını kaydeden P.A., devletin daha çok büyük şirketlere destek sağladığını ifade etti. Fabrikaların fazla mesai ücreti vermesinin, özellikle asgari ücret alanların sürekli fazla mesaide kalmasına neden olduğunu dile getiren P.A., çözüm olarak kooperatifleşmenin ve kendi pazarının oluşturulması gerektiğini vurguladı. “Ticaret odaları, biz kayıtlı olsak da, büyük esnafın yanında. Sigorta primleri devlettarafından ödenmeli. Primler çok yüksek, düşse herkesi sigortalardık. Hastaneye gidiyoruz, reçete ve muayene için ayrı ayrı ödüyoruz” diyerek yaşanan zorluklara dikkat çekti.
İZMİR