Salgın nedeniyle zor zamanlar geçiren yurttaşları virüsün yanı sıra DEDAŞ da zorlamaya devam ediyor. Elektrik borçları bahane edilerek hayvancılıkla uğraşan köylülerin banka hesapları bloke edildi.
Mardin’de, çiftçiler ilk ilaçlamanın ardından koronavirüs nedeniyle evlerine çekildi. Tarım faaliyetlerinin yoğun olduğu Kızıltepe ve Derik ilçelerinde çiftçiler, salgın nedeniyle ekinleriyle ilgilenemiyor. Mezopotmaya Ajansı’ndan Ahmet Kanbal ve Ömer Akın’ın haberine göre çiftçilerin elektrik borçlarını gerekçe yapan Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş’e (DEDAŞ) salgın döneminde dahi çiftçilerin desteklemelerine el koymaya devam etti.
Besicilerin mallarına el koydu
Daha önce Tarım ve Orman Bakanlığı’nın çiftçilere verdiği mazot, gübre, tohum desteklemelerine el koyan DEDAŞ, şimdi de hayvancılıkla uğraşıp Bakanlığın buzağı desteklemesi yaptığı köylülerin banka hesaplarını bloke etti.
Derik ilçesine bağlı kırsal Kuyulu (Selmê) Mahallesi’nde yaşayıp, çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşan Hasan Taşkıran, DEDAŞ’ın ne yapmaya çalıştığını anlamadıklarını ifade etti. Virüs salgını nedeniyle dışarı çıkamadıklarını, tarlalarını ekip biçemediklerini dile getiren Taşkıran, “Desteleme parası bankadaki hesabıma yattı. Ancak DEDAŞ’ın buna el koyduğunu öğrendim. Hatta mazot, tohum ve gübre desteği ile yetinmemişler, bir tane buzağım vardı onun için 350 TL destekleme ücreti yatırılmıştı, DEDAŞ buna bile el koymuş. Bu uygulamalardan artık vazgeçilmesi gerekiyor. Çiftçi kazanamazsa borçlarını da ödeyemez. Çiftçi desteklemelerinin üzerindeki bloke kaldırılmalı. Yoksa çiftçi zaten evinden çıkamadığı bugünlerde tamamen batacak” diye konuştu.
DEDAŞ yüzünden destek alamıyorlar
İlçeye bağlı kırsal Doğanlı (Bizdoxan) Mahallesi’nde yaşayan Ahmet Saruhan da, desteklemesine el konulanlardan. Bir yıla yakındır desteklemelerin serbest bırakılmasını beklediklerini söyleyen Saruhan, desteklemeleri sonunda yatırılsa da gittiği bankadan eli boş döndüğünü dile getirdi.
İlaç ve gübre desteklemelerinin kendilerini rahatlatacak bir kaynak olmasına rağmen çiftçilerin yüzde 70’inin desteklemelerini DEDAŞ yüzünden alamadığını söyleyen Saruhan, tepkisini “Millet bu virüs döneminde can derdine düşmüş, DEDAŞ da kar derdine düşmüş” diyerek gösterdi.
Halk tepkili
Köy dışına çıkamayan köylülerin sadece tarlalarına gittiğini belirten Saruhan, yaşadıkları mağduriyeti şu sözlerle dile getirdi: “Şimdi herkes yağmuru bekliyor. Bazıları halen ilaç atmamış, bazısı gübre atmamış. Zaten Cumhurbaşkanı Erdoğan açıkladığı pakette çiftçilere yer vermedi. Çiftçilerin Ziraat Bankası’na olan borçları ertelenmeli. Devlet bunu istemiyor. Cumhurbaşkanı da bunu dile getirmedi. Dünya bu hastalık nedeniyle vatandaşının derdine düşmüş, bizimkiler de paranın derdine düşmüş. Çiftçilerin tek istediği şu an borçların ertelenmesi ve DEDAŞ’ın bloke ettiği desteklemelerinin serbest bırakılması.”
Çiftçiler paketten umduğunu bulamadı
Kızıltepe Çiftçiler Derneği Başkanı Mikail Erbeyi ise, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı pakette çiftçileri memnun eden bir teşvik olmadığını ifade etti. Kentte desteklemeleri bloke edilen bin 500’e yakın insan olduğunu paylaşan Erbeyi, hükümete “Nasıl ki büyük şirketlere destek çıkıyorsanız çiftçiye de sahip çıkın” sözleriyle seslendi. Çiftçilerin üretim yapabilmesi için desteklemelerini alması gerektiğini söyleyen Erbeyi, “Dünya ve ülkemizde tarım ve gıdanın önemi görülüyor. Her şey durma noktasına gelmiş ancak çiftçinin ektiği buğday yetişiyor. Çiftçinin üretim yapması için verilen destek maalesef gasp ediliyor. Bu haksızlık, adaletsizlik, kanunsuzluktur. Çiftçilerin bu durumu beraberinde Mardin bölgesinde 10 bine yakın tarım işçisini de ilgilendiriyor. Çiftçi, borçlarının en azından hasat dönemine kadar ertelenmesini istiyor” dedi.
Önlem alındı
Hasat döneminin başlaması ile birlikte batı kentlerinden biçerdöverlerin gelmek zorunda kalacağını belirten Erbeyi, hükümetin salgın nedeniyle buna da bir an önce hazırlık yapması gerektiğini söyledi. Aksi takdirde hasat dönemi giderlerinin ikiye katlanacağını belirten Erbeyi, bu uyarılarının dikkate alınmasının herkesin faydasına olacağını dile getirdi.
Kanuna aykırı
Yasal şartlarda çiftçilerin tohum, gübre ve mazot desteklemesine el konulamazken, Bakanlar Kurulu 2016 yılında aldığı bir kararla elektrik borcu bulunan çiftçilerin borçlarına DEDAŞ tarafından bloke konulmasının önünü açmıştı. Çiftçilerin, bu kararı mahkemeye taşıması üzerine Danıştay 10’uncu Dairesi Bakanlar Kurulu kararını iptal etmişti. Benzer şekilde hayvancılık yapan yurttaşlara verilen buzağı desteği de Kasım 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan “Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar” kapsamında bloke edilemiyor.
HABER MERKEZİ
