Yıllarca ABD ve CIA’nın kirli savaş laboratuarı ve uyuşturucu mafya merkezi olarak kullandığı ülkelerden Kolombiya’daki Kongre seçimlerinde sol ittifak Pacto Histórico (Tarihsel Pakt) sandıktan birinci çıktı… Eski gerilla lideri Gustavo Petro, Mayıs 2022’de yapılacak devlet başkanlığı seçiminde başkan adayı oldu
Kolombiya’da sol ittifak tarihi bir zafer kazandı. Kongre seçimlerinde sol ittifak Pacto Histórico (Tarihsel Pakt) , ülkeyi paramiliter güçlere ve mafyaya teslim eden sağ partilerin yıllardır Senato ve Temsilciler Meclisi’nde üstünlüğüne son verdi.
Kolombiya’da 13 Mart Pazar günü tarihi bir seçim gerçekleşti. Senato ve Temsilciler Meclisi için 2 ayrı sandıkta oy kullanan seçmenler, ülkeyi ABD-CIA, uyuşturucu kartelleri, paramiliter güçlere teslim edne sağ partilerin hakimiyetini bitirdi. Seçmen aynı zamanda 29 Mayıs 2022’de yapılacak devlet başkanlığı seçiminde yarışacak koalisyon adaylarını belirledi. Bir önceki seçimlerde resmi olarak sağcı mevcut Devlet Başkanı Ivan Duque’ye 2. turda kaybettiği kaydedilen sol blokun öne çıkan isimlerinden eski gerilla liderlerinden Gustavo Petro’nun içinde olduğu Pacto Histórico (Tarihsel Pakt Koalisyonu) Kongrede birinci oldu.
Eski gerillacı Gustavo Petro’nun yönettiği Tarihsel Pakt Koalisyonu 4 milyon 307 bin 489 oy aldı. Gustavo Petro diğer iki devlet başkanı adayından daha fazla oy aldı.
Kolombiya Cumhuriyet tarihinde bir sol partinin aldığı en yüksek oyu elde eden Tarihsel Pakt, kesin olmayan sonuçlara göre yüzde 14,14’le Senato’da 16 sandalye, yüzde 15,61 oyla Temsilciler Meclisinde 25 sandalye kazandı.
Kolombiya İçin Ekip koalisyonu adayı ve eski Medellin Belediye Başkanı sağcı Federico Gutierrez, 2 milyon 67 bin 365, Umut Merkezi koalisyonu adayı eski Antioquia Valisi Sergio Fajardo da 701 bin 466 oy alarak devlet başkanlığına aday olmaya hak kazandı.
Kayıtlı seçmen sayısının 38 milyonu aştığı Kolombiya’da seçimlere hatılım yüzde 44,22’lerde kaldı.
Senato’daki sağ partiler
Sağ partilerden Kolombiya Muhafazakar Partisi Senato’da 16 sandalyeyla ikinci, Kolombiya Liberal Partisi 15 ile üçüncü, Yeşil İttifak Koalisyonu ve Umut Merkezi 14 ile dördüncü, sağ parti Demokratik Merkez 14 ile beşinci, bir başka sağ parti Radikal Değişim Partisi 11 ile altıncı, U Partisi 10 ile yedinci, Özgür ve Adil Kolombiya partisi de 4 sandalye ile sekizinci sırada yer aldı.
Kesin olmayan sonuçlara göre Kolombiya Kongresi’nin ikinci kanadı Temsilciler Meclisinde Kolombiya Liberal Partisi 32 sandalye kazandı. Kolombiya Muhafazakar Partisi 25, Demokratik Merkez Partisi 16, Radikal Değişim Partisi 16, U Partisi 15 ve Yeşil İttifak Partisi ise 11 sandalye kazandı.
FARC 10 sandalye aldı
2016 anlaşmasıyla legalleşen en büyük gerill haraeketi FARC Senato’da 5 ve Temsilciler Meclisi’nde 5 sandalye elde etti.
Barış anlaşması sayesinde 2026’ya kadar anlaşma gereği 5 üyesini Senatoya, 5 üyesini de Temsilciler Meclisine gönderecek. FARC’ın “COMUNES” listesi yüzde 0,19 oy aldı.
Kolombiya’daki devlet başkanlığı seçiminin ilk turu 29 Mayıs 2022’de. Adaylar yüzde 50 barajını aşamasa 19 Haziran’da seçimin ikinci tur seçimler yapılacak.
Kışlalardan silah kaldıran M-19 ve Gustavo Petro
Gustavo Petro 1960’ta Córdoba’ya bağlı Ciénaga de Oro’da çiftçi ailenin çocuğu olarak doğdu. Ailesiyle bir süre Bogota’nın kuzeyinde Zipaquirá’da yaşadı. 19 yaşındayken “Movimento 19 de Abril”e (M-19, 19 Nisan Hareketi) katıldı. Gerillacılık sonrası dönemde ekonomi bölümünü bitirdi ve ekonomi yüksel lisansı yaptı.
Jaime Bateman Cayón, Iván Marino Ospina, Álvaro Fayad, Carlos Pizarro Leongómez tarafından 1970’lerde kurulan M-19 şehir gerillacılığı yapıyordu.
Kışlaları basıp cephanelik kaldıran, gerillaları serbest bıraktırmak için elçilik basan, firarlar organize eden, halka karşı katliamlar yapan orduya karşı eylemlerle öne çıkan solcu bir hareket idi M-19.
M9’un baskın yaptığı yerlerden biri Kasım 1985’teki Adalet Sarayı baskını oldu. 44’ü yargıç olmak üzere yüzlerce kişiyi rehin aldılar, mahkeme dosyalarını yaktılar. 35 M-19 üyesi ordu operasyonuyla öldürüldü.
Kolombiya başkanı Belisário Betancur 1983’te M-19’un kurucusu Jaime Batemán Cayon’un hayatını kaybetmesinden bir yıl sonra 1984’te M-19 ile Madrid’de müzakerelere başladı. M-19 liderlerinden Carlos Toledo Plata’nın öldürülmesi ipleri yeniden gerdi.
Gustavo Petro zamanla öne çıkıp M-19 lideri oldu. Gustavo Petro 1985’te tutuklandı, 18 ay hapis verildi.
Gerilla hareketi M-19 Kasım 1989’da legalleşerek Demokratik İttifak Hareketi (Alianza Democratica M-19) adını aldı. Alianza Democratica M-19 1991’daki seçimde Kolombiya Temsilciler Meclisi’nde sandalyeler kazandı.
2002 Gustavo Petro, Kolombiya Temsilciler Meclisi’ne Bogota milletvekili olarka seçildi. Eski M-19 gerillalarıyla birlikte Via Alterna’yı (Alternatif Yol) kurdu. Çalışmaları nedeniyle “En İyi Kongre Üyesi” deniyordu.
Via Alterna ile Frente Social y Politico (Sosyal ve Siyasi Cephe) koalisyon yapıp Alternatif Demokratik Kutup Partisi oluşturdu.
Gustavo Petro 2006 seçimlerinde de Alternatif Demokratik Kutup Partisi’nden aday oldu ve yüksek oyla senatör olarak seçildi. Sivillere karşı katliamlarda, işkencede görev alan paramiliter gruplarla ilişkiler yöneticilere karşı mücadele etti.
Gustavo Petro istifa edip 2010 Kolombiya başkanlık seçimlerine katıldı, resmi sonuçlarda dördüncü olduğu açıklandı.
Gustavo Petro Demokratik Sosyalist İlerici Hareketi’nden 30 Ekim 2011’de yerel seçimlerde Bogota Belediye Başkanı seçildi.
Kolombiya’da devlet ile en büyük gerilla hareketi FARC uzun süren müzakereler yapıyordu ve 2016 yılında anlaşma imzalanmıştı. Anlaşma sonrası en büyük solcu gerilla hareketi FARC ile 50 yıldan uzun süredir devam eden savaşa son verip yasalaştı. 2018 Kolombiya başkanlık seçiminde resmi açıklamaya göre ilk turda sağcı aday Ivan Duque oyların yüzde 39.7’sini aldı, solun adayı Gustavo Petro yüzde 25.1 aldı. Haziran 2018’de ikinci tur oylamada resmi olarak sağcı Iván Duque’un yüzde oyların 54’ünü aldığı, Gustavo Petro yüzde 41.80 aldığı iddia edildi. Devlet başkanı Iván Duque olmuştu.
‘Kolombiya’daki çeteler içinde devlet güçleri var’
Başkent Bogota belediyesini 1998 yılından bu yana solcu belediye başkanları yönetiyordu. Gerilla liderlerinden Gustavo Petro da 30 Ekim 2011’de Bogota Belediye Başkanı seçilmişti.
Bogota Belediye Başkanıyken 2014’te Euronews’in soruların yanıtlayan Gustavo Petro şunları söylemişti:
“Ben eski bir gerillayım. 25 yıl önce barış sürecine katıldım ve silah bıraktım. O zaman kurumlar değişti ve bizlere medeni haklarımız verildi. Ülke demokratikleşti. Böylece biz 25 yıl sonra demokratik seçimler ile Kolombiya’nın en önemli belediyesini kazandık. Bizim siyasi ve ekonomik özerkliğimiz vardı. Fakat bazı iş bilmez yöneticiler tarafından yetkilerimizden mahrum bırakıldık… Ben barışın sağlanması için Kolombiya’da demokratikleşme ile beraber ülke nüfusunun tümünün entegre olduğu bir siyasi model değişikliğine gidilmesi gerektiğini düşünüyorum. Ama bu aynı zamanda uyuşturucu kaçakçılığı sorununa da cesurca çözüm bulmak anlamına geliyor. Bu iki konu beraber ele alınmalı. Çünkü her iki şey de sosyal dışlanma ve şiddet ile başladı. Sonra da gördüğünüz gibi şiddeti kendi yararı için kullanan uyuşturucu kaçakçılığı ortaya çıktı. Fakat biz ilk olarak şiddeti körükleyen siyasi soruna çözüm bulmazsak, diğerlerini de çözemeyiz. Uyuşturucu çeteleri bölgeyi ve de ülkeyi kontrol etmek için şiddet kullandı. Bu da onu yıkılmaz hale getirdi. Kolombiya’daki çeteler içinde devlet güçleri var.”
DIŞ HABERLER