Bu yılki Avrupa Kültürel Miras Günleri’ne ‘Em Diyarin’ projesiyle katılacak olan Mesela Derneği, Kobanê ve inşa edilmeye çalışılan hafıza müzesini tanıtacak
Kuzey ve Doğu Suriye kenti Kobanê’de DAİŞ’e karşı verilen savaşa ilişkin inşa edilmeye çalışılan hafıza müzesinin yapımını üstlenen Mesela Derneği, “Em Diyarin/We Are Visible” projesiyle Avrupa Kültürel Miras Günleri’ne katılıyor.
Bu yıl 27’ncisi düzenlenecek miras günleri, yarın İsviçre başta olmak üzere tüm Avrupa ülkelerinde “İnşa etmeye devam et” teması ile start alıyor. Bu yılki etkinliklerde, şehirlerin, köylerin ve evlerin nasıl korunabileceği, yeni yaşam alanlarının nasıl oluşturulabileceği tartışmaları yürütülecek. İsviçre’nin Zürih kentinde 2 gün sürecek etkinlikler ise, bir çok müze, tarihi mekan, mimari yapı ve kültürel yerler ziyaretçilerini ağırlayacak.
Kil tablet yapılacak
Mesela Derneği de bu yılki etkinliklere “Em Diyarin/We Are Visible” projesiyle katılacak. Dernek bünyesinde etkinliğe katılan sanatçılar, kil tablet yapmayı planlıyor. Ayrıca etkinliğin gerçekleştirildiği yere Kobanê Hafıza Müzesi’nin fotoğrafları asılacak. Bu şekilde Kobanê ve inşa edilmeye çalışılan hafıza müzesi ziyaretçilere ve katılımcılara tanıtılacak.
Yapılan kil tabletler daha sonra Mesela Derneği’nin İsviçre’de bulunan Wanner Çiftliği’nde pişirilecek. Pişirilen kil tabletler, sonrasında Burgdorf Kültür Gecesi akşamında Franz Gertsch Müzesi’ne sunulacak.
‘Kıyamet manzaralarını anımsatan yıkıntılar’
Etkinliğe kil tablet yapılması fikri İsviçreli heykeltraş sanatçısı olan Werner Neuhaus’a ait. Kili, kültürlerarası iletişimin ve ortaklığın bir objesi olduğu için seçtiklerini belirten Neuhaus, kil toprak ile ilk deneysel çalışmalarını İsviçre’de yaptıklarını söyledi. Neuhaus, sonrasında bu fikirlerini Kobanê’de de hayata geçirebilmek için tartıştıklarını kaydederek, “Ardından Rojava’ya doğru yolculuğa çıktık. Kıyamet manzaralarını anımsatan yıkıntılardan ziyade insanların kendi geleceklerine dair canlılığı ve mücadelesi, bununla aktif yaşamı dizayn etmeleri bizleri daha çok etkiledi” dedi.
Bu süre zarfında Kobanê Hafıza Müzesi yönetimi ile görüştüklerini ve fikir alışverişinde bulunduklarını dile getiren Neuhaus, “Müze yönetimi savaşın en yoğun yaşandığı mahalleyi olduğu gibi yıkıntılarla korumaya alıp, hafıza müzesine dönüştürmek istiyordu. Bu konuda bazı çalışma girişimleri başlattık. 2019’un Ekim ayında tekrar Rojava’ya gitmek istedik ancak Irak’a vardığımızda Türkiye’nin işgali ile karşılaştık. Sonrasında Süleymaniye’de bulunan bazı sanatçılarla ‘We Are Visible’ çalışmasını yürüttük. Bu da Kobanê müzesi için yapıldı” şeklinde konuştu.
Bütünsel bir sanat eserine dönüşecek
Neuhaus, kendisini Mezopotamya bölgesinde ilk ortaya çıkan geleneksel kil ve tuğla üretimine yaslayan projelerinin kent sakinleri ile sanatçıların ortak üretimine dayandığını söyledi. Oluşturulan parçaların Kobanê’de bir araya gelerek, bütünsel bir sanat eserine dönüşeceğini ifade eden Neuhaus, ayrı ayrı yerlerde yapılan parçaların Kobanê’de bir araya getirilmesinin de hedeflendiğini kaydetti.
Neuhaus, Mesela Derneği ile birlikte çalışan mimar Martin Strum’un Kobanê Hafıza Müzesi için tasarladığı duvar modeline de değinerek, bu modelin de Avrupa Kültürel Miras Günleri’nde tanıtılacağını aktardı.
Dernek İsviçre’de kuruldu
Mesela Derneği, Avrupalı ve Ortadoğulu sanatçıları bir araya getirmek, aralarındaki iletişimi arttırmak için bir platform oluşturmak ve ortak çalışmalara imza atmak amacıyla geçtiğimiz yıl İsviçre’de kuruldu. Dernek, sanatsal ve kültürel etkinliklerin yanı sıra özellikle Kobanê ve Şengal’de kimi projeler geliştiriyor. Kobanê’de inşa edilmeye çalışılan müzesinin resmi partneri olan dernek, bu anlamda tasarım ve modeller de geliştiriyor. Derneği’nin sanatçı, mimar, gazeteci, küratörlerden oluşan kurucuları arasında, Samuel Schwarz, Bernhard Chiquet, Özlem Yaşar, Werner Neuhaus, Nazım Daştan ve Martin Sturm yer alıyor.
MA / Nazım Daştan
