Hüseyin Aykol
HDP’ye açılan kapatma davasına delil sağlamayı amaçladığı ortaya çıkan Kobanê Davası’nın dördüncü duruşmasına 20 Eylül’den itibaren devam edilecek
Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Kobanê düştü, düşecek!” sözü üzerine Kobanê’nin IŞİD tarafından işgal edilmesine karşı çıkan kitleler, 6 ila 8 Ekim 2014 günleri sokağa dökülüp protesto gösterilerinde bulunmuştu. Bu tarihin üzerinden 7 yıl geçtikten sonra bu gösterilerden sorumlu tutulan Halkların Demokrasi Partisi (HDP) yöneticilerine dava açıldı. İddianamesi 7 Ocak 2021 günü kabul edilen davanın ilk duruşması 26 Nisan 2021 günü yapıldı.
Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nce, Sincan Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü’ndeki salonda görülen duruşmaya tutuklu sanıklardan bazıları bulundukları cezaevlerinden Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla katıldı. Sağlık durumları uygun olmayan kimi sanıklar, -geri dönüşte 14 gün boş karantina odalarında kalmak istemedikleri için- Sincan 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nden duruşma salonuna gelmeyi tercih etmediler.
Emniyet Müdürlüğü’nün talebi üzerine açıldığı dosya içinde unutulan bir belgeyle ortaya çıkan davada toplam 108 sanık bulunuyor. Aralarında PKK’nin üst düzey yöneticilerinin de bulunduğu sanıklardan 28 kişi, 2 Ekim 2020 günü tutuklanmıştı. Hakkında tutuklama kararı verilen sanıklardan Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ, Sabahat Tuncel, Gültan Kışanak, Aysel Tuğluk, Ayla Akat Ata, Gülser Yıldırım zaten tutukluydular.
AİHM kararına karşı hamle
Nitekim bu davanın açılma nedenlerinden biri de AİHM’in tahliyesine karar verdiği Selahattin Demirtaş’ın serbest bırakılmasını önlemekti. Dava sanıklarından 76 kişi ise kolluk güçlerince yakalanamadığı için ‘firari’ sayılıyor. Davanın şimdiye kadar yapılan duruşmalarında alınan ara kararlarında firari sanıkların yakalanmaları yönünde müzekkere yazılıyor.
Dava dosyasında adı sayılan 108 kişi, 6 ila 8 Ekim 2014 günü yaşanan protestolarda yaşamını yitirenlerin ölümünden sorumlu tutuluyor ve sanıkların tamamının 38’er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis ve süreli hapis cezasına çarptırılması isteniyor. Davada halen tutuklu yargılananların isimleri şöyle: Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ, Sabahat Tuncel, Gültan Kışanak, Aysel Tuğluk, Ayla Akat Ata, Gülser Yıldırım, Günay Kubilay, Ali Ürküt, Nazmi Gür, Alp Altınörs, Dilek Yağlı, Nezir Çakan, İsmail Şengül, Sibel Akdeniz, Pervin Oduncu, Bircan Yorulmaz, Meryem Adıbelli, Bülent Parmaksız ve Zeynep Ölbeci.
15 Haziran ara kararı
Davanın duruşmaları başladığında tutuklu olanlardan Kars Belediyesi Eşbaşkanı Ayhan Bilgen, HDP eski MYK üyeleri Can Memiş, Cihan Erdal ve Berfin Özgü Köse 15 Haziran 2021 günü adli kontrol şartıyla tahliye edildi.
Mahkeme; sanıklar Ayhan Bilgen, Berfin Özgü Köse ve Can Memiş’in savunmalarının alınmış olması, sanık Cihan Erdal’ın savunmasının alınmış olması ve suç vasfının değişme ihtimalinin bulunması gerekçesiyle adli kontrol şartıyla tahliyelerine hükmetti.
Karara davanın savcısı, İçişleri Bakanlığı ve Jandarma Komutanlığı itiraz etti. İtirazlar 22. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedilince, savcı karara bu kez bir üst mahkemede itiraz etti. İtiraz 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüşülecek.
25 Haziran ara kararı
DBP eski Eş Genel Başkanı Emine Ayna, HDP eski Milletvekili Prof. Emine Beyza Üstün, HDP eski Saymanı Zeki Çelik ve HDP eski Milletvekili İbrahim Binici’ye 25 Haziran günü adli kontrol şartı uygulanarak, yurt dışı yasağı ve haftada iki gün imza vermeleri şartıyla tahliyesine karar verildi.
Mahkeme 25 Haziran’daki duruşmada ayrıca tutuksuz yargılanmakta olan HDP eski Milletvekili ve İmralı Heyeti Üyesi Sırrı Süreyya Önder’in imza yükümlülüğünün kaldırılmasına, yurt dışı çıkış yasağının ise devamının devamına karar verdi. Önder’in duruşmalardan vareste tutulma talebi de kabul edildi.
Tutuksuz yargılananlar
Kobanê Davası kapsamında gözaltına alınanlar arasında bulunan Altan Tan, Gülfer Akkaya ve Sırrı Süreyya Önder’in tutuksuz olarak yargılanmasına karar verilmişti. Ahmet Türk ise gözaltına da alınmadı, ancak tutuksuz olarak davaya dahil edildi. Tutuksuz yargılanmakta olan söz konusu dört kişiden sadece Sırrı Süreyya Önder ilk ifadesini verdi. Ahmet Türk, Altan Tan ve Gülfer Akkaya’nın ilk ifadesini tutuklu sanıkların ilk sorgusundan sonra ilerleyen tarihlerde vermesi bekleniyor.
Davada neler olacak
Tutuklu siyasetçilerden Figen Yüksekdağ, Selahattin Demirtaş, Sebahat Tuncel, Gülten Kışanak, Aysel Tuğluk, Gülser Yıldırım, Zeynep Ölbeci, Meryem Adıbelli, Bülent Parmaksız Sibel Akdeniz davanın esasına ilişkin henüz savunma yapmadı.
Dosyanın esasına ilişkin savunma yapmayan Sebahat Tuncel ve Zeynep Ölbeci sadece tutukluluk incelemesine dair söz alıp konuştu. Yani savunma yapmadılar. Bu arada, esasa ilişkin savunma yapanların hepsi ek klasörleri inceledikten sonra tekrar savunma yapacak.
Davanın dördüncü duruşmasına, 20 Eylül 2021 gününden itibaren -çarşamba günleri hariç- iki hafta boyunca devam edilecek. Halen davada tutuklu bulunan 20 kişinin tutukluluk halleri -olağan bir işlem olarak- 14 Temmuz ve 6 Ağustos 2021 günleri duruşmasız olarak değerlendirilecek ve bir karara bağlanacak. Davada şimdiye kadar yapılan üç duruşma 15 gün sürmüştü.
DAVANIN KÜNYESİ:
Mahkeme: Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi
Toplam sanık sayısı: 108
İlk tutuklu sayısı: 28
15 Haziran tahliye: 4
25 Haziran tahliye: 4
Kalan tutuklu sayısı: 20
İstenen ceza: 38 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis