Tansiyonun yüksek olduğu Kerkük’te “Kürtsüz bir yönetim” inşa edilmek istendiğini ifade eden Gazeteci Birwa Assad, izlenen Kürt karşıtı politikalara KDP’nin de dahil olduğu söyledi
Irak’taki 13 vilayet ve Musul’da 10 yıl, Kerkük’te ise 18 yıl sonra 18 Aralık 2023’te yapılan İl Genel Meclis üyeleri seçimlerinin ardından tartışmalar sürüyor. Seçimlerin en önemli merkezleri Kürtlerin yoğun yaşadığı Musul ve Kerkük’te hala belirsizlik sürüyor. Kerkük’te Kurdistan Yurtseverler Birliği’nin (YNK) elde ettiği zafer; başta Türkiye olmak üzere KDP ve bazı Arap gruplarını rahatsız etti. Kerkük’te YNK 5, KDP 2, Türkmen Cephesi 2 sandalye aldı. Diğer sandalyeleri de kurulan Arap İttifakları kendi aralarında paylaştı.
Seçimlerin ardından 31 Aralık’ta Sunni Araplar, Kerkük İl Meclisi için ittifak kurdu. Kurulan Arap ittifakının ardından 2 Ocak’ta Irak ordusu, Kürtlerin yaşadığı Kerkük’ün Newroz Mahallesi’ne girerek Kürt ailerden evlerini boşaltmalarını istedi. Newroz Mahallesi, Baas rejiminin devrilmesinin ardından Hewlêr ve Sîlêmanî’ye göç eden Kürtlerin geri döndüğü bir mahalle. 2003 yılında dönemin yargıçlarından Lewis Paul Bremer’in emriyle bölgedeki yüzlerce ev Irak Maliye Bakanlığına tescil edildi.
7 Kürt yurttaşın evini boşalttıran Irak ordusu, 4 Ocak’ta 7 Arap aileyi bu evlere yerleştirmeye çalıştı. Bununla beraber Irak ordu güçleri, mahallede 100’den fazla ailenin evini boşaltma talimatı verdi. Bu duruma itirazlar mahallede tansiyonun yükselmesine neden oldu. Kürt evlerinin işgal edilmesine tepki gösteren çok sayıda yurttaş gözaltına alındı.
Bayrak zorunluluğu
Bir yandan Irak Ordusu, Kürtleri evlerinden zorla çıkartıp Arap aileleri yerleştirmeye çalışırken diğer yandan Kerkük Eğitim Müdürlüğü, 4 Ocak’ta Kerkük’teki tüm okullara Irak bayrağı dışında bayrak asılmaması yönünde talimat verdi. Kerkük Eğitim Müdürlüğü, kentteki Kürt, Türkmen, Süryani ve Arap okullarının yönetim kurullarına Irak bayrağı dışında bayrak asmanın yasak olduğunu bildiren bir yazı gönderdi. Newroz Mahallesi’ndeki gergin bekleyiş sürerken, diğer yandan Irak Merkezi Hükümet ile görüşmeler yapılıyor.
Kerkük’te yaşanan gelişmeleri değerlendiren gazeteci Birwa Asaad, Irak Genel Meclis seçim sonuçlarının ardından kimsenin tek başına meclis çoğunluğunu elde edemediğini belirtti. Birwa Asaad, şimdiye kadar sadece 3 Arap grubunun ittifak sağlayabildiğini söyledi. Kerkük’te bulunan bazı Türkmen gruplarının da Kürtlere karşı bu Arap ittifakına yakınlaşmaya çalıştığını kaydeden Birwa Asaad, “Bu Türkmenler, Türkiye’nin çıkarları doğrultusunda hareket ediyor ve Türkiye’nin Kerkük’teki politikalarını sürdürmek istiyor. KDP de, Sünni şoven Araplar ve Türkiye taraftarı olan Türkmenlerle birlikte hareket ediyor. Onlarla Kerkük’te bir yönetim kurmak istiyor” dedi.
Şimdiye kadar YNK öncülüğünde yapılan görüşmelerden bir sonuç çıkmadığını kaydeden Birwa Asaad, “Irak güçleri hala mahallenin içinde duruyor. Halkın direnişi işgali durdurdu. Bir iki güne bir sonuç çıkmasını bekliyoruz. Çünkü bu yapılanlar Irak askerinin işi değil. Ne yargının ne de Kerkük yönetiminin buna yönelik bir kararı yok. Bu güçler kendi kafalarına göre mahalleye girip işgal etmek istiyorlar. Bu da yasal bir iş değildir” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin kışkırtması
Türkiye’nin Kerkük’te yürüttüğü politikalara dikkat çeken Birwa Asaad, “Türkiye, Türkmen partilerini kendi çıkarları doğrultusunda bir araya getirmek ve Kerkük yönetimini de yine kendi istekleri doğrultusunda şekillendirmek istiyor. Bu da ne Kerkük halkının ne Kerkük’te yaşayan Türkmenlerin isteğidir. Kürt, Arap ve Türkmenler yüz yıldır barışçıl bir şekilde beraber yaşıyor. Türkiye ise bu beraberliği bozmak istiyor. Bu politika doğrultusunda Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan birkaç gün önce Kerkük Türkmen Cephesinin sorumlusu Hesen Turan ile görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşmeden sonra Türkmenler de Araplarla anlaşma yapmak istediklerini duyurmuştu. Türkiye, Kerkük’te tekelinde olan bir yönetim oluşturmak istiyor. Bunu da şoven Araplar ve KDP ile sağlamaya çalışıyor. Halk bunu kabul etmiyor. Özellikle YNK buna net karşı çıktı” şeklinde konuştu.
Kürt karşıtı politikalar
Kerkük’teki KDP’nin de içinde olduğu Kürt karşıtlığının çeşitli yollarla sürdürüldüğünü ifade eden Birwa Asaad, “Bilindiği gibi Kerkük’teki Newroz Mahallesi, Kürtlerin mahallesidir. Seçimde Kürt halkının kazanmasını gölgelemek için Kürtlerin yaşadığı yerlere Arapları yerleştirmek istiyorlar. Irak Ordusu, Arap şovenlerinin isteği doğrultusunda mahalleyi işgal etmek istiyor. Şimdiye kadar bunu başaramadı. Kerkük halkı özellikle de Newroz Mahallesi’nde oturan halk direniyor. Arapların, Kürtlerin evlerine yerleştirilmesine izin vermiyorlar. Halk bu duruma karşı ayaklandı. Kerkük polisi de halk ve ordu güçleri arasına girdi. Polis, Kürt halkını korumak için mahallenin etrafını sarmış durumda” diye konuştu.
KDP’nin rolü
Kerkük’te Kürt ittifakının sağlanmaması durumunda yaşanabilecek krizlere de değinen Birwa Asaad, “Kerkük’te YNK 5, KDP ise 2 sandalye aldı. Bir sandalye de Hristiyanlar aldı. Hristiyan kotasından seçilen kişi de YNK’yi destekleyecek. Eğer KDP Türkiye ve Arapların şoven kesimiyle hareket etmezse Kürtler, Kerkük’te bir yönetim kurabilirler. Fakat şimdi yeni bir duyum var. KDP, Türkmenler ve Arapların şoven kesimiyle anlaşma sağlamak istiyor. Kürt halkının iradesinin yok sayıldığı bir yönetim oluşturmak istiyorlar” diye belirtti.
Ömer Akın / Şirnex-MA