Federe Kürdistan’daki gerilimi gazetemize değerlendiren gazeteci Seyit Evran, ‘KDP uzun zamandır savaşın hazırlığın yapıyordu. Çatışmanın engellenmesi halkın tepkisine bağlı. Halktan tepki gelirse KDP geri adım atar’ dedi
Hüseyin Kalkan
Mesud Barzani’nin konuşması Federal Kürdistan Bölgesi’nde yaşanan gerginliği artırırken savaş karşıtı girişimler de başladı. Bunların en önemlisi Kürdistan Parlamenterler Birliği’nin açıklaması oldu. Kürtler arasında savaş çıkarma girişimlerine karşı inisiyatif oluşturan Kürdistan Parlamenterleri Birliği, mevcut sorun ve anlaşmazlıkları diyalog yoluyla ve Kürt halkının çıkarlarına olacak şekilde çözmeye çalışacaklarını açıkladı. Bu kritik dönemde biz de gelişmeleri yakından takip eden gazeteci Seyit Evran ile konuştuk.
Yaşanan gerginliğin yeni başlamadığını belirten Evran, “KDP uzun zamandır bu savaşın hazırlığın yapıyordu. Kendisine gerekçe oluşturmaya çalışıyordu. Bu savaşı tek başına yapamayacağı için, yanına çekmek için YNK’ye ve Başur’daki diğer askeri güçlere baskı yaptı ama bun bir türlü bunu başaramadı” diye konuştu.
Algı çalışması
Geçtiğimiz günlerde Kürdistan Bölgesi Güvenlik Konseyi, adına yapılan bir açıklamada, diplomatik misyonlara ve ticari kuruluşlara saldırı planlayan 12’si PKK’yle bağlantılı 17 kişinin gözaltına alındığını duyuruldu. Ancak Konseyde yer alan Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) üyelerinin bu olaydan habersiz olduklarını açıkladığını söyleyen Gazeteci Evran: “Diplomatik Misyonlara suikast yapmak için hazırlık yapan kişileri yakaladık açıklaması bir savaş hazırlığı idi. YNK ‘Bizim böyle bir şeyde haberimiz yok, böyle bir açıklamada haberimiz yok, böyle bir durum yok’ açıklaması yaptı. Bu açıklama savaş zeminin yok etti” dedi.
Aydınlar savaşa hayır diyor
Evran, Federal Kürt Bölgesi’nde bulunan aydınların ve yazarların arabuluculuk çabaları ve gerginliğin düşmesi için yaptığı açıklamaları hatırlatan Evran şunları belirtti: “Başur’lu bazı siyasetçiler, yazarlar, aydınlar, daha önce bu tür süreçlerde arabuluculuk yapan kişiler şunu diyor: ‘Bu sadece gerillalar karşı açılmış bir savaş olmaz, Kuzey halkına karşı açılmış bir savaş olur.’ Yine şunu söylüyorlar ‘Aslında bu bir partinin savaşıdır. Başur halkının, Başur Yönetiminin, Başur hükümetinin, Başur güçlerinin savaşı değil, KDP’nin açmış olduğu bir savaş olur ’diyorlar.”
Hem güç yığınağını hem geliştirilmek istenen propagandayı bir savaş provası olduğunu ifade eden Evran, “Söz edilen savaşın provası yapılıyor. Yapılır mı yapılmaz mı deneniyor. Örneğin gelişen olaylardan sonra KCK açıklaması geldi. KCK bu sorunların diyalog yolu ile çözülmesini istiyor” diye belirtti.
Evran, güç yığınağında önce Mesud Barzani’nin yığınak yapılan bölgeye gittiğini aktarırken, “Barzani köylülerle, köylülerin ileri gelenleri ile toplantı yapıyor. ‘Kimse PKK’ye yardım etmeyecek, yardım edenlere suçlu muamelesi yapacağız’ diyor” diye konuştu.
KDP yalnızlaşıyor
Gerginlik politikasının KDP’yi yalnızlaştırdığını söyleyen Seyit Evran, aydınların ve sanatçıların özellikle KDP’ye bu savaşta vazgeçmesi için çağrı yapığını söylüyor. Evran, şunları ekliyor: “YNK ‘biz bu savaşta yokuz. Mermi sıkmayacağız’ diyor. ‘Bu KDP’nin savaşıdır’ diyor. Goran, ‘KDP’nin Türkiye ile iş birliği nedeni ile zaten Başur diye bir şey kalmadı’ diyor. Goran Dış İlişkiler Komitesi Üyesi Şiyar Ömer Ali radyo ve televizyonlara yaptığı açıklamalar da ‘KDP’nin ilişiklileri halkımızı ve ülkemizi felakete sürüklüyor’ diyor.”
Gerginliğin bundan sonra nasıl bir seyir izleyeceğini kestirmek güç olduğunun söyleyen Seyit Evran, bir arabuluculuğa gerek olmadan bu güçler birbiri ile görüşebilecek güçler olduğunu belirtiyor. Evran şunları söylüyor: “Arabuluculuğa gerek var mı? İstedikleri an birbiri ile buluşabilecek güçlerdir. Ben öyle düşünüyorum. Çatışmanın engellenmesi halkın göstereceği tepkiye bağlı. Diasporanın göstereceği tepkiye bağlı. Halkta tepki gelirse KDP geri adım atar. Çünkü KDP halkta korkuyor. Halkçı bir siyaset yürütmediği için halkta korkuyor. Özellikle bunun altını çiziyorum. Halkın tepkisinden korktuğu için geri adım atar, ama planında vazgeçer mi geçmez mi o ayrı bir mesele.”
Plan yeni değil
Evran son gerilimin uzun süreli bir planın parçası olduğunu ve KDP’nin bu adımları Türkiye ile koordineli şekilde attığın belirtiyor. Evran sözlerini şöyle sürdürüyor: “Aslında Rojava Devrimi birçok şeyin nirengi noktası oldu. Bu devrim Başur’u, Rojhalat’ı ve Bakur’u etkiledi. Rojava’daki devrim yeni yönetim tarzı, yeni bir sitem yarattı. Bu uluslararası güçlerin de çok fazla işine gelmiyordu. KDP’nin hele hele hiç işine gelmedi. Çünkü Başur’daki hakimiyetini sarsmaya başladı. Bu nedenle uzun süredir Rojava’ya yönelik planlar yapıyorlardı. ENKS eli ile etkili olmaya çalışıyordu.”
Boşaltılan köyler
Mesud Barzani’nin yaptığı açıklamayı eleştiren Seyit Evran, bölgedeki bazı köylerin KDP, bazı köylerin Saddam Hüseyin tarafından boşaltıldığını belirterek şunları hatırlatıyor: “Örneğin açıklamasında şunu söylüyor. ‘İnşa edilmesi gereken yüzlerce köy boş.’ Hangi köyler bunlar? Ben söyleyeyim. Ta Metina’dan Xakurke’ye kadar bir hattı boşaltılmış köyler var. Bunlar Reykanilerin köylerdir. Bu köyler 1961’de boşaltılmaya başlandı. KDP tarafından boşaltıldı. Çünkü Reykaniler, KDP’nin, Molla Barzani’nin izlediği politikayı kabul etmedi. Reykaniler “Abdülkerim Kasım bize her türlü hakkı tanınmış biz niye Abdulkerim Kasıma’a karşı bunlarla ittifak yapalım’ dediler. Bunun üzerine KDP onların köylerini boşaltı. Haftani’ndeki köyleri de Saddam Hüseyin boşaltı. Gare’deki köylüler ise yalnız hasat mevsiminde köylerine geliyorlar.”
Evran, önümüzdeki günler savaş ihtimalini devre dışı bırakacak bazı gelişmelerin beklenebileceğini söyleyerek sözlerini bitiriyor.
YNK: Savaşta yer almayız
YNK Peşmerge Güçleri Genel Komutanı Mustafa Çavreş Sterk TV’ye yaptığı açıklamada “YNK Peşmerge güçleri olarak kesinlikle bu savaşta yer almayacağız! Tüm taraflara çağrımız birlik ve diyalogdur!” dedi.
Kürdistan Parlamenterleri Birliği: Savaş istemiyoruz
Federal Kürdistan bölgesinde yaşanan gerilime karşı inisiyatif oluşturan Kürdistan Parlamenterleri Birliği, mevcut sorun ve anlaşmazlıkları diyalog yoluyla ve Kürt halkının çıkarlarına olacak şekilde çözmeye çalışacaklarını belirtti.
İnisiyatifin, savaş çıkarma girişimlerinin önünün almak için çalışma yürüteceği belirtilen yazılı açıklamada, Kürtler arasında olası bir savaş uyarısında bulunularak, diyalog çağrısı yapıldı. Mesud Barzani’nin gerginliği tırmandıran açıklamasından sonra yapılan açıklamada şunlar belirtildi: “Krizlerin çözümü için bir diyalog zemini oluşturmak için inisiyatife ihtiyaç duyduk. Sorumlulukla hareket etmek ve şiddetin, olası bir savaşın önünü almak istiyoruz. Hep birlikte aynı çatı altında birleşebilir, tüm sorunlarımızı, ulusal çıkarlar doğrultusunda ve halkın akıbetini belirlemek için çözebiliriz. Sorunları kökten çözmeliyiz. Büyük bir umutla bir inisiyatifin adımlarını atıyoruz. Çünkü bunu ulusun ve ülkenin çıkarına olduğunu görüyoruz. Kürt gençlerinin birbirlerinin kanını dökmesini, eski yaraların tekrar kanamasını ve düşmanı mutlu etmeyi istemiyoruz.”