Depremin merkez üssü olan Mereş ve ilçelerinde yapıların yüzde 70’inin yıkıldığı düşünülürken harabeye dönüşen kentte kayyum zihniyetine rağmen halk, HDP öncülüğünde dayanışarak yaralarını sarıyor
Selman Çiçek – Mereş
Mereş’in Bazarcix (Pazarcık) ilçesinde 6 Şubat’ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 şiddetindeki depremlerde 43 binin üzerinde kişi yaşamını yitirdi. 10 binlerce kişi de yaralandığı depremde yıkılan binaların altında cenazeler çıkarılmadan AFAD öncülüğünde enkaz kaldırma işlemine başlandı. Depremin üzerinden 19 gün geçmesine rağmen halen bir çok yere yardım götürmeyen devlet, Bazarcix başta olmak bir çok noktada dayanışma içerisinde olan halkın dayanışmasını engellemeye çalışıyor.
Depremin merkez üssü olan Mereş’te depremden dolayı kaç kişinin yaşamını yitirdiği açıklanmazken kentin yüzde 70’inin yıkıldığı düşünülüyor. Çağlayancerit ilçesi dışında kent merkezi ve ilçelerinde hasar tespiti alırken yapılan hasar tespitinde il genelinde toplam 117 bin 801 binada bulunan 374 bin 218 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. Hasar tespitinde 22 bin 113 binada yer alan 84 bin 59 bağımsız birimin acil yıkılması gerektiği belirtildi. 2 bin 208 binadaki 12 bin 975 bağımsız birimin orta hasarlı, 33 bin 664 binada bulunan 139 bin 406 bağımsız birim az hasarlı, 45 bin 395 binadaki 98 bin 242 bağımsız birimin de hasarsız olduğu saptandı.
Molozlar arasında cenaze arıyorlar
Mereş merkezinde bulunan Onikişubat ve Dulkadiroğlu ilçeleri depremde en çok etkilenen bölge oldu. Kentin birçok merkezinde enkaz kaldırma çalışması devam ederken arama kurtarma çalışması sadece depremde en çok kaybın verildiği Ebrar Sitesi’nde devam ediyor. Buradaki arama kurtarma çalışması ise hassas arama yerine enkaz kaldırılırken kepçe başında bekleyen iki görevli cenazenin olup olmadığına bakarak yapılıyor. 12 bloktan oluşan sitenin 8 bloğu tamamen yıkılırken 4 blok ise ağır hasar aldı. Arama kurtarma çalışmasının devam ettiği sitede 300 kişi yaşamını yitirdi. Kentte yoğun bir şekilde enkaz kaldırma çalışması sürerken toplanan molozlar, Dulkadiroğlu ilçesindeki AFAD Müdürlüğüne yakın bir araziye dökülüyor. Dökülen molozlar arasında görevliler, tekrar inceleme yaparak ceset arıyor.
Kent tarikatçılara emanet!
Yardımların az olduğu kentte çadır sorunu ise en büyük sorun. Bir çadırda 3 veya 4 aile birlikte kalırken kentte kurulan deprem koordinasyonlarının tarikatlara teslim edildiğini gözle görülür düzeyde. Bu tarikat grupları ise sık sık taciz gibi konularla gündeme gelenler olması dikkat çekiyor. Kentin bir çok noktasına tarikatlara ait kurulan çadırlar mevcut iken bunların asayiş ve kolaylığını da polisler sağlıyor.
Halk Bazarcix’ı terk etmedi
Mepremin merkez üssü Bazarcix’ta ise durum daha farklı. Kent merkezine göre daha çok yıkımın olduğu ilçede gözle görülür kalabalık dikkat çekiyor. Nüfusun büyük bir çoğunluğunun ilçeyi terk etmeyerek yaralarını toplumsal dayanışma ile sarıyor. Fatih Mahallesi’nde HDP’li Silopiya Belediye’nin kurduğu aşevinin adresini sorduğum bir çok kişi adresi tarif etmeden önce belediyeye övgüler yağdırdı. 19 gün boyunca devletten hiç kimsenin yanlarında olmadıklarını sadece HDP, KESK ve Silopiya Belediyenin olduğunu söyleyen halk, özellikle belediyenin aşevi ile insanların yemek sorununu aştığını söylüyor.
9 bin kişiye yemek yapılıyor
Günde üç öğün yemek dağıtılan aşevinde 6 bin kişiye yemek çıkarılıyor. Yemeklerden sadece depremzedelerin yararlanmadığı bölgede görevli polislerin de yararlandığını gözlemliyoruz. Depremzedelerle birlikte sıraya giren polisler, buradan yemek ihtiyaçlarını gideriyor. Bazarcix’ın ardından Narlı beldesine de aşevi kuran belediye, burada da günde 3 öğün yaklaşık 3 bin kişiye yemek çıkarıyor.
Kayyuma inat dayanışma sürüyor
Kentte HDP ve emek örgütlerinin koordinasyon ettiği dayanışma merkezlerinden biri olan Hasankoca Cemevi’ne kayyum atayan iktidar, tüm yardımlara el koyarak halka yapılan desteğin önüne geçmek istedi. Ancak dayanışmadan geri atmayan HDP ve emek örgütleri, Fatih Mahallesi’nde kurdukları çadırlarla halka destek vermeye devam ediyor. Bazarcix’ta kayyum atanan koordinasyon merkezi 9 günlük çalışmasında, 50’ye aşkın mahalleye ulaşarak 40 tır yardım dağıttı. Ulaşılan mahallelerde gıda ve yaşam malzemeleri dağıtımın yanı sıra sağlık hizmeti de sağlandı. Devletin atadığı kayyuma rağmen çalışmalarına ara vermeyerek adeta ilde halkın sorunlarına çözüm olan tek merkez haline geldi.
Köylere halen devlet gitmedi
Depremin en çok etkilediği alanlar ise köyler geliyor. Birçok köy fay hattı üzerinden geçtiği için evler büyük hasar aldı. Depremin üzerinden 17 gün geçmesine rağmen köylere ne AFAD ne de başka bir devlet yetkilisi gitmedi. Bazarcix, Elbistan, Narlı, Nurhak ve Türkoğlu’nun köylerinde yaşayan insanlar yakınlarını kendi emekleri ile enkazlardan çıkardı. Kendi aralarında kurdukları dayanışma ile yaralarını saran köy halkı, desteğin devletten çok HDP ve alevi derneklerinden geldiğini söylüyor.
Köylerimizi terk etmeyeceğiz
Gün boyu gezdiğim Türkoğlu’nun Küpelikız, Kuyumcular, Zinkon, Tevekelli, Kocalar ve Ökkeşler köyünde yaşayan bir çok yurttaş, devletin ilgisizliğinden dolayı öfke dolu iken ne olursa olsun topraklarını terk etmeyeceklerini söylüyor. Birçok yurttaşın çocukları yurtdışında yaşamalarına rağmen gitmeyi planlamadıklarını kalıp köylerini daha güçlü inşa edeceklerini söyledi. Devletin sadece kendilerine çadır getirdiğini söyleyen yurttaşlar, bu çadırların bile yetersiz olduğunu, daha çok kalan hayvanlarının yaşamlarını idame ettirmesi için yem ve su sorunun çözülmesini istiyor.