Şiddet, tecavüz ve cinayetin hedefi olan kadınlar, ekonomik krizden de en çok etkilenenlerin başında geliyor. Ekonomik krizin hükümet politikası olduğunu belirten kadınlar, kendilerine “eve hapsolup, çocuk doğurmanın” dayatıldığını söyledi
Türkiye’de son yıllarda giderek artan şiddet, taciz, tecavüz ve cinayet olaylarının hefi olan kadınlar ülkede yaşanan ekonomik krizden de en çok etkilenenlerin başında geliyor. Varolan işsizliğin hükümetin politikaları sebebiyle yaşandığını belirten işsiz kadınlar çocuk doğurmakla yükümlü olduklarının dayatıldığını belirtti.
Erdoğan: Eksiktir, yarımdır
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın KADEM açılışında yaptığı konuşmalar ise kadınların iktidarın gözünde misyonunu belirler durumda. Erdoğan, 2016 yılında yaptığı konuşmada, ‘Anneliği reddeden, evini çekip çevirmekten vazgeçen bir kadın, iş dünyasında istediği kadar başarılı olsun özgünlüğünü kaybetme tehlikesiyle karşı karşıyadır, eksiktir, yarımdır’ demişti. Kadınlar ise bu açıklamaya tepki göstermiş, kadın olmak başlı başına anne olmak değil demişti.
Kadın işsizlikte rekor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Ağustos ayında açıkladığı işsizlik ve işgücü istatistiklerine Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 980 bin kişi artarak 4 milyon 650 bin kişiye yükseldi. Ağustos 2018’de yüzde 32.9 olan kentsel genç kadın işsizliği, Ağustos 2019’da yüzde 42.6’ya yükseldi.
İŞKUR’a kayıtlı işsiz kadın sayısı ise, geçen yıla göre yüzde 22.8 artışla 2 milyon 42 bin 844’e yükseldi. Bu verilere göre, genç kadın işsizliği 2005 yılından sonraki en yüksek seviyeye ulaştı.
Giderek iş hayatının dışında bırakılan kalan genç kadınlar, bu durumun hükümet tarafından bilinçli olarak uygulanan politikaların sonucu olduğu görüşünde.
‘Kadın doğum yapabilir, işe almayalım’
Mezoptamya Ajans’ının (MA) haberine göre; İstanbul Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri bölümünden geçen sene mezun olan Demet Koca, mezun olduğundan bu yana iş bulamamış.
Bu nedenle geçtiğimiz yıl özel dersler vererek az bir gelir elde ettiğini, fakat bu yıl özel ders bulamama sıkıntısı yaşadığını dile getiren Koca, çünkü ekonomik krizin ailelerin özel ders almasını engelleyecek kadar derinleşmiş durumda olduğunu söyledi.
O yüzden şimdi sadece ailesinin desteğiyle ayakta kalmaya çalıştığını ifade eden Koca, “Ülkedeki ekonomik kriz aslında en çok gençleri vurmuş durumda. Genç işsizlik oranı yüzde 26, genç kadın işsizliği ise yüzde 42 civarında. Bu durum AKP iktidarının kadınlara uyguladığı özel politikaların sonucudur. ‘Kadın doğum yapabilir, o yüzden işe almayalım’ diye bir yaklaşım var” diye belirti.
Ekonomi eski bakanı Mehmet Şimşek’in ‘Kadınların kriz döneminde işgücüne katılım oranın artması işsizlik oranını arttırıyor’ sözlerini hatırlatan Koca, “Kadın istihdamının artması demek, kadınların özgürlük alanının daha da genişlemesi, kendi haklarını savunabilecek duruma gelmesi demektir” diye konuştu.
‘Vergi adaleti sağlansın’
Genç kadın işsizliği ya da genel olarak ülkedeki işsizliğin tek çözüm yolunun düzenin değişmesinden geçtiğini vurgulayan Koca, şunları ifade etti: “İktidar, saraylara dünyanın harcamasını yaparken, valilerin, belediye başkanlarının her türlü ihtiyaçları karşılanırken, emekçilerin ücretlerine zam yapılmıyor. Asgari ücret bugün yoksulluk sınırının altında. Talebimiz asgari ücretin geçim sınırının üstüne çıkarılması. Vergi adaleti sağlansın, bu ülkede milyonlarca genç kadın, emekçi, işsiz bir an önce çalışmak ve emeğinin karşılığını almak istiyor.”
İş alanında cinsiyetçilik
Yıldız Teknik Üniversitesi Harita Mühendisliği bölümünden 2014 yılında mezun olan Fidan Yılmaz da, bir yıldan fazla süredir işsiz.
İş bulamamasında kadın olmasının etkisinin büyük olduğunu ifade eden Yılmaz, “Şantiyelerde çalışmak için başvuru yaptığımız zaman genellikle erkek çalışan istediğini söyleyen işverenler ile karşılaşıyorum. Bandan dolayı kendimi geçindirmek için mesleğim dışındaki alanlarda iş aramaya başladım. Eksikliğin kendimde olduğunu düşündüğüm için iş güvenlik uzmanlığı alanında yüksek lisans yaptım, birçok sınava girdim. Yaptığım iş görüşmelerinin hepsi formalite icabıydı. İş ilanlarının hepsinde 5 ve üzerinde tecrübe isteniyor” diye belirtti.
yılmaz, ekonomik yetersizliklerden kaynaklı olabildiğince evden çıkmak istemediğini belirterek, yaşantısını “Dışarı çıktığınız zaman ister istemez para harcamak zorunda kalıyorsunuz. Onun için sosyal aktivitelerimi minimalize etmek zorunda kaldım. İhtiyaçlarım dışında bir harcama yapamıyorum. Tiyatroya, sinemaya gitme gibi parasal olan bütün etkinlikleri yılda birkaç defaya indirmek zorunda kaldım” sözleriyle dile getirdi.
‘Kadınlar evde kuluçkaya yatırılmak isteniyor’
Kadın işsizlik oranının artmasının bilinçli bir politika olduğunu düşündüğünü kaydeden Yılmaz, iş sahalarından uzaklaştırılan kadınların evde kuluçkaya yatırılmak istendiğini ifade etti.
Böylece daha itaatkar kadınlar yaratılmak istendiğini söyleyen Yılmaz, “Ataerkil bir toplum ve devlette yaşıyoruz, nereye elimizi atsak bir sorun ile karşılaşıyoruz. Öyle bir noktaya geldik ki kendi işimizi bile kursak, ‘bu kadındır’ diyerek iş vermeyebiliyorlar” diye konuştu.
‘Ataerkil düzene karşı tebdir alınmalı’
Çalışma ortamının kadınlara uygun düzenlenmesine yönelik yasaların çıkarılması gerektiğini de söyleyen Yılmaz, “Toplumumuzda erkek şiddeti çok fazla ve erkek cezalandırılmadığı için şiddetin dozu artıyor. Kadınlar eril bir toplumdan baskı gördüğü için daha çok içine kapanıyor. Birçok kadın bu baskılardan dolayı bir daha çalışmamayı düşünmüyor. En azından bu şiddet ortamının düzeltilmesi için adımlar atılmalı. Toplumun kültürel, psikolojik, durumları ortada. Bunlara yönelik gerekli tedbirler alınmalı” dedi.