Van’da 22 kadın girişimcinin kurduğu kooperatif, 5 yıldır bölgenin organik balını üreten sayılı adresten biri. Kooperatif BaşkanıFatma Belli, ‘İş söz konusuysa bu erkek işi, bu kadın işi diye ayrım yapmıyorum’ dedi
Van Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı olan ve 22 kadının birlikte kurduğu “Tuşbal Üretim Kooperatifi” bölgenin hem en iyi balını üretiyor hem de arı ürünleri elde ediyor. Komünal ve emeğe dönük projeleri ile bölgede bir ilki gerçekleştiren kadınlar, bu yıl 190 kovanla üretim yapıyor. Tamamen doğal bir şekilde elde ettikleri balları “Tuşbal” adıyla markalaştıran kadınlar, pazarlama desteği bekliyor. Kooperatif Başkanı Fatma Belli (28), 5 yıldır arıcılıkla uğraştığını ve arıcılıkla ilgili Düzce Üniversitesi’nde eğitimler alarak bu işe başladığını belirtti. Belli, başta polen, arı sütü, propolis olmak üzere birçok arı ürünü elde ettiklerini ve elde edilen ürünlerin laboratuvar ortamında test edildikten sonra satışa sunulduğunu aktardı.
Tamamen organik
Asıl amaçlarının tamamen organik bal ve organik arı ürünleri elde etmek olduğunu dile getiren Belli, “Mevcut piyasada maalesef organik ürünler satılmıyor. Tamamen katkılı ve glikozlu bal satılıyor. İnsanlar arı ürünlerini tarihten bu yana şifa niyetine kullanılıyorken ne yazık ki sahte ve katkılı ürünler artık insanlar için hastalık haline getirildi” dedi.
‘Erkek arılar öldürülüyor’
Arıcılık mesleğinin ve arıyla uğraşmanın çok zahmetli ve bir o kadar da bilgi ve tecrübe gerektiren bir iş olduğuna dikkati çeken Belli, “Biz de arılardan iyi verim almak için arı gibi çalışıyoruz. Kraliçe arılar mesela hayatları boyunca diğer arılardan farklı olarak, yalnızca arı sütü ile beslenirler. Bir kovandaki arıların çoğu dişidir, ama yalnızca bir kraliçe arı vardır. Erkek arılara ‘dron’ denir ve sayıları birkaç yüz adettir. Kış mevsimine doğru bu erkek arılar çok fazla bal tükettikleri için dişi arılar tarafından öldürülür” diye konuştu.
‘Arı yoksa doğa ölümü var’
Yapılan barajların doğa katliamı olduğunu ve bundan en çok etkilenen canlının ise arılar olduğunu belirten Belli, şöyle devam etti: “Doğu Anadolu Bölgesi doğasıyla, yazın akan buz gibi akar sularıyla, yaylalarıyla gerçekten arıcılar için muhteşem bir imkan sağlıyor ama ne yazık ki bu avantajdan fazla yararlanılamıyor. Özellikle son yıllarda artarak devam eden tarımsal ilaçlamalar, kurulan barajlardan dolayı bir doğa katliamı yaşanıyor. Bundan en çok arılar etkileniyor. Eğer bir yerde arılar yaşayamıyorsa orada doğa ölümü var demektir.”
‘Erkek işi diye bakmıyorum’
Asıl gayelerinin insanları organik bal ile buluşturmak olduğunu vurgulayan Belli, emeklerinin karşılığını alamadıkları söyledi. Belli “İş konusunda bu erkek işi, bu kadın işi diye pek ayrım yapmıyorum. O yüzden bu işe daha çok merak saldım ve gerçekten arının doğasını anlamak istedim. Bu işe 90 kovanla başladık, aynı yıl içerisinde arıların çok fazla oğul vermesinden dolayı 400 kovana ulaştı. Geçen yıl yaşanan bir hastalıktan dolayı arıların çoğu öldü. Geçen yıl bir satış yeri açtık. Bu yerimiz 8 ay açık kalmasına rağmen maalesef sadece yarım kilo bal satabildik” dedi.
Ayşe Sürme/Van-MA