Her ne kadar iktidar muhalefeti ‘baskın’ bir kararla yakaladığını düşünse de, muhalefet 24 Haziran’a iktidarın sandığı kadar hazırlıksız yakalanmadı. Özellikle AKP’nin ‘ötekisi’ olan yüzde 50’nin büyük oranda yaşadığı Türkiye’nin batı kentleri, tabir-i caizse havaya erken girdi.
Marmara Bölgesi’nin önemli merkezlerinden biri olan Kocaeli, bu havayı ilk kokladığımız yer oldu. Kocaeli; bölgenin en büyük sanayi kentlerinden. Dolayısıyla önemli bir işçi ve emekçi nüfusunu barındırıyor. Ancak bu popülasyona rağmen, 1 Kasım sonrası Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) yüzde 56’yı aşkın oy aldığı bir kent. Kocaeli’de iktidarın yeni ortağı Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) de 1 Kasım’daki oy oranı yüzde 11’i biraz geçiyordu. Bu veriler, sanayi işçiliğinin önemli bir merkezi olan Kocaeli’de muhafazakâr milliyetçilik mayasının hayli tuttuğunu gösteriyor.
Ancak bir veri daha var ki, o da 7 Haziran’da Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) Kocaeli’den TBMM’ye bir milletvekili gönderdiği. Kocaeli milletvekili Ali Haydar Konca, 7 Haziran sonrası kurulan geçici hükümette de HDP temsilcisi olarak yer alan isimlerden biriydi. Her ne kadar yurtdışı oylarının etkisiyle, MHP’yi geride bırakılarak elde edilen bir başarı olsa da HDP’nin 7 Haziran’da aldığı yüzde 7.4’lük oran, yüzde 10 barajının geçilmesi durumunda, Türkiye’nin batısındaki pek çok kentten benzer sürprizlerin geleceğinin de habercisi.
24 Haziran seçimlerinde Kocaeli’de 17 yıl göğüs hastalıkları uzmanı olarak çalıştıktan sonra bir KHK ile hem yaşadığı yerden hem de mesleğinden olan HDP’nin ilk sıra adayı Dr. Ömer Faruk Gergerlioğlu, Kocaeli halkının artık AKP ve MHP politikalarına gözlerini açtığını söylüyor. Gergerlioğlu’nun adaylığı, Kocaeli’de daha önce HDP’ye oy vermeyi düşünmeyen pek çok seçmeni, bu partiye yöneltmiş durumda. Hem hekim olarak hem de Mazlum-Der yöneticiliği yaptığı sırada, kentte yaşanan insan hakları sorunlarını takip eden biri olarak Gergerlioğlu, diğer partilerin adaylarının arasından güvenilirliğiyle sıyrılıyor. Gergerlioğlu kentte HDP’nin daha önce ulaşamadığı pek çok kesimle temas kurmuş. Gergerlioğlu çalışmalarını yürütürken, Kocaeli HDP İl Örgütü pek çok kez provokasyonlarla karşı karşıya kaldı. Keza HDP Kocaeli’nde 24 Haziran’a pek çok ilçe örgütü yöneticisinin tutukluluğu sürerken hazırlandı. Örneğin HDP’nin Gebze ilçe örgütünden halen 30 yönetici cezaevinde, ilçe binası partiye üye dahi olmayan gönüllüler tarafından açılıyor.
Önemli bir Kürt nüfusunun da yaşadığı, Kürt kentlerinden gerek ekonomik gerekse de politik sebeplerle göç alan Kocaeli’de HDP, bütün dezavantajlarına ve kadro eksiklerine rağmen Gergerlioğlu faktörü nedeniyle TBMM’ye en az bir milletvekili göndermeye hazırlanıyor.
Marmara Bölgesi’ndeki ikinci durağımız olan Bursa ise, genel seçimlere ilk kez iki bölge olarak giriyor. Bursa’da 1 Kasım’da AKP yüzde 54’lik oranla, 7 Haziran’daki oylarını yüzde 11 artırmıştı. Kentin ikinci partisi ise Cumhuriyet Halk Partisi (CHP). CHP Bursa’da 7 Haziran’da yüzde 28, 1 Kasım’da ise yüzde 26’yı biraz aşkın oy almıştı.
Bursa’da 1. bölge; 11 ilçeden oluşuyor ve 1 milyon 432 bin nüfusu barındırıyor. HDP’nin Bursa il yöneticileri, kentin iki bölgeye ayrılmasının ardında yatan en önemli hesabın, HDP’nin oylarını düşürmek olduğu görüşünde. Hatırlanacağı üzere, HDP 7 Haziran seçimlerinde Kocaeli’de olduğu gibi Bursa’da da bir milletvekilliği kazanmış ve Asiye Kolçak’ı Meclis’e temsilci olarak göndermişti. HDP’nin 1 Kasım’da kentteki oyları, yüzde 1.4 oranında düşmüştü.
HDP Bursa’da 1. bölgenin ilk sırasına yine bir KHK mağduru akademisyeni yerleştirdi. Adnan Şahin, Munzur Üniversitesi’nden ihraç edilen barış akademisyenlerinden. Ancak Şahin’in bir özelliği daha var, Kürtlerin ‘Serhat’ olarak adlandırdığı bölgeden ve Muşlu. Serhatlı olmanın, Bursa’da yaşayan HDP seçmenleri açısından ağırlığı var çünkü kentte yaşayan Kürtlerin çok önemli bir bölümü Serhatlı. Adaylığı YSK tarafından veto edilen Yüksel Akgün’ün yerine Bursa 1. bölge 1. sıra adayı olan Adnan Şahin; yaşadığı Dersim’den gelerek hızla başladığı seçim çalışmalarını sabahın kör karanlığından gece geç saatlere kadar sürdürüyor. Bursa’da herkesle temas etmeyi hedeflediğini söyleyen Şahin’i sıkça pazar yerlerinde, kahvehanelerde, bir öğrenci kenti olan Bursa’nın kafelerinde görmek mümkün.
Bursa’nın 2. bölge aday listesinin ilk sırasında da yine bir Serhatlı var. Halen HDP’nin Iğdır milletvekili olan Mehmet Emin Adıyaman, bu kez Bursa’dan partisi adına çalışma yürütüyor.
Marmara’nın İstanbul’dan sonra en büyük ikinci sanayi kenti olan Bursa’da hem çevre sorunlarının hem ekonomik sorunların, seçmenlerin tercihlerini önemli oranda etkileyeceğini söyleyen Bursalıların Kent Meydanı olarak bilinen şehrin en işlek noktasında HDP standına gösterdiği ilgi ise gözle görülür. Açık polis baskısına rağmen, HDP standına merakla yaklaşan Bursalılar; partinin baraj sorunu olduğunu bildiklerini ve daha önce başka partilere oy vermelerine rağmen, 24 Haziran’da HDP’ye oy vereceklerini açıklıkla söylüyor. Bu cümleyi kuranların önemli bir kısmının ise Kürt olmadığının altını çizmek gerekiyor.
Bursa’dan HDP yöneticilerinin “AKP iki bölgeyle bizim milletvekili çıkarmamamızı sağlamak istedi ama biz bu kez iki vekil seçeceğiz” sözleriyle ayrılıyoruz.