Türkiye ile yapılan pazarlıklar sonucu AKP-MHP yönetiminin vetoyu kaldırmasıyla NATO’ya üyelik yolu açılan İsveç ve Finlandiya için ABD’de süreç yeni aşamaya geçti
ABD Senatosu Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine onay veren partiler üstü tasarıyı kabul etti.
VOA’nın haberine göre 3 Ağustos 2022 Çarşamba günü Senato’da yapılan oylamada tasarı 1’e karşı 95 oyla kabul edildi. Tasarıyla NATO’nun genişlemesine ilişkin önemli bir adım atılmış oldu. Senato Çoğunluk lideri Chuck Schumer iki ülkenin büyükelçilerini de oylamaya davet etti.
Biden ‘Tarihi oylama’ dedi
ABD Başkanı Joseph (Joe) Biden Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Bu tarihi oylama Amerika’nın NATO konusunda partiler üstü kararlılığı ve İttifakımızın bugünün ve geleceğin zorluklarını karşılamaya hazır olmasının sağlanması konusunda önemli bir sinyal göndermektedir” dedi. Biden, yüksek yetkinliğe sahip ordularıyla iki güçlü demokrasi olarak tanımladığı İsveç ve Finlandiya’nın ittifaka katılım protokollerini imzalamayı sabırsızlıkla beklediğini ifade etti.
Bir süre önce Ukrayna’nın başkenti Kiev’i ziyaret eden Senato’daki Cumhuriyetçiler’in lideri Mitch McConnell, iki ülkenin ordularının Amerikan güçleriyle birlikte çalışma deneyimine sahip olduğunu vurgulayarak, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üye olmasını ABD’nin ulusal güvenliği için “başarılı olmasına kesin gözüyle bakılan bir hamle” olarak niteledi. McConnell, iki ülkenin NATO’yu daha güçlü Amerika’yı da daha güvenli hale getireceğini söyledi.
30 ülke onayı gerekli
İsveç ve Finlandiya’nın üyeliği için NATO’nun 30 üyesinin onay gerekiyor. Her ülke kendi yasalarına göre süreçleri işletiyor. Genelde parlamantolarda oylama yapılıyor. İki ülkenin adaylığı üyeliğe başvurduklarından bu yana geçen üç ay içinde NATO üyelerinin yarısından fazlasının onayını almış durumda. İki ülkenin ittifaka hızla üye olmasına yönelik süreç Rusya’nın Ukrayna işgaline karşı bir yanıt niteliğinde.
Rusya, İsveç, Finlandiya, Ukrayna gibi yakın ülkelerin NATO üyeliğine karşı çıkıyordu.
Türkiye de Kürtler üzerinden üyelik başvursunu pazarlık kartına dönüştürmek istedi. Kürtlere karşı operasyonlara destek isteyen AKP-MHP yönetimi, İsveç ve Finlandiya’nın yasalarını da ağırlaştırmasını istemişti. AKP-MHP yönetimi, İsveç ve finlandiya2nın NATO üyeliği önündeki vetoyu kaldırmak için silah ambargolarının da olmamasını talep etmişti.
Çavuşoğlu ile Blinken görüştü
Bu arada Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 4 Ağustos’ta ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile bugün bir telefon görüşmesi yaptı. Görüşmede, Ukrayna’dan tahıl ihracatı konusunda varılan uzlaşı ve bu konudaki son gelişmeler ile ikili ilişkiler ele alındı.
Çavuşoğlu Malezya’ya geçmeden önce 3 Ağustos 2022’de Kamboçya’da düzenlenen Türkiye-ASEAN 4. Sektörel Diyalog Ortaklığı Üçlü Toplantısı çerçevesinde ise Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la bir araya gelmişti.
Görüşmede Ukrayna tahılının güvenli sevkiyatı dahil bölgesel konuların ele alındığı açıklanmıştı.
İstanbul’da 22 Temmuz’da imzalanan ‘‘Ortak Tahıl Koridoru’’ anlaşması kapsamında Ukrayna’nın Odessa limanından çıkan Sierra Leone bayraklı Razoni adlı kuru yük gemisi 2 Ağustos’ta İstanbul açıklarına ulaşmıştı. İstanbul Boğazı’nın Karadeniz girişine demirleyen mısır yüklü gemide 3 Ağustos’ta sabah yapılan silah denetimi tamamlanmış ve gemi İstanbul’dan Lübnan’a doğru hareket etmişti. Çavuşoğlu Kamboçya’daki toplantı çerçevesinde ayrıca, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile bir araya geldi. Çavuşoğlu görüşmeye ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Çin Dışişleri Bakanıyla ikili ilişkilerinizi, bölgesel ve küresel gelişmeleri değerlendirdik. Uygur Türklerine ilişkin hassasiyetimizi aktardık” dedi.
WASHINGTON
