Tarım politikalarına, yapılan destekler yön verir. Halkımızın deyimiyle “atılan taşın ürkütülen kurbağaya değmesi”, yani yararlı olmasını hükümet tarafından verilen desteklerin miktarı, zamanı ve biçimi belirler. Büyükşehir Yasası uygulamaya başladığından bu yana merkezi devletin yanı sıra yerel yönetimler de çiftçilere destek vermeye başladı. Diğer illere göre tarım potansiyeli daha az olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi-İBB ile merkezi devletin tarım politikasını yapılan destekleme üzerinden karşılaştırmak istiyorum izninizle.
Merkezi devlet
Hükümet tarafından verilen destek miktarının yetersiz olduğu, Tarım Kanunu’nun öngördüğü miktarın yarısından daha az verildiği bilinmektedir. Az verilen bu desteklerin çiftçinin derdine bir miktar derman olması için zamanında verilmesi gerekir. Verilmiyor! Bir yıl gecikmeli veriliyor. Bir de, destek çiftçiye para olarak veriliyor, üretim girdisi şeklinde verilmiyor. Hükümetin çiftçiye bir yıl gecikmeli verdiği para üretim girdisi almasına yetmiyor. Bu yüzden üreticilerin sıkıntısı hiç bitmiyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi
Belediye İstanbullu üreticilere 2020’de 7 milyon TL, 2021’de 14,9 milyon TL, 2022’de 30,3 milyon TL üretim girdisi desteği yapmış.
Neler mi bunlar?
2020 yılında;
– 8 ilçe 73 mahallede 3 milyon 475 bin yazlık sebze fidesi dağıtmış. Bunun için toplam 7 milyon TL ödemiş.
2021 yılında;
– Belediyenin kurduğu kendi serasında ürettiği 4.111.000 adet yazlık sebze fidesini
15 ilçede 608 çiftçiye dağıtmış. Bunun değeri ise 9 milyon TL. Ayrıca
12 ilçede 504 çiftçiye 1 milyon TL değerinde, 4.428.600 adet kışlık sebze fidesi sağlamış.
– 517 bin TL değerinde, 1.175 torba silajlık mısır tohumu desteği yapmış. Silajlık mısır tohumlarını Tarım Kredi Kooperatifi’nden almış. Bu yolla kooperatife katkı koymuş.
– 1200 küçük ölçekli balıkçıya 1.071.548 TL değerinde tekne bakım malzemesi (tekne boyası, antifauling boya, balıkçı tulumu, epoxy macun) desteği vermiş.
– 16 ilçede 473 küçükbaş hayvan üreticisine, 3.257.352 TL değerinde 1.180 ton küçükbaş hayvan yemi desteği vermiş. Hayvan yemlerini Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi’ne ait yem fabrikasından temin etmiş. Bu icraatıyla belediyeler arası örnek bir dayanışma gerçekleştirmiş.
– 2022 yılında;
15 ilçede 1.130 çiftçiye, 11.352.157 TL değerinde 4.777.765 yazlık sebze fidesi dağıtmış.
– 15 ilçede 885 çiftçiye 1.948.215 TL değerinde 85,5 ton gübre, 360 km uzunluğunda damlama sulama hortumu desteği yapmış. Gübre ve damlama sulama hortumları Tarım Kredi Kooperatifi’nden temin edilmiş. Kooperatifi de desteklemiş.
– 110.000 lira değerinde hastalık ve zararlıların biyoteknik mücadelesinde kullanılan 50.000 adet sarı yapışkan tuzak dağıtmış.
– 1.591 çiftçiye 5.334.000 TL değerinde 2.540 torba yağlık ayçiçeği tohumu sağlamış. Bu tohumlar 68 bin 500 dekar alana ekilmiş. Yağlık ayçiçeği tohumları Trakya Birlik’ten temin edilmiş üreticinin yanı sıra kooperatif de desteklenmiş.
– 8 ilçede 267 çiftçiye, 807.550 TL değerinde 1.042 torba silajlık mısır tohumu desteği verilmiş. Bu tohumlar yaklaşık 6 bin 300 dekar alana ekilmiş, üretim desteklenmiş. Buradan elde edilen ürün, hayvancılık yapan çiftçilerin yaklaşık 50 bin ton yem ihtiyacını karşılamış. Silajlık mısır tohumları da yine Tarım Kredi Kooperatifi’nden temin edilmiş.
– 1.297 küçük ölçekli balıkçıya 2.495.957 TL değerinde tekne bakım malzemesi verilmiş.
– 569 üreticiye 4.738.600 TL değerinde 1.248 ton büyükbaş hayvan yemi dağıtmış.
– Kent içi tarımı teşvik amacıyla Kartal Karlıktepe, Pendik Kurtköy ve Ataşehir Kayışdağı mahallelerinde toplam 4.430 m² alanda her biri 16’şar metrekarelik 182 parsel ‘Halk Bostanı’ oluşturmuş. Bu parseller o mahallede ikamet eden vatandaşlara kura çekimi yoluyla bir yıllığına tahsis edilmiş fidelerini İBB sağlamış. Ayrıca, arıcılık yapan üreticilere arı yemi desteği ve halen buğday tohumu ile mazot dağıtımı sürüyormuş. Desteklerin hepsi çiftçinin ihtiyacının olduğu zamanda yapılmış.
– Seymen Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ne 206.000 TL değerinde,
– Akbaba, Alibahadır, Mahmutşevketpaşa ve Paşamandıra Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri’ne 722.000 TL değerinde,
– Silivri Ziraat Odası’na bir milyon 357.000 TL değerinde,
– İstanbul Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği’ne 895.000 TL değerinde makine ekipman desteği sağlamış. Burada sayamadığım daha pek çok destekler var. İBB’nin İstanbul’daki sayısı 100’ü geçmeyen kırsal mahalleye yaptığı destek, merkezi devletin 30 binin üzerindeki köy ve kırsal mahalle için ayırdığı desteğin yaklaşık yüzde 8’i kadar. İBB’nin verdiği desteğin miktarı, para yerine girdi vermesi, girdileri kooperatiflerden satın alması ve kooperatiflere makina ekipman desteği sağlaması; Türkiye’de olması gereken tarım modeli olarak dillendirildiğini gösterildiğini buraya not edelim. Sizce?
