ABD’nin yeni yönetimiyle yakınlaşmak, dış politikadaki yalnızlaşmayı aşmak, kestiklerinde sanayinin durmasına neden olan Rusya ve İran doğal gazına bağımlılığı azaltmak, Doğu Akdeniz’deki doğal gaz denkleminde yer almak isteyen AKP-MHP yönetimi İsrail’den sonra Yunanistan açılımı yaptı
Rusya’nın ve İran’ın doğal gazına bağımlılığı aşmak isteyen, ekonomisi ithalata bağımlı hale gelince Rusya-Ukrayna krizi derinleşince panikleyen AKP-MHP yönetimi, Yunanistan açılımı yaptı. ABD’nin Başkanı Joseph (Joe) Biden’ın işaret ettiği İsrail ile yeni sayfa açan Erdoğan bu kez Yunanistan başbakanını ağırladı.
İstanbul’a gelen Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis 13 Mart Pazar günü Balat’taki Fener Rum Patrikhanesi’nde düzenlenen Ortodoksluk Bayramı ayinine katıldı.
Ayinin ardından konuşma yapan Fener Rum Patriği Bartholomeos, Ukrayna’daki savaşın derinden etkilediğini söyledi.
Ukrayna halkının dramını yakından takip ettiklerini belirten Bartholomeos şunları söyledi: “Rusya’da toplumun da kan dökülmesine karşı gösterdiği haklı tepkiyi de büyük bir memnuniyetle karşılamaktayız. Her iki tarafa da vakit kaybetmeksizin, hemen, savaşın her bakımdan sona erdirilmesi ve ateşkesin benimsenmesi için çağrıda bulunuyoruz. Bu nedenle işgal ve savaş hemen durdurulmalı ve bitirilmelidir. Barış için mutabakat sağlanmalı. Sorunların çözümünde en etkili araç olan diyaloğa başvurulmalıdır. Nitekim, milletlerin ‘müjdesi’ olarak anılan Birleşmiş Milletlerin (BM) yol haritası uluslararası ilişkilerde şiddet kullanımını alenen yasaklıyor ve bütün üye ülkelerin farklılıklarını barışçıl metotlarla çözüme kavuşturulması noktasında teşvik ediyor. Savaş uluslararası hukukun çiğnenmesi anlamı taşır. Nitekim bu hukuk aynı zamanda sulhun hukukudur.”
Ardından Patrikhane bahçesinde Bartholomeos ve patrikhane görevlileriyle fotoğraf çektiren Kiryakos Miçotakis, Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmek için Vahdettin Köşkü’ne geçti.
Görüşme başlıkları
Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Miçotakis basına kapalı yemekte bir araya geldi. Görüşme başlıkları iki ülke ilişkileri, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yansımaları, diğer uluslararası sorunlar oldu.
‘Yeni bir sayfa açmak hedefiyle’
Türkiye Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Türkiye ile Yunanistan arasındaki anlaşmazlıklara rağmen, iletişim kanallarının açık tutulması ve ikili ilişkilerin iyileştirilmesi konusunda mutabık kalındı. görüşmede, “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısıyla değişen Avrupa güvenlik mimarisinde Türkiye ve Yunanistan’ın özel bir sorumluluk taşıdığına” işaret edildi ve “iki ülke arasında iş birliğinin artmasının ve pozitif gündeme odaklanmanın karşılıklı ve bölgesel faydaları üzerinde duruldu.”
Yunanistan ile Türkiye arasındaki 10 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine ulaşma doğrultusunda atılacak adımların da masaya yatırıldığı belirtildi. Açıklamada, Erdoğan’ın, ikili ilişkilerde “yeni bir sayfa” açmak hedefiyle Türkiye’nin attığı adımlara değindiği, “Ege sorunları”, “azınlık”, “terörle mücadele”, “göç” gibi konularda da ilerleme sağlama ve ilişkileri daha ileri bir noktaya taşıma inancını koruduğunu ifade ettiği belirtildi.
İsrail açılımı
ABD Başkanı Biden göreve geldikten sonra kendisini tebrik etmek isteyen birçok liderle görüştü. Uzun süre Erdoğan’a randevu vermedi. AKP-MHP yönetimi defalarca görüşme girişiminde bulundu, kamuoyu önünde açıklama yaptılar ancak Türkiye’nin Rusya gibi ülkelerle ilişkilerini azaltması ve İsrail gibi ülkelerle yeniden ilişki kurmasını isteyen Biden görüşmeyerek mesaj verdi.
Türkiye Doğu Akdeniz’de krize neden olan enerji sondaj gemilerini çekti. İran doğalgazı kesince Türkiye’de doğalgazdan üretilen elektriğin verildiği sanayi bölgelerinde üretim durdu. Rusya ile Ukrayna arasında kriz de derinleşince Türkiye yeni arayışlara girerek Biden’a ve NATO’ya yanaşmak için adımlar attı.
Bunlardan biri Doğu Akdeniz enerji denkleminde Türkiye’nin yer alması, ABD’deki İsrail lobisinin desteğinin birçok konuda sağlanabilmesi, Biden’ın takdirini kazanmak gibi saiklerle İsrail açılımı oldu.
2008-2009 İsrail-Gaze Savaşı, Davos “One minute” krizi ve Mavi Marmara saldırıları sonrası siyasi ilişkilerin alt düzeye indiği (ticari ve istihbari ilişkiler sürdü) İsrail konusunda da AKP-MHP yönetimi açılım yapmıştı.
Erdoğan 9 Mart 2022 günü İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’u Beştepe’deki sarayda ağırlamıştı. Bu İsrail’den Türkiye’ye 14 yıl sonra gerçekleşen ilk üst düzey ziyaret olmuştu. 22 Aralık 2008’de İsrail Başbakan Ehud Olmert Ankara’da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Tayyip Erdoğan ile ayrı ayrı görüşmeler yapmıştı.
İSTANBUL