İran’da rap sanatçıları Samîn Yassin ve Toomaj Salehi’ye verilen idam cezalarının ardından protestolara destek oldukları gerekçesiyle gözaltına alınan Hengameh Ghaziani ve Katayoun Riahi tutuklandı
İran’da Jina Emini’nin (Mahsa Amini) rejim güçleri tarafından katledilmesinin ardından eylemler sürüyor. İran İnsan Hakları Örgütü (IHR), Jina Emini protestolarında son bir haftada rejim güçleri tarafından 40 kişinin katledildiğini, gösterilerin başladığı günden bu yana yaşamını yitiren gösterici sayısının ise en az 378’e yükseldiğini açıkladı.
‘Son videom olabilir’
İran rejimi aynı zamanda protestolara destek vermek amacıyla başörtüsünü çıkaran, sosyal medyadan paylaşım yapan sanatçılara dönük saldırılarını ve tutuklama furyasına da devam ediyor. IRNA’nın haberine göre savcı tarafından “provokatif sosyal medya paylaşımları yaptıkları” iddiasıyla çağrılan oyuncular Hengameh Ghaziani ve Katayoun Riahi tutuklandı.
Cumartesi günü Ghaziani, “Bu benim son videom olabilir” yazarak Instagram üzerinden başörtüsünü çıkardığı anların videosunu paylaştı: “Bu andan itibaren bana ne olursa olsun son nefesime kadar İran halkının yanında olduğumu bilin”. Ghaziani’nin videoda konuşmadan kameraya baktığı, daha sonra da arkasını dönerek saçını at kuyruğu şeklinde bağladığı görülüyor.
Geçen hafta yaptığı bir paylaşımda da Ghaziani, “50’den fazla çocuğu öldürdüklerini belirterek” İran yönetimine “çocuk katili” demişti. İran devlet medyası Ghaziani’nin “ayaklanmaları teşvik etmek ve desteklemek ile muhalefet medyasıyla temas kurmak” suçlamalarıyla tutuklandığını belirtti.
İki rapçiye idam cezası
Protestolara destek olan 27 yaşındaki Kürt rap sanatçısı Samîn Yassin , ülke genelinde yayılan protestolara destek olmak için İran rejimini eleştiren bir şarkı yazdı. Protestolara destek Samîn Yassin, şarkısının ardından 2 Ekim’de gözaltına alındı. 29 ekimde çıkarıldığı mahkeme tarafından kendisine idam cezası verildi.
Birleşmiş Milletler’in (BM) İran İnsan Hakları özel raportörü Javaid Rehman yaptığı açıklamada gözaltına alınan binlerce kişinin durumunun endişe yarattığını belirterek uluslararası toplumun İran’daki insan hakları ihlallerinin cezasız kalmaması için sorumluluğu olduğunu söyledi.
Samîn Yassin’in ardından, protestolara destek verdiği için İranlı rap sanatçısı Toomaj Salehi de idam cezasına mahkum edildi. Twitter’da #toomajSalehi etiketiyle kullanıcılar Salehi’nin serbest bırakılması için çağrı yaptı. Sosyal medyadan eylemcileri örgütlediği iddia edilen Salehi’nin ailesi, çocuklarının hayatından endişe ettiklerini dile getirmişti.
‘Jin jiyan azadîli protesto
Dünyaca ünlü İranlı oyuncu Terane Alidusti, Jina Emini’nin ölümünden sonra başlayan ve yaklaşık iki aydır devam eden protestolara, sosyal medyada başörtüsüz bir fotoğrafını yayımlayarak destek verdi. Alidusti, ülke çapındaki hükümet karşıtı protestolara desteğini ifade etmek için Instagram’da başörtüsüz fotoğrafını paylaştı. Alidusti, paylaşımını protestoların sloganı haline gelen “Jin jiyan azadi” yazılı döviz taşıyarak yaptı. Öte yandan oyuncu Angelina Jolie, sanal medya platformu İnstagram’dan İran’da katledilen 38 çocuğun fotoğrafını paylaşarak, “Çocukların her türlü zarardan korunma hakkı vardır. Onların da ses hakkı var” dedi.
‘Yanınızdayız’
Öte yandan, İran’da başlayan protestolara yönelik dünya çapındaki sessizliği İranlı yönetmenler Bahman Ghobadi ve Asghar Farhadi destek çağrısında bulunmuştu. Bu çağrıya Türkiye’den Melisa Sözen, Barış Falay, Özge Özpirinççi, Janset Paçal, Özcan Alper, Nur Sürer, Tayfun Pirslimoğlu ve Yeşim Büber’in arasında olduğu 427 sinemacı “Yanınızdayız, Kardeşiniziz” imza kampanyasıyla destek oldu.
KÜLTÜR SERVİSİ
