Irak ordusunun Şengal’i işgal girişimi Kobanê, Dirbêsiyê ve Hesekê’de protesto edildi
KDP ve Türkiye’nin çağrıları sonrası Irak ordusunun Şengal’e yönelik, tank, roket ve helikopeter destekli saldırılarına karşı protestolar yayıldı. Kuzey ve Doğu Suriye’nin Kobanê Kantonu’nda halklar, Irak ve KDP’yi protesto etti.
ANF ve ANHA hebrilerine göre Kobane’de “İhanete ve işgale karşı özgürlük savaşına gelin” ve “Zafer yılında özgürlük savaşına gelin” pankartları taşıyan gençler Özgür Kadın Meydanı’nda buluştu. Fırat Gençlik ve Spor Komitesi Eşbaşkanı Xunav Ali yaptığı konuşmada “DAİŞ Şengal’i işgal ettiğinde Irak ordusu ve Barzani ailesi neredeydi?” Bu saldırıların amacı Şengal’i kurtarmak değil işgal etmektir. Bütün dünyaya bu saldırıların Şengal halkının iradesini kıramayacağını bir kez daha vurgulamak istiyoruz. Kürdistan’ın her yerinde bulunan gençleri, Şengal’i savunmak için seferber olmaya çağırıyoruz” dedi.
Hesekêliler: Ortak bir komployla 2014’ü tekrarlıyorlar
Hesekê kentinde de onlarca Kürt ve Arap kanaat önderi ile sivil toplum örgütü yöneticisi, PYD binası önünde yaptığı açıklamayla Şengal’e yönelik saldırılara tepki gösterdi. PYD yöneticilerinden Hisên Berî tarafından okunan açıklamada, “Irak ordusu, Kazimi Hükümeti, KDP ve Türk devleti arasında ortak bir komployla Şengal’e geniş kapsamlı bir saldırı başlattı. Bu saldırıyla 2014’ü tekrarlıyorlar. Irak hükümeti, bunu yapacağına Irak’taki Türk işgalini durdurmalıydı. Irak hükümeti, KDP ve Türk devletinin üçlü planı durdurulmalıdır” denildi.
Derik ve Dîrbêsiyêliler: Soykırım saldırıları düzeyine ulaşmıştır
Dêrîk’te Şehit Aileleri Meclisi üyesi onlarca kişi ve sivil toplum kuruluşları, Sosyal İşler Merkezi önünde bir araya gelerek Kazimî hükümetinin Şengal’e dönük saldırıları kınadı. Açıklamayı Cizre Bölgesi Şehit Aileleri Meclisi Eşbaşkanı Hesen Ibêd okudu. KDP ihanet içind eolduğu kaydedildi. Açıklamada, Şengal halkına karşı yürütülen savaşın kanuni ve ahlaki olmadığı kaydedildi. Irak devletine karşı silahlanan Şengal halkı ve annelerinin cesaretine işaret edilen açıklamada şunlara yer verildi: “Herkes bilsin ki özgürlük çağrısının zamanı gelmiştir. Mücadele çizgisinin sürdürülmesi halkın değerlerinin savunulması, şehitlerin izinde gitmenin tek yolu Önder Abdullah Öcalan’ın fikir ve felsefesidir. Bunun için Dêrik halkı ve Şehit Aileleri Meclisi olarak Şengal halkının direnişini selamlıyoruz. Şehit Feraşîn şahsında Kürdistan Özgürlük Hareketi ve Şengal şehitlerini anıyoruz.”
Dirbêsiyê İlçe Meclisi Eşbaşbanı Rustem Bekir, ilçeden onlarca kişinin ve meclis üyelerin katıldığı eylemde konuştu. Irak ordusunun Şengal halkına dönük saldırılarının kınandığı açıklamada, demokratik ve özgürlük güçlerine soykırım saldırılarına karşı durma çağrısı yapıldı. Açıklamada şunlar kaydedildi: “Bölge devletlerinin başta işgalci Türk ordusu, Kazimî hükümeti ve KDP’nin ortak ve plan ve komploları açığa çıktı. Irak ordusu Şengal bölgesinde Êzidî toplumuna dönük geniş saldırılar düzenleniyor. Irak hükümetinin, Êzidî toplumuna karşı Şengal yürüttüğü saldırılar, Irak toplumunun tarih boyunca karşılaştığı soykırım saldırıları düzeyine ulaşmıştır. Bunun için Irak hükümetiyle eş zamanlı işgalci Türk devletinin saldırılarının Irak egemenliğin ihlal olduğunu söylüyoruz. Köylerin bombalanması ve Kürtlerin yok edilmesi ahlak dışıdır.”
1 Mayıs 2022 saldırısı
Irak ordusu bayramın arifesinde 1 Mayıs 2022’de Şengal’e saldırı başlattı. Türkiye ve KDP’nin çağrılarıyla harekete geçen Irak ordusu helikopter, tank ve roket destekli saldırılarla Sinune, Digure, Xanesore, Til Ezer’i işgal etmeye çalıştı.
Saldırı IŞİD’in fermanının devamı olarak değerlendiriliyor. Haziran-Ağustos 2014’te IŞİD bölge ülkelerinin desteğiyle Musul ve Şengal’i işgal etti. Musul ve çevresindeki bazı Sünni ailelerin desteğini alan, bazı Sünnilerin yol göstermesiyle Musul ve Şengal’e (3 Ağustos 2014) IŞİD girince Irak ordusu ve KDP Peşmergeleri, KDP’ye bağlı Zerevani denen özel güç kaçtı. Bölgedeki Irak ordusunun tankları, ağır silahları IŞİD’e geçti. IŞİD daha da güçlenerek Irka ve Suriye’de çok sayıda kenti işgal etti.
İnançlarından dolayı Osmanlı döneminden beri soykırıma uğrayan Êzîdilere karşı IŞİD 73. fermanı devreye koydu. Soykırım yapıldı.
12 kişilik grubun geçişi ve KDP tutuklaması
28 Haziran 2014 günü IŞİD’e karşı önlem olarak 12 kişilik HPG birliği Şengal’i savunmak amacıyla bölgeye gönderildi. Şengal’i bırakıp kaçarak insanları katliam ve köleleştirme politikasıyla yüzyüze bırakan KDP güçleri Barzani yönetiminin yeni girişimiyle 12 kişilik HPG grubundan 3’ünü ve bir Êzidîyi tutukladı. Kalan 9 kişilik grup Şengal dağına geçerek Êzidî gençlerini örgütledi. 3 Ağustos günü IŞİD saldırısı başladığında 9 kişilik gerilla grubu Şengal Dağı’na göç eden sivillerin savunmasını yaptı, katliamın boyutlarının daha da büyümesini engelledi.
Şengal’den, dağın batısına giden Sinûnê ve Dugirê yolunu tutan grup IŞİD’in dağı ele geçirmesine engel oldu. Direnilebileceği inancı artan Êzidî gençleri IŞİD saldırılarına karşı HPG grubuna desteğe giderek silah aldı ve direnişe katıldı. 4-5 gün boyunca yiyecek ve su sıkıntısına rağmen devasa silah gücü ile saldıran IŞİD’lilere karşı direnen 9 kişilik gruba saldırının 3. günü 6 Ağustos’ta YPG ile YPJ ve birkaç tabur YJA STAR ve HPG’li desteğe gitti.
Böylece yüzbinlerce Êzidînin Rojava tarafına geçmesi için güvenlik koridoru oluştu. Yoğun çatışmalarla korunan güvenlik koridorundan 200 binden fazla Êzidî Rojava tarafına geçerek hayatta kaldı. Dünya utanç verici işgali izlerken 100 kadarı koridoru savunurken toplamda 300’e yakın YPG, YPJ, YJA STAR, HPG’li Şengal savaşında hayatını kaybetti.
73. fermanını sürecinde Eylül 2014’te Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ) kuruldu. 2015 yılında ise Êzidî kadınlar Şengal Kadın Birlikleri (YJŞ) ordusu kurdu. Êzidî erkekler ve kadınlar bir daha soykırım ve tehcir yaşanmaması için YBŞ ve YJŞ’ye katılarak savunma güçlerini büyüttü. İç güvenliğin oluşması de Haziran 2016’da Êzidxan Asayişi kuruldu. YBŞ ve YJŞ sınır hatlarını işgallere karşı savunurken Yüzlerce Êzidxan Asayiş üyesi de Şengal’in köy ve merkezi bölgelerini dış saldırılara karşı savundu.
19 Aralık 2014’te YBŞ öncülüğünde, HPG/YJA Star güçlerinin de destek verdiği “Şengal’i Özgürleştirme Hamlesi” başlatıldı. Yaklaşık 1 yıl süren hamlenin sonunda 13 Kasım 2015’de Şengal IŞİD’de temizlenerek tamamen özgürleştirildi. Özerk yönetim oluşturuldu. Şengalliler kendi yönetimlerini belirleyip kendi kararlarını kendileri aldı.
Ancak AKP-MHP yönetimi ve KDP, Şengal’deki yönetie son vermek için sık sık görüşmeler yaptı. Irak yönetimi ile görüşmeler sonucu Bağdat hükümeti ile KDP yönetimi 9 Ekim 2020’de Şengal yönetimine son vermek için anlaşma imzaladı. Şengal’in Irak ordusu tarafından işgal edeceği maddeler arasında yer aldı. Federe Kürdistan Başbakanı Mesrur Barzani gibi isimler Irak yönetimine Şengal’i işgal etmeleri çağrılarını aralıklarla sürdürdü.
Nisan 2022’de Ankara’da
IŞİD’in Şengal’i işgaliyle tehcire maruz kalan Asuri-Süryanilerin soykırıma maruz kalan Êzîdiler’in yaraları kapanmadı. Acılar toplu mezarlar bulunurken, köleleştirilen kadın ve çocuklar bulunurken tazelendi. Kadın ve çocuklar köleleştirilip Türkiye gibi yerlerde köle pazarlarında satılmasına engel olunmadı. 2022’de bile Türkiye kentlerinde IŞİD’lilerin kaçırdığı Êzîdi kadınların varlığı tespit edildi. IŞİD’liler Êzîdi kadınları bırakma karşılığında çoğu zaman ailelerden fidye aldı.
En son Nisan 2022’de Ankara’da bir IŞİD’li tarafından esir tutulan Êzîdi bir kadın, Kanada’daki akrabaları tarafından 8 bin dolar verilerek kurtarıldı. 23 yaşına gelen Êzîdi Rojda Ankara’nın Kazan ilçesine bağlı Saray Mahallesi’nde yaklaşık üç yıl tutulmuştu.
KOBANE
